Wpływ państwowych regulacji biznesu na wielkość szarej strefy

• Autorzy: Zhanna Polpavska , Vitaliy Humenyuk , Lydia Seniv

Warianty tytułu

The Effects of Government Regulation of Business on the Size of Shadow Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem szarej strefy dotyczy wszystkich krajów świata. Jest to szczególnie dotkliwe dla krajów postradzieckich, które zaczęły budować system rynkowy w szarej strefie o wielkości ponad 30% PKB. Od 1991 do 2015 r. jego udział w Polsce spadł z 34,50% do 19,07%. Odpowiada to średniemu poziomowi w Europie (22,77% PKB). Na Ukrainie natomiast nastąpił wzrost (z 38,96% do 42,90% PKB). Redukcja szarej strefy jest obecnie jednym z ważniejszych zadań, jakie ma przed sobą wiele krajów. W Unii Europejskiej liderem w tej dziedzinie jest Austria (10% PKB). W artykule zostały omówione głównie czynniki powstawania szarej strefy. Wśród nich należy uwzględnić charakter wpływu na ten problem jakości regulacji państwowej (prawnej) przedsiębiorczości. Analiza wskazanych zależności została przeprowadzona przy użyciu metod ekonomicznych i matematycznych. Pozwalają one na otrzymanie wiarogodnych, matematycznie i ekonomicznie uzasadnionych wniosków. Wyniki badań. 1. Ponieważ pojęcie szarej strefy jest raczej ogólne i warunkowe, artykuł określa przedmiot badania jako przedsiębiorczość nielegalną - nielegalnie ukrytą przed rządowymi regulacjami biznesu. Stanowi ona dominującą część ukrytej gospodarki i jest najbardziej wrażliwa na skutki regulacji prawnych. 2. Do analizy wykorzystano badania Banku Światowego Doing Business, począwszy od 2015 roku. Na ich podstawie określono pięć sfer państwowej regulacji biznesu: uzyskanie pozwoleń na budowę, podłączanie do sieci elektroenergetycznej, płacenie podatków, handel transgraniczny, ogłaszanie upadłości, co ma znaczący wpływ na wielkość ukrytej działalności. 3. Na podstawie tych wyników dokonano porównania wpływu regulacji prawnych przedsiębiorczości na zmniejszenie jej nielegalnego udziału na Ukrainie i w Polsce. Pozwoliło to na zidentyfikowanie ich wad w Polsce i Ukrainie oraz zaproponowanie odpowiednich kierunków poprawy. Istnieją cztery obszary regulacji prawnych, które są czynnikami nielegalnej przedsiębiorczości. Poprawa skuteczności takich regulacji może być podstawą do opracowania programu mającego na celu zmniejszenie szarej strefy w wielu krajach. (abstrakt oryginalny)

EN

The problem of shadow economy is relevant to all countries of the world. It is particularly acute for postsocialist countries. They started building the market system in the conditions of current shadow economy with the size of more than 30 % of GDP. By 2015, its share in Poland has decreased from 34.50 % to 19.07 %. This corresponds to the average level in Europe - 22.77% of GDP. In Ukraine, on the contrary, there was an increase from 38.96 % to 42.90 % of GDP. The task of reducing the shadow economy remains relevant for all countries of the world. In the European Union, Austria (10% of GDP) is the leader in this area. Based on the foregoing, the purpose of our study is to consider the main factors of the emergence of the shadow economy. Among them it is necessary to determine the nature of the impact of the quality of legal (government) regulation of entrepreneurship on this problem. The analysis of the indicated relationships was carried out using economic and mathematical methods. They allow for reliable, mathematically and economically sound conclusions. Research results. 1. Since the concept of the shadow economy is rather general and conditional, the article specifies the subject of the study as illegal - illegally concealed from the government regulation entrepreneurship. It occupies the overwhelming part of the hidden economy and is the most sensitive to the impact of legal regulation. 2. For analysis, the World Bank's "Doing Business" study for 2015 was used. On its basis, four areas of government regulation of business are defined: dealing with construction permits, getting electricity, trading across borders, resolving insolvency that have a significant impact on the size of the hidden business. 3. Based on these results, a comparison was made of the impact of legal regulation of entrepreneurship on reducing its illegal share in Ukraine and Poland. This allowed to identify its disadvantages in Poland and Ukraine and to propose appropriate directions for improvement. Summarizing the above mentioned, we can conclude that the spheres of legal regulation are factors of illegal entrepreneurship. Improving the effectiveness of such regulation can be the basis for developing a program for deshadowing the economy of any country. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Szara strefa; Produkcja nielegalna; Regulacje prawne

EN

Grey economy; Illegal production; Legal regulations

• Czasopismo: Roczniki Ekonomii i Zarządzania / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
• Rocznik: 2018
• Tom: 10
• Numer: nr 2
• Strony: 83--93

Twórcy

autor

Zhanna Polpavska

• Politechnika Lwowska Ukraina

autor

Vitaliy Humenyuk

• Politechnika Lwowska Ukraina

autor

Lydia Seniv

• Politechnika Lwowska Ukraina

Bibliografia

• Doing Business, World Bank Group, http://www.doingbusiness.org
• Fundowicz J., Łapiński K., Peterlik M., Wyżnikiewicz B., Szara strefa w polskiej gospodarce w 2016 roku, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa 2016.
• Giovannini E., Carol C., Young A., Korolev A., Measuring the Non-Observed Economy. A Handbook, OECD Publications Service, Paris 2002.
• Malyovanyi M., Rolinskyi O., Lysa N., Selected Aspects of the Social Protection System's Financial Security in the Context of Shadow Economy, "Economic Annals-XXI" 2016, No. 158(3-4)(2), pp. 88-91.
• Pauch D., Zjawisko szarej strefy w gospodarce, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 1(2015), nr 76, s. 247-255.
• Schneider F., Medina L., Shadow Economies Around the World: What Did We Learn Over the Last 20 Years?, "IMF Working Papers" 2018, No. 18/17, pp. 69-76, http://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/2018/01/25/Shadow-Economies-Around-the-World-What-Did-We-Learn-Over-the-Last-20-Years-45583
• Schneider F., Williams C., The Shadow Economy, Institute of Economic Affairs, Profile Books Ltd.-Hobbs the Printers, London 2013.
• World Economic Situation And Prospects 2018, United Nations, New York 2018.
• Гуменюк В.В., Определение причин существования нелегального (теневого) предпринимательства, "Бизнес информ" 7(2015), s. 160-165.
• Тенденції Тіньової Економіки В Україні У Січні-Вересні 2017 року, Бюлетень Міністерства економічного розвитку України "Тенденції тіньової економіки в Україні" 2018, http://www.me.gov.ua/Documents/List?lang=uk-UA&id=e384c5a7-6533-4ab6-b56f-50e5243eb15a&tag=TendentsiiTinovoiEkonomikiї.

Identyfikatory

DOI

10.18290/reiz.2018.10.2-5