Determinanty działalności przedsiębiorstw międzynarodowych z krajów OECD w Polsce

• Autorzy: Andrzej Cieślik

Warianty tytułu

Determinants of the Activity of Multinational OECD Enterprises in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest empiryczne zbadanie determinant działalności przedsiębiorstw międzynarodowych pochodzących z krajów OECD w Polsce w okresie 1990-2015 przy użyciu modelu dwumianowego ujemnego z uwzględnieniem indywidualnych efektów stałych i losowych dla poszczególnych krajów macierzystych oraz bez ich uwzględnienia. Badanie jest prowadzone w odniesieniu do tzw. nowej teorii przedsiębiorstwa międzynarodowego (NTPM), która pozwala na wyprowadzenie szeregu hipotez badawczych i rozróżnienie między poziomymi oraz pionowymi motywami dokonywania zagranicznych inwestycji bezpośrednich (ZIB). Z przeprowadzonych badań empirycznych wynika, że Polska przyciąga zarówno poziome, jak i pionowe inwestycje motywowane odpowiednio dostępem do rynku kraju goszczącego oraz chęcią redukcji kosztów. Ponadto, z przeprowadzonych badań wynika również, że przedsiębiorstwa międzynarodowe pochodzące z krajów członkowskich UE są bardziej zaangażowane w prowadzenie działalności w Polsce niż inwestorzy z pozostałych krajów OECD.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to study empirically the determinants of the activity of multinational OECD enterprises in Poland in the period 1990-2015 using the negative binomial model without and with accounting for individual fixed and random effects for particular home countries. The research is conducted with reference to the so-called new theory of the multinational enterprise (NTME) that allows to derive a number of empirically testable hypotheses and distinguish between horizontal and vertical motives for undertaking foreign direct investment (FDI). The assembled empirical evidence shows that Poland attracts both horizontal and vertical investment motivated by host country market access and cost reduction motives, respectively. In addition, empirical evidence shows that multinational enterprises from the EU are more involved in production activity in Poland compared to investors from other OECD countries.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo międzynarodowe; Model ujemny dwumianowy

EN

International enterprise; Negative binomial model

• Czasopismo: International Business and Global Economy
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 37
• Strony: 374--385

