Determinanty cen nasion roślin oleistych i oleju roślinnego w Unii Europejskiej

• Autorzy: Jadwiga Zaród

Warianty tytułu

Factors Influencing the Price of Oilseeds and Vegetable Oil in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ceny produktów rolno-spożywczych na rynkach Unii Europejskiej kształtują czynniki podażowo-popytowe, strukturalne i koniunkturalne. Celem tego opracowania jest określenie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu nasion roślin oleistych i oleju roślinnego w Unii Europejskiej oraz wyznaczenie kierunku rozwoju tych cen. Realizację tego celu umożliwił wielorównaniowy model ekonometryczny. Za pomocą trendów wyznaczono kierunki rozwoju cen analizowanych produktów rolno-spożywczych i oszacowano ich prognozy. Empiryczną podstawę badań stanowiły dane OECD i FAO w latach 2004-2016. Wyniki badań wykazały wysoką zależność pomiędzy ceną wybranych produktów a czynnikami związanymi z produkcją, konsumpcją i handlem zagranicznym. Natomiast z oszacowań trendów wynika, że ceny tych produktów do roku 2011/2012 wzrastały, a po tym okresie wykazywały tendencję malejącą. Prognozy przewidują dalszy spadek cen.(abstrakt oryginalny)

EN

Prices of agri-food products on the European Union markets are shaped by supplydemand, structural and cyclical factors. The aim of this article is to study how the supply-demand factors influence on the purchase price of oilseeds and vegetable oil in the European Union and to determine the development direction of these prices. The implementation of this aim enabled the multi-equation econometric model. Using the trends, the development directions of the prices of agri-food products were determined and their forecasts were estimated. The empirical basis for the study was data from OECD and FAO for 2004-2016. The results of the study show the high relationship between the price of selected products and factors related to production, consumption and foreign trade. On the other hand, trends show that the prices of these products increased until 2011/2012, and after that they showed a downward trend. Forecasts predict further fall in prices.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ceny produktów rolnych; Oleje roślinne; Modele wielorównaniowe

EN

Agricultural prices; Vegetable oils; Multi-equation models

• Czasopismo: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 90
• Strony: 71--80

Twórcy

autor

Jadwiga Zaród

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• Baffes J., Dennis A. 2013. Long-term drivers of food prices. Policy Res. Work. Pap. Washington D.C. 6455.
• Bełdycka-Bórawska A., Bórawski P., Jankowski K. 2015. Zmienność cen na rynku rzepaku w Polsce. Rocz. Nauk Rol., Seria T 17(3), 57-43.
• Budzyński W., Zając T. 2010. Rośliny oleiste - uprawa i zastosowanie. Warszawa, PWRiL.
• Denysiuk W. 2006. Produkcja roślinna jako źródło surowców energetycznych. Inż. Rol. 10, 5(80), 123-250.
• De Schutter O. 2010. Food commodities speculation and food price crises. Regulation to reduce the risks of price volatility. Briefing note by the Special Rapporteur on the right to food, U.N. Food and Agriculture Organization, http://www.srfood.org/en/food-commodities-speculation- and-food-price- -crises, dostęp: 10.08.2017.
• Dudziński J. 2010. Długookresowe tendencje cen surowców i żywności w świetle prognozy Banku Światowego. Stud. Pr. Wydz. Nauk Ekon. Zarz. 18,17-33.
• Hajdukiewicz A. 2014. Przyczyny wzrostu światowych cen produktów rolno-spożywczych w pierwszej dekadzie XXI wieku. Pr. Nauk. UWroc. 369, 239-250.
• Hamulczuk M., Gędek S., Klimowski C., Stańko S. 2012. Prognozowanie cen surowców rolnych na podstawie zależności przyczynowych. Projekt nr 52, Warszawa, Wydaw. IERiGŻ-PIB.
• Jerzak M.A., Łąkowski H.S. 2013. Towarowe instrumenty pochodne w stabilizowaniu dochodów z produkcji rzepaku w warunkach rosnącego ryzyka cenowego. Zesz. Nauk. SGGW Warsz., Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 103, 131-140.
• Kiryluk-Dryjska E., Baer-Nawrocką A. 2010. Wpływ akcesji do Unii Europejskiej na poziom i relacje cenowe w rolnictwie polskim (analiza długookresowa). Zesz. Nauk. SGGW Warsz., Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 85, 59-67.
• Miegel M. 2008. Granice wzrostu. Forum 9, 21-23.
• OECD-FAO. 2016. Agricultural outlook, http://www.oecd.org/site/oecd-fao-agriculturaloutlook, dostęp: 10.04.2017.
• Rembisz W. 2008. Makro-i mikroekonomiczne podstawy równowagi wzrostu w sektorze rolnospożywczym. Warszawa, Wydaw. VIZJAPRESS&IT.
• Rosiak E. 2008. Wzrost produkcji biopaliw z olejów roślinnych. Przem. Spoż. 62(1), 14-15
• Rosiak E. 2014. Krajowy rynek rzepaku na tle rynku światowego. Zesz. Nauk. SGGW Warsz., Probl. Rol. Świat. 14(29), 86-96.
• Schmitz M. 2013. Biofuel's impact on food prices should be put into perspective, European Voice, http://www.europeanvoice.com/article/imported/biofuel-s-impact-on-food-pricesshould-be-put-intoperspective/ 77678.aspx, dostęp: 15. 04 .2017.
• Stępień S. 2011. Związki wahań cyklicznych w rolnictwie z koniunkturą gospodarczą. Rocz. Nauk Rol., Seria T 98(3), 32-41.
• Welfe A. 2009. Ekonometria. Metody i ich zastosowanie. Warszawa, PWE.
• Zawojska A. 2011. Czy spekulacje finansowe wpływają na międzynarodowe ceny towarów rolno- -żywnościowych? Zesz. Nauk. SGGW Warsz., Probl. Rol. Świat. 11(26), 177-191.
• Zeliaś A., Wanat S., Pawełek B. 2003. Prognozowanie ekonomiczne. Warszawa, PWN.
• Ziętara W. 2008. Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa. Rocz. Nauk Rol., Seria G 94(2), 80-94.

Identyfikatory

DOI

10.21005/oe.2018.90.1.07