Bariery rozwoju funkcji mieszkaniowej na wiejskich obszarach podmiejskich dużego miasta

• Autorzy: Alina Źróbek-Różańska

Warianty tytułu

Barriers to Residential Function Development in Large City's Rural Suburban Areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wiele miast Polski, w szczególności dużych, doświadcza stopniowej depopulacji wynikającej częściowo z migracji mieszkańców. Jednocześnie znaczna część byłych mieszkańców miast podejmuje migracje nieodległe - w kierunku pobliskich wiejskich gmin podmiejskich. Jednak nie wszystkie gminy podmiejskie doświadczają rozwoju zabudowy mieszkaniowej w takim samym stopniu. Wśród gmin okalających miasta można bowiem zaobserwować jednostki odznaczające się wysokim wskaźnikiem atrakcyjności migracyjnej, w których przyrost mieszkańców odbywa się w sposób dynamiczny, jak i gminy zdecydowanie mniej pod tym względem atrakcyjne. Celem niniejszego opracowania jest identyfikacja czynników, które powodują zróżnicowanie i stanowią bariery rozwoju funkcji mieszkaniowej poszczególnych jednostek. Cel osiągnięto poprzez analizę szczegółową wybranych przypadków oraz porównanie wybranych gmin. W rezultacie wykazano, iż bariery wynikają m.in. z niekorzystnej struktury własności i sposobu wykorzystania poszczególnych obszarów, niedostatecznego rozwoju infrastruktury komunikacyjnej i technicznej, zbyt dużej odległości pomiędzy siedzibą władz gminy a miastem, niewłaściwego zarządzania gminą oraz trudnego dziedzictwa historycznego. Podkreślono również,(abstrakt oryginalny)

EN

Many Polish cities, especially large ones, have been experiencing gradual depopulation, partially resulting from emigration. Likewise, major part of former city dwellers are moving out nearby - toward neighbouring suburban rural municipalities. However, not every suburban municipality experiences residential function development to the same extent. It can be observed that among municipalities neighbouring the city there are units with high level of migration attractiveness ratio, where residential growth occurs dynamically, as well as those with less pronounced intensity. In this study, the author attempted to identify factors causing such differentiation and constituting barriers for residential function development in particular units. The aim has been achieved through careful analysis of selected cases and comparison of chosen municipalities. Research has shown that barriers result from, inter alia, unfavourable ownership structure and type of land use, insufficient development of communication and technical infrastructure, excessive distance between village/town with local authorities and the city, improper local policy and complex legacy. It was also underlined that environmental barriers do not always have a significant impact on residential function development.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bariery rozwojowe; Suburbanizacja; Strefy podmiejskie; Obszary wiejskie; Mieszkalnictwo; Organizacja inwestycji mieszkaniowych; Potrzeby mieszkaniowe

EN

Development barriers; Suburbanization; Suburban areas; Rural areas; Housing; Organization of residential investments; Housing needs

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2018
• Tom: 50 Planowanie i zagospodarowanie terenów wiejskich
• Strony: 171--184

