Potencjał dochodowy a wydatki inwestycyjne gmin Polski Wschodniej

• Autorzy: Jolanta Zawora

Warianty tytułu

Income Potential and Investment Activity of Eastern Poland's Communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest ocena potencjału dochodowego gmin oraz poziomu realizowanej działalności inwestycyjnej. Analizą objęto gminy Polski Wschodniej. Ich sytuację przedstawiono na tle pozostałych gmin w Polsce. Zakres czasowy badań obejmuje lata 2010-2016. Przeprowadzona analiza wskazuje, że gminy Polski Wschodniej cechowały się relatywnie niższym od pozostałych polskich gmin potencjałem dochodowym. Dochody gminne per capita w województwach Polski Wschodniej należały do najniższych w kraju. Gminy regionu wschodniego charakteryzował ponadto niższy zakres samodzielności finansowej, na co wskazują znacznie niższe od średniej dla kraju wartości dochodów własnych. Najniższym potencjałem dochodowym dysponowały w regionie wschodnim gminy województwa podkarpackiego. Natomiast najwyższymi dochodami ogółem oraz dochodami własnymi dysponowały gminy województwa podlaskiego. Wysokość wypracowanej w gminach Polski Wschodniej nadwyżki operacyjnej, wskazuje na zbliżoną do średniej w kraju zdolność do finansowania inwestycji. Wydatki inwestycyjne gmin w regionie wschodnim były na poziomie zbliżonym do średnich wartości w kraju. Najwięcej środków na inwestycje przeznaczono w gminach województwa podlaskiego, tylko w gminach województwa pomorskiego zrealizowano wyższe wydatki inwestycyjne. Wskaźnik nadwyżki operacyjnej w badanym okresie wzrastał, tendencje te dotyczyły wszystkich typów gmin. Zarówno w układzie regionalnym, jak i według typów gmin, widoczny jest w latach 2010-2016 spadek gminnych wydatków inwestycyjnych. Największy spadek wydatków inwestycyjnych wystąpił w 2016 roku. Ograniczenie skali inwestycji po 2010 roku charakterystyczne było dla całego sektora samorządowego. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to evaluate income potential of communities and their level of investment activity. Analysis has been conducted on Eastern Poland's communities. Their condition was compared with other Polish communities. The study was covers the years 2010-2016. The analysis shows, that Eastern Poland's communities had relatively lower income potential. Community income per capita in eastern voivodeships were among the lowest in the country. Eastern Poland's communities also had lower range of financial independence, since their self-revenue values were significantly lower than the national average. Podkarpackie's communities had the lowest income potential in the eastern region, while Podlaskie Voivodeship's communities had the highest self-revenue and total income. The level of eastern communities operational surplus indicates, that ability to finance investments is similar to that of the national one. Investment expenditures in the eastern region were at a similar level to that of the national one. Most resources on investment were spent in Podlaskie Voivodeship's communities. Only in Pomorskie Voivodeship these expenditures were higher. The rate of the operational surplus went up for every community type in the analyzed period. Decline in investment expenditures was noted by all types of communities in every region in years 2010-2016. Biggest decline in the investemnt expenditures was noted in 2016. Reduction in investments was characteristic for the whole municipal sector after 2010. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dochody gminy; Wydatki inwestycyjne; Finanse samorządu terytorialnego

EN

Local revenues; Investment expenditures; Local government finance

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2018
• Numer: z. nr 56
• Strony: 224--235

Twórcy

autor

Jolanta Zawora

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Dijkstra L., Annoni P., Kozovska K., 2011, A new regional competitiveness index: Theory, methods and findings. European Commission, Directorate-General for Regional Policy, Working Paper No. 02.
• Dziemianowicz W., Dąbrowska A., Charkiewicz J., 2016, Przegląd regionalny. Województwo podkarpackie 2015, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Rzeszów.
• Filipiak B.Z., 2016, Podatkowe czynniki kształtujące potencjał finansowy jednostek samorządu terytorialnego, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", nr 1 (79), http:// doi.org/ 10.18276/frfu.2016.79-51.
• Filipiak B., Tarczyńska-Łuniewska M., 2016, Potencjał jednostki samorządu terytorialnego - próba systematyzacji pojęciowej i metodycznej, "Finanse Komunalne", nr 1-2.
• Głowicka-Wołoszyn R., Wysocki F., 2016, Kondycja finansowa gmin wiejskich a źródła ich dochodów w województwie wielkopolskim, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XVIII, z. 1.
• Jastrzębska M., 2012, Finanse jednostek samorządu terytorialnego, LEX a Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Lubińska T., Franek S., Będzieszak M., 2007, Potencjał dochodowy samorządu terytorialnego w Polsce na tle zmian ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Difin, Warszawa.
• Miszczuk M., 2004, Czynniki różnicujące potencjał finansowy gmin - próba typologii na przykładzie województwa lubelskiego [w:] Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, red. R. Brol, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław.
• Sierak J., Górniak R., 2011, Ocena efektywności i finansowanie projektów inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego współfinansowanych funduszami Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa.
• Stanny M., Strzelczyk W., 2015, Zróżnicowanie przestrzenne sytuacji dochodowej gmin a rozwój społeczno-gospodarczy obszarów wiejskich w Polsce, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XVII, z. 4.
• Tarkowski M., 2015, Atrakcyjność inwestycyjna województw i podregionów Polski 2015, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
• Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r., poz. 195).
• Wosiek M., 2013, Regionalne zróżnicowanie sytuacji finansowej gmin w warunkach dysproporcji rozwojowych w Polsce, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", red. nauk. M.G. Woźniak, nr 34, Rzeszów.
• Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostki samorządu terytorialnego w latach 2009-2016, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2017, www.finanse.mf.gov.pl (stan na dzień 10.05.2018 r.).

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2018.4.18