Desakralizacja myśli politycznej w czasach nowożytnych

• Autorzy: Łukasz Szymański

Warianty tytułu

Desacralisation of Political Thought in Modern Times

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest ukazanie zmian, jakie nastąpiły w czasach nowożytnych, w postrzeganiu celu państwa, polityki i pożądanych postaw władcy. W pracy przedstawiono porównanie myśli politycznej średniowiecza z tą, która była autorstwem późniejszych pisarzy politycznych: N. Machiavellego, J. Bodina, H. Grotiusa i T. Hobbesa. Nasuwającym się wnioskiem z rozważań jest konstatacja, że w czasach renesansu i baroku uwidoczniło się pozbawienie dotychczasowej myśli politycznej wątków sakralnych. Interesującym zagadnieniem jest to, że przyczyny przeobrażeń tkwiły również w samych sprzecznościach istniejących w średniowieczu. Recepcja arystotelizmu, podkopanie autorytetu papiestwa i powstanie suwerennych państw dogłębnie i trwale zmieniły postrzeganie polityki i funkcjonowania państwa. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this article is the demonstration of the changes that occurred in modern times in the perception of the goal of the state and politics and desirable attitudes of the ruler. The article presents a comparison of the medieval political thought and the thought developed by later political writers: N. Machiavelli, J. Bodin, H. Grotius, and T. Hobbes. The conclusion that follows from the considerations is that, in the Renaissance and Baroque times, the deprivation of the political thought of the sacral themes became evident. What is interesting is that the causes of transformations were at the same time found in the contradictions existing in the Middle Ages. The reception of Aristotelianism, undermining the authority of the papacy and the creation of sovereign states thoroughly and permanently changed the perception of politics and the functioning of the state. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia myśli politycznej; Polityka; Historia

EN

History of political thought; Politics; History

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2018
• Tom: 65
• Numer: nr 2
• Strony: 235--246

Twórcy

autor

Łukasz Szymański

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Alighieri D., Monarchia, Kęty 2002.
• Bartyzel J., Król, [w:] Encyklopedia białych plam, red. H. Kiereś, t. 10, Radom 2003.
• Bartyzel J., Makiawelizm, [w:] Encyklopedia białych plam, red. H. Kiereś, t. 11, Radom 2003.
• Bartyzel J., Makiawelizm, [w:] Encyklopedia polityczna, red. J. Bartyzel, B. Szlachta, A. Wielomski, Radom 2007.
• Baszkiewicz J., Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 2009.
• Bloch M., Królowie Cudotwórcy. Studium na temat nadprzyrodzonego charakteru przypisywanego władzy królewskiej zwłaszcza we Francji i w Anglii, Warszawa 2008.
• Grad P., Szekspir i sekularyzacja. Narodziny tożsamości świeckiej w "Ryszardzie II", "Pressje" 2001, teka XXVI/XVII.
• Grotius H., O prawie wojny i pokoju, t. 1, Warszawa 1957.
• Hergenröther J., Historia powszechna Kościoła Katolickiego, t. 7, Warszawa 1902.
• Hobbes T., Lewiatan, czyli Materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa 2005.
• Izdebski Z., Wstęp, [w:] J. Bodin, Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, Warszawa 1958.
• Jan z Salisbury, Policraticus, Lublin 2008.
• Kantorowicz E., Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa 2007.
• Kelly J.M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.
• Kolb F., Ideał późnoantycznego władcy, Poznań 2008.
• Łuszczyńska M., Ubi ratio, ibi ius. Doktryna prawna świętego Tomasza z Akwinu, Lublin 2013.
• Maneli M., Machiavelli, Warszawa 1968.
• Nanke C., Przedmowa tłumacza, [w:] N. Machiavelli, Książę, Kęty 2005.
• Pysiak J., Wyprawa Karola Wielkiego na Wschód i cudowne uzdrowienie skrofułów przez króla Franków, [w:] Christianitas Romana, red. K. Skwierczyński, Warszawa 2009.
• Roux J.-P., Król: mity i symbole, Warszawa 1998.
• Seduliusz Szkot, De rectoribus christianis, [w:] Quellen und Untersuchungen zur lateinischen Philologie des Mittelalters, Hrsg. S. Hellman, München 1906.
• Seidler G.L., Myśl polityczna średniowiecza, Kraków 1961.
• Szymański Ł., Strażnik Ładu, arbiter, vicarius Christi - ustrój monarchiczny w myśli politycznej średniowiecza, [w:] Varia doctrinalia, red. Ł. Machaj, Wrocław 2012.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 2, Warszawa 1993.
• Tokarczyk R., Hobbes, Warszawa 1987.
• Tomasz z Akwinu, O królowaniu - królowi Cypru, "Państwo. Zeszyty Naukowe Koła Nauk Politycznych UJ" 2004.
• Wielomski A., Konserwatyzm między Atenami a Jerozolimą. Szkice postawerroistyczne, Warszawa 2009.
• Wojtyszyn R., Szkoła prawa natury - od Hugona Grocjusza do Johna Locke'a, "Studia Erasmiana Wratislaviensia. Wrocławskie Studia Erazmiańskie" 2007.

Identyfikatory

DOI

10.17951/g.2018.65.2.235-246