Rachunek kosztów działań jako wsparcie dla tworzenia budżetu zadaniowego w jednostkach samorządu terytorialnego

• Autorzy: Artur J. Kożuch

Warianty tytułu

Activity Based Costing as a Support for the Process of Performance Budgeting in Local Territorial Units

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne uwarunkowania działalności jednostek samorządu terytorialnego powodują, że wymaga się od nich wdrażania coraz to nowych rozwiązań służących racjonalizacji ich działania. Jednym z podstawowych instrumentów, który stosowane jest przez nie w procesie zarządzania jest budżet zdaniowy, stanowiący odpowiednio opisane i skwantyfikowane zestawienie kosztów jednostki sektora finansów publicznych sporządzone według funkcji państwa, oznaczających poszczególne obszary działań państwa oraz zadań budżetowych i podzadań budżetowych. Jest on uznawany za najważniejszą i ukierunkowaną na usprawnienie działalności JST formę budżetu. Wdrożenie metod budżetowania zadaniowego jest przedsięwzięciem szerokim i trudnym. Ostatecznym celem tego wdrożenia jest zasadnicza zmiana w sposobie myślenia o funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego i dokonanie istotne- go przeobrażenia w zarządzaniu tymi organizacjami. Jednym z podstawowych założeń jest tu przyjęcie za podstawę decyzji strategicznych i operacyjnych wyrażonego wartościowo zużycia zasobów (kosztów własnych), a także zrozumienie, że wymagane jest by w organizacjach tych funkcjonował więcej niż jeden system rachunku kosztów. Wiąże się to z poszukiwaniem nowych rozwiązań, z których za najbardziej przy- stosowane do wymogów budżetu zadaniowego uznać należy wdrożenie rachunku kosztów działań ABC (Activity Based Costing).(abstrakt oryginalny)

EN

Due to the socio-economic rise, it's more and more important to focus on efficiency and effectiveness of the processes taking place in local territorial units. Changes introduced in Polish legal system are aimed at the introduction of performance budgeting, which serves to improve the quality of the usage of public resources. This also requires the introduction of instruments, which are to assist the process of creating the budget and allow to recognize the structure and the value of consumption of the resources necessary to fulfill the planed tasks. One of these instruments is Activity Based Costing and supplementing it Activity Based Budgeting. Their implementation involves a number of changes. The most important ones should concern the determination of cost drivers and the adaptation of budgetary ac-counting system.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jednostki samorządu terytorialnego (JST); Rachunek kosztów działań; Budżet zadaniowy

EN

Local government units; Activity Based Costing (ABC); Task budget

• Czasopismo: Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą
• Rocznik: 2010
• Tom: 30
• Strony: 166--179

Twórcy

autor

Artur J. Kożuch

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Bibliografia

• [1]Cooper R. 1988. Cost Management Concepts and Principles: The Rise of Activity Based Costing. Part I, What is an Activity Based Cost System? Journal of Cost Management.
• [2]Gumińska-Pawlic J., Sawicka K., 2002. Budżet jednostki samorządu terytorialnego. Wyd. ZCO, Zielona Góra.
• [3]Jastrzębska M., 1999. Zarządzanie finansami gmin - aspekty teoretyczne. Wyd. UG, Gdańsk.
• [4]Kaplan R.S, Cooper S., 1998. Cost & Effect: Using Integrated Cost Systems to Drive Profitability and Performance. Harvard Business School Press, Boston.
• [5]Kaplan R.S., 1988. One Cost System Isn't Enough. Harvard Business Review, Styczeń- Luty.
• [6]Kaplan R.S., Cooper R., 2002. Zarządzanie kosztami i efektywnością. Oficyna Ekonomiczna, wyd. II. Kraków.
• [7]Kożuch A.J., 2009. Znajomość potrzeb społecznych jako determinanta racjonalizacji wydatków publicznych w warunkach kryzysu /w:/ Sukces organizacji. Istota, pomiar, uwarunkowania. Prace i materiały Wydz. Zarządzania UG, Sopot, 2009.
• [8]Lubińska T. (red.), 2009. Nowe zarządzanie publiczne - skuteczność i efektywność. Budżet zadaniowy w Polsce. Difin, Warszawa.
• [9]Lubińska T., 2007. Budżet zadaniowy w Polsce. Reorientacja z wydatkowania na zarządzanie pieniędzmi publicznymi. Difin, Warszawa.
• [10]Lubińska T., Lozano Plantonoff A., Strąk T., 2006. Budżet zadaniowy - racjonalność przejrzystość - skuteczność. Ekonomista, nr 5.
• [11]Markowska M., 2006. Rachunek kosztów docelowych. /w:/ Nowak E. (red.), Strategiczne zarządzanie kosztami. Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• [12]Musgrave R.A., Musgrave P.B., 1984. Public finance in theory and practice. McGraw Hill, New York.
• [13]Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M., 2004. Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem. PWE, Warszawa.
• [14]Reinermann H., 1984. Controlling in mitteleren und Kleinerem Kommunalverwaltungen. DBW, nr 1, s. 84.Raffish N., Turney P. (red.), 1991. The CAM-I Glossary of Activity Based Management. CAM-I, Arlington.
• [15]Reinermann H., 1984. Controlling in mitteleren und Kleinerem Kommunalverwaltungen. DBW, nr 1, s. 84.
• [16]Świderska G.K, 2003. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów. Difin, Warszawa.
• [17]Wakuła M., 2008. Rola budżetu w gospodarce finansowej gmin. /w:/ Kożuch A., Zaremba W. (red.), Zarządzanie finansami lokalnymi a rozwój obszarów wiejskich. Towarzystwo Naukowe WZ, Kraków.