Twórcy

autor

Andrzej Cieślik

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Ancyparowicz G., 2009, Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej, Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żwnościowej, nr 77.
• Baniak A., Cukrowski J., Herczyński J., 2005, On the determinants of foreign direct investment in transition economies, Problems of Economic Transition, vol. 48, no. 2.
• Benacek V., Gronicki M., Holland D., Sass M., 2000, The determinants and impact of foreign direct investment in Central and Eastern Europe. A comparison of survey and econometric evidence, Transnational Corporations, vol. 9, no. 3.
• Bergstrand J.H., Egger P., 2007, A knowledge and physical capital model of international trade flows, foreign direct investment and multinational enterprises, Journal of International Economics, vol. 73, no. 2.
• Bergstrand J.H., Egger P., 2013, Shouldn't physical capital also matter for multinational enterprise activity?, Review of International Economics, vol. 21, no. 5.
• Bevan A.A., Estrin S., 2004, The determinants of foreign direct investment into European transition economies, Journal of Comparative Economics, vol. 32, no. 4.
• Brainard L.S., 1993, An empirical assessment of the factor proportions explanation of multinational sales, NBER Working Paper, no. 4580.
• Brainard L.S., 1997, An empirical assessment of the proximity concentration tradeoff between multinational sales and trade, American Economic Review, vol. 87, no. 4.
• Brenton P., Di Mauro F., Lucke M., 1999, Economic integration and FDI. An empirical analysis of foreign investment in the EU and in Central and Eastern Europe, Empirica, vol. 26, no. 2.
• Carr D.L., Markusen J.R., Maskus K.E., 2001, Estimating the knowledge capital model of the multinational enterprise, American Economic Review, vol. 91, no. 3.
• Carstensen K., Toubal F., 2004, Foreign direct investment in Central and Eastern European countries. A dynamic panel analysis, Journal of Comparative Economics, vol. 32, no. 1.
• Chen Y., Horstmann I.J., Markusen J.R., 2012, Physical capital, knowledge capital, and the choice between FDI and outsourcing, Canadian Journal of Economics, vol. 45, no. 1.
• Cieślik A., 1996, FDI in Central Europe's Transition. Early Results, Warsaw University Faculty of Economic Sciences Economic Discussion Paper 28, Warsaw.
• Cieślik A., 2013, Horizontally integrated MNE and plant heterogeneity, Bank i Kredyt, t. 44, nr 6. Cieślik A., 2015a, North-North FDI, exporting and the first mover advantage, Bank i Kredyt, t. 46, nr 2.
• Cieślik A., 2015b, Imperfect competition, productivity differences and proximity-concentration tradeoffs, Ekonomia, nr 40.
• Cieślik A., 2016, Exports versus FDI in Smith-Motta framework, Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, vol. 11, no. 2.
• Cieślik A., 2017a, Ewolucja teorii bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Przegląd wybranej literatury przedmiotu, [w:] Handel zagraniczny i biznes międzynarodowy we współczesnej gospodarce, red. M. Maciejewski, K. Wach, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków.
• Cieślik A., 2017b, Determinants of MNE activity in Poland. The case of firms from EU-15, Entrepreneurial Business and Economics Review, vol. 5, no. 1.
• Cieślik A., 2017c, Determinanty bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce. Czy integracja europejska ma znacznie?, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, t. 47, nr 4.
• Cieślik A., Ryan M., 2004, Explaining Japanese direct investment flows into an enlarged Europe. A comparison of gravity and economic potential approaches, Journal of the Japanese and International Economies, vol. 18, no. 1.
• Collie D.R., 2011, Multilateral trade liberalization, foreign direct investment and the volume of world trade, Economics Letters, vol. 113, no. 1.
• Garibaldi P., Mora N., Sahay R., Zettelmeyer J., 2001, What moves capital to transition economies?, IMF Staff Papers, vol. 48.
• Gorbunova Y., Infante D., Smirnova J., 2012, New evidence on FDI determinants. An appraisal over the transition period, Prague Economic Papers, vol. 2.
• Helpman E., 1984, A simple theory of trade with multinational corporations, Journal of Political Economy, vol. 92, no. 3.
• Helpman E., Krugman P., 1985, Market structure and foreign trade. Increasing returns, imperfect competition and the international economy, MIT Press, Cambridge MA.
• Horstmann I., Markusen J.R., 1987, Strategic investments and the development of multinationals, International Economic Review, vol. 28, no. 1.
• Horstmann, I., Markusen J.R., 1992, Endogenous market structures in international trade, Journal of International Economics, vol. 32, no. 1-2.
• Krugman P., 1983, The 'New Theories' of International Trade and Multinational Enterprise, [w:] The Multinational Corporation in the 1980s, eds. D.B. Audretsch, Ch.P. Kindleberger, MIT Press, Cambridge MA.
• Lansbury M., Pain N., Smidkova K., 1996, Foreign direct investments in Central Europe since 1990. An econometric study, National Institute Economic Review, vol. 156, no. 1.
• Liberska B., 1999, Czynniki przyciągające zagraniczne inwestycje bezpośrednie. Wnioski dla Polski z doświadczeń innych krajów, [w:] Kapitał zagraniczny w Polsce. Warunki działania, red. Z. Sadowski, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Lizińska W., 2012, Zmiany motywów podejmowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce, Prace i Materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskie- go, nr 31 (1).
• Markowicz I., Miłaszewicz D., 2007, Analiza determinant bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce, Wiadomości Statystyczne, nr 6.
• Markusen J.R., 1984, Multinationals, multi-plant economies and the gains from trade, Journal of International Economics, vol. 16, no. 3/4.
• Markusen J.R., 1997, Trade versus investment liberalization, NBER Working Paper, no. 6231.
• Markusen J.R., 2002, Multinational firms and the theory of international trade, MIT Press, Cambridge M.A.
• Markusen J.R., Stähler, F., 2011, Endogenous market structure and foreign market entry, Review of World Economics, vol. 147, no. 2.
• Markusen J.R., Strand, B., 2009, Adapting the knowledge-capital model of the multinational enterprise to trade and investment in business services, World Economy, vol. 32, no. 1.
• Markusen J.R., Venables A.J., 1998, Multinational firms and the new trade theory, Journal of International Economics, vol. 46.
• Markusen J.R., Venables A.J., 2000, The theory of endowment, intra-industry and multinational trade, Journal of International Economics, vol. 52.
• NBP, 2017, Zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Polsce i polskie inwestycje bezpośrednie zagranicą w 2015 roku, Departament Statystyki NBP, Warszawa.
• Polak W., 2002, Determinanty napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski w okresie transformacji, Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni, nr 43.
• Przybylska K., 1998, Czynniki determinujące przypływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski, Ekonomista, nr 2/3.
• Resmini L., 2000, The determinants of Foreign Direct Investment in the CEECs. New evidence from sectoral patterns, Economics of Transition, vol. 8, no. 3.
• Sinha U.B., 2010, Strategic licensing, exports, FDI, and host country welfare, Oxford Economic Papers, vol. 62, no. 1.
• Tang D., 2017, The determinants of European Union (EU) foreign direct investments in the EU countries from Central and Eastern Europe during 1994-2012, Comparative Economic Research, vol. 20, no. 1.
• Torrisi C.R., Delaunay C.J., Kocia A., Lubieniecka M., 2009, FDI in Poland. Determinants and implications for countries in transition, Ekonomia, nr 23.
• Wach K., Wojciechowski L., 2016, Determinants of inward FDI into Visegrad countries. Empirical evidence based on panel data for the years 2000-2012, Economics and Business Review, vol. 2, no. 1.
• Witkowska J., 1996, Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowowschodniej. Próba interpretacji na gruncie teorii bezpośrednich inwestycji zagranicznych i teorii integracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Zhang K.H., Markusen J.R., 1999, Vertical multinationals and host-country characteristics, Journal of Development Economics, vol. 59, no. 2.

Identyfikatory

DOI

DOI 10.4467/23539496IB.18.027.9400