Twórcy

autor

Alina Źróbek-Różańska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Anderson S.T., West S.E., 2006, Open space, residential property values, and spatial context, Regional Science and Urban Economics, 36, s. 773-789.
• Audirac I., 2017, Shrinking cities: An unfit term for American urban policy?, Cities, http://dx.doi. org/10.1016/j.cities.2017.05.001.
• Båtevik F.O., Hansen J. C., 1995, Migration and journey to work in sparsely populated areas in Norway, Norsk Geografisk Tidsskrift, 49, s. 5-17.
• Blakely E.J., 1989, Planning of local economic development. Theory and practise, Sage Library and Social Research, 168, London.
• Calak R., 2017, Polityka krajowa wobec dużych miast i metropolii, Ministerstwo Rozwoju (www. krakow.pl, dostęp 09.02.2018).
• Cellmer R., Senetra A., Szczepanska A., 2012, The effect of environmental factors on property value, [w:] Knowing to manage the territory, protect the environment, evaluate the cultural heritage, FIG Working Week 2012, Rome, Italy, 6-10 May 2012, TS06H - Valuation - Environmental Factors, 5748.
• Czarnecki B., 2011, Przejawy i konsekwencje depopulacji polskich miast. Zarys problemu, Architecturae et Artibus, 4, s. 13-20.
• Falkowski J., 2016, Klasyfikacja zasobów, walorów i czynników rozwoju lokalnego na przykładzie wybranych gmin województwa kujawsko-pomorskiego, Studia Obszarów Wiejskich, 44, s. 55-74.
• Fernandez Milan B., Creutzig F., 2016, Municipal policies accelerated urban sprawl and public debts in Spain, Land Use Policy, 54, s. 103-115.
• Gilowska Z., 1998, Bariery rozwoju lokalnego, [w:] G. Gorzelak i B. Jałowiecki (red.), Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna w gminach, Wydawnictwa Europejskiego Instytutu Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Warszawa, s. 152-169.
• Gorzelak G., Jałowiecki B., 1998, Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna w gminach w latach 1995-1997, [w:] G. Gorzelak i B. Jałowiecki (red.), Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna w gminach, Wydawnictwa Europejskiego Instytutu Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Warszawa, s. 11-57.
• Haase A., Nelle A., Mallach A., 2017, Representing urban shrinkage - The importance of discourse as a frame for understanding conditions and policy, Cities 69, s. 95-101.
• Historia ośrodka rządowego w Łańsku (http://lansk.pl, dostęp 16.03.2018).
• Jelonek A., Soja M., 2013, Podstawy geografii ludności, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
• Jim C.Y., Chen W.Y., 2010, External effects of neighbourhood parks and landscape elements on high-rise residential value, Land Use Policy, 27, s. 662-670.
• Kachniarz M., 2011, Bogactwo gmin - efekt gospodarności czy renty geograficznej?, Ekonomia. Economics, 5 (17), s. 81-94.
• Kantor-Pietraga I., 2014, Systematyka procesu depopulacji miast na obszarze Polski od XIX do XXI wieku, Uniwersytet Śląski, Katowice.
• Lizińska W., Marks-Bielska R., Źróbek-Różańska A., 2017, Nieruchomości w rozwoju społeczno-gospodarczym - wybrane aspekty, Instytut Nauk Politycznych UWM, Olsztyn.
• Maik W., Parysek J., Wojtasiewicz L., 1978, Podstawowe zagadnienia identyfikacyjne barier wzrostu w gospodarce przestrzennej, [w:] Bariery wzrostu w gospodarce przestrzennej, Biuletyn KPZK PAN, 99, Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 1978, s. 22-31.
• Michniewska-Szczepkowska B., 1982, Wpływ miasta Olsztyna na jego zaplecze wiejskie. Kształtowanie się strefy żywicielskiej, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn.
• Musiał-Malago M., 2017, Przestrzenne zróżnicowanie procesu kurczenia się miast w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 467, s. 70-81.
• Panduro T.E., Lausted Veie K., 2013, Classification and valuation of urban green spaces - a hedonic house price valuation, Landscape and Urban Planning, 120, s. 119-128.
• Parysek J.J., 1997, Podstawy gospodarki lokalnej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Program Ochrony Środowiska dla powiatu olsztyńskiego do 2020 roku (http://bip.powiat-olsztynski. pl, dostęp: 16.02.2018 r.).
• Ravenstein E.G., 1885, The Laws of Migration, Journal of the Statistical Society of London, 48, 2 (June, 1885), s. 167-235.
• Sakanishi A., 2006, Commuting patterns in the Osaka Metropolitan Area: a GIS-based analysis of commuter rail passengers, Review of Urban & Regional Development Studies, 18 (1), s. 41-59.
• Schläpfer F., Waltert F., Segura L., Kienast F., 2015, Valuation of landscape amenities: a hedonic pricing analysis of housing rents in urban, suburban and periurban Switzerland, Landscape and Urban Planning, 141, s. 24-40.
• Sekuła A., 2005, Bariery rozwoju lokalnego, [w:] B. Filipiak, A. Szewczuk, Z. Zychowicz (red.), Samorząd terytorialny w zintegrowanej Europie, Zeszyty naukowe, 401, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, s. 587-600.
• Stryjek B., Warakomska K., 1980, Zasięg oddziaływania wybranych ośrodków przemysłowych w Polsce w świetle izochrony jednogodzinnej, Przegląd Geograficzny, 52 (2), s. 321-340.
• Suliborski A., 2015, Wykorzystanie koncepcji "funkcji miejsca" w badaniach wielofunkcyjności obszarów wiejskich (przykład gminy miejsko-wiejskiej Rzgów w powiecie wschodnio-łódzkim), Studia Obszarów Wiejskich, 37, s. 71-90.
• Szukalski P., 2014, Depopulacja dużych miast w Polsce, Demografia i Gerontologia Społeczna - Biuletyn Informacyjny, 7, s. 1-5 (http://repozytorium.uni.lodz.pl, dostęp 09.02.2018).
• Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. 2016 poz. 585).
• Wheatley D., 2014, Travel-to-work and subjective well-being: a study of UK dual career households, Journal of Transport Geography, 39, s. 187-196.
• Zapytanie nr 2684 do ministra obrony narodowej w sprawie likwidacji składów materiałowych, na przykładzie Marcinkowa na Warmii i Mazurach (www.sejm.gov.pl, dostęp 16.03.2018 r.)
• Zegar T., 2008, Bariery i szanse w rozwoju lokalnym ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich, Mazowsze. Studia Regionalne, 1, s. 129-144.
• Źróbek S., Trojanek M., Źróbek-Sokolnik A., Trojanek R., 2015, The influence of environmental factors on property buyers' choice of residential location in Poland, Journal of International Studies, 7/3, s. 163-173.
• Źróbek-Różańska A., Zysk E., 2015, Czy rozlewające się miasto odmładza podmiejską wieś? Studium podolsztyńskich gmin wiejskich, Wieś i Rolnictwo, 4 (169), s. 123-137.
• Źróbek-Różańska A., 2017, Uwarunkowania lokalne rozwoju zabudowy mieszkaniowej w strefie podmiejskiej - studium wybranych gmin, Problemy Rynku Nieruchomości, 1-2 (47-48), s. 73-82.
• Źróbek-Różańska A., Wolny A., 2017, Zatrzymać czy pozwolić? Nieoczywiste skutki suburbanizacji. Studium podolsztyńskich gmin wiejskich, Studia Miejskie, 26, s. 9-23.
• Źróbek-Różańska A., Zysk E., Źróbek-Sokolnik A., 2016, Studies over characteristics shaping residential attractiveness of suburban rural areas, Acta Scientiarum Polonorum: Oeconomia, 15 (3), s. 145-154.
• Źróbek-Różańska A., Źróbek-Sokolnik A., Dynowski P., 2017, Czy mieszkańcy miast preferują tereny cenne przyrodniczo pod budowę domu pod miastem? Studium strefy podmiejskiej Olsztyna, Prace Geograficzne, 149, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 123-139.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.7163/SOW.50.10