Problem ubóstwa i wykluczenia społecznego w krajach Unii Europejskiej w kontekście zrównoważonego rozwoju

• Autorzy: Sławomir Kalinowski

Warianty tytułu

The Problem of Poverty and Social Exclusion in the European Union Member States in the Context of Sustainable Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule poruszono problem ryzyka ubóstwa i wykluczenia społecznego w kontekście zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Materiały empiryczne zawarte w artykule pochodzą z badań cząstkowych EU-SILC (Europejskie badanie warunków życia ludności). Stanowią one punkt odniesienia dla porównania statystyk dotyczących dystrybucji dochodów i integracji społecznej w Unii Europejskiej. Za jeden z ważniejszych milenijnych celów rozwoju uznano niwelację ubóstwa i przeciwdziałanie marginalizacji społecznej. Z badań wynika, że co czwarty mieszkaniec obszarów wiejskich w UE jest zagrożony ubóstwem lub marginalizacją społeczną. W największym stopniu marginalizacją lub/i ubóstwem zagrożeni są mieszkańcy obszarów wiejskich w Bułgarii (54,8%) i Rumunii (50,8%), ale także w Polsce i na Litwie poziom ten przekracza średnią unijną (odpowiednio o 4,5 p.p. oraz 9,2 p.p.). Na drugim biegunie wykluczenia są Holandia i Czechy z poziomem ryzyka na poziomie 12,8%. Czynnikiem konstytuującym bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstwa domowego, a w efekcie poczucie pewności, są dochody. Ich wielkość wpływa na poziom ubóstwa obiektywnego mierzonego metodą parametryczną. W UE przyjmuje się, że zagrożone ubóstwem są osoby, których dochody nie przekraczają 60% mediany dochodów w danym kraju. Tym samym niemal co piąty mieszkaniec wsi w UE jest zagrożony ubóstwem. Ubóstwo i wykluczenie społeczne są zjawiskami wielowymiarowymi. Powodują niezaspokojenie potrzeb na wielu płaszczyznach - ochrony zdrowia, edukacji, warunków mieszkaniowych, kultury i czasu wolnego. Brak odpowiednich dochodów powoduje pewnego rodzaju sprzężenia zwrotne i jest zarówno przyczyną, jak i konsekwencją deprywacji potrzeb, a także sprzyja niezrównoważonemu rozwojowi obszarów wiejskich. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper addresses the poverty risk issues in the context of sustainable development of rural areas. Empirical materials included in this paper are based on EU-SILC (European Union Statistics on Income and Living Conditions) partial studies, and provide a reference point for comparing the EU income distribution and social integration statistics. Poverty reduction and counteracting social exclusion are among the key Millennium Development Goals. According to the studies, one in four inhabitants of the EU rural areas is at risk of poverty or social exclusion. While the highest shares of at-risk population are recorded in Bulgaria (54.8%) and Romania (50.8%), the levels reported by Poland and Lithuania are also above the EU average (by 4.5 and 9.2 percentage points, respectively). At the other end of the spectrum, the risk rate in the Netherlands and the Czech Republic is 12.8%. For the households, income is a factor underpinning their economic safety and, their confidence as a result. The amount of income affects the objective poverty levels measured with a parametric method. In the EU, people earning no more than 60% of the national median income are assumed to be at risk of poverty, which means that the risk of pover ty affects nearly every fifth rural inhabitant of the EU. Poverty and social exclusion are multi dimensional aspects which result in unsatisfied needs in multiple areas: healthcare, education, housing, culture and leisure. While triggering some kind of feedback loop, insufficient income is both the cause and the effect of deprivation of needs. Also, it provides favorable conditions for an unsustainable development of rural areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubóstwo; Wykluczenie społeczne; Rozwój zrównoważony; Obszary wiejskie; Rozwój obszarów wiejskich; Wyniki badań

EN

Poverty; Social exclusion; Sustainable development; Rural areas; Rural development; Research results

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 3 (180)
• Strony: 93--112

Twórcy

autor

Sławomir Kalinowski

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• Armendariz B., Morduch J. (2010). The Economics of Microfinance. Cambridge, Massachusetts, London: MIT Press.
• Bearth T., Beck R.M., Döbel R. (2014). Communicative Sustainability: Negotiating the Future from the Periphery. Berlin: Lit Verlag.
• Borowy I. (2013). The Brundtland Commission: Sustainable development as health issue. Michael, 10, 198-208.
• Churski P. (2011). Wyzwaniapolityki spójności a Strategia Europa 2020. W: K. Marciniak, K. Sikora, D. Sokołowski (red.). Koncepcje i problemy badawcze geografii (s. 493-512). Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy.
• Daly M., Rake K. (2003). Gender and the Welfare State: Care, Work and Welfare in Europe and the USA. Cambridge: Polity Press.
• Dernbach J.C. (1998). Sustainable development as a framework for national governance. Case Western Reserve Law Review, 49, 1-103.
• Dernbach J.C. (2003). Achieving sustainable development: The centrality and multiple facets of integrated decision-making. Indiana Journal of Global Legal Studies, 10, 247-285.
• Dz.U. 2011 r., nr 234, poz. 1386.Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej.
• European Commission - Press release: New survey shows highest support for development aid amongst EU citizens in 6 years, Brussels, 29.02.2016, http://europa.eu/rapid/press--release_IP-16-428_en.htm.
• Golinowska S. (1997). Badania nad ubóstwem. Założenia i metoda. W: S. Golinowska (red.). Polska bieda II. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie (s. 19-29). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• GUS (2011). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski. Katowice: Urząd Statystyczny w Katowicach.
• Huber E., Stephens J.D., Bradley D., Moller S., Nielsen F. (2009). The politics of women's economic independence. Social politics: International Studies in gender, state and society, 16 (1), 1-39.
• Kabaj M., Danecka M. (2005). Bezrobocie i pomoc społeczna. W: M. Jarosz (red.). Wy g rani i przegrani polskiej transformacji (s. 114-140). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kalinowski S. (2014). Pewni niepewności. W: Z. Galor, B. Goryńska-Bittner, S. Kalinowski (red.). Życie na skraju - marginesy społeczne wielkiego miasta (s. 387-404). Bielefeld: Societas Pars Mundi.
• Kalinowski S. (2015). Poziom życia ludności wiejskiej o niepewnych dochodach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Komunikat Komisji Europejskiej, Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KOM(2010) 2020, Bruksela, 3.03.2010.
• Lewis J., Campbell M. (2008). UK work/family policies and gender equality. Social Politics, 14 (1), 4-30.
• Lister R. (2007). Bieda (tłum. A. Stanaszek). Warszawa: Sic!
• Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015). Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju: Problemy polityki społecznej i gospodarczej. Toruń: Adam Marszałek.
• Milanovic B. (2009). Global inequality and the global inequality extraction ratio: The story of the past two centuries. Policy Research Working Paper, 5044. Washington D.C.: World Bank.
• Molle W. (2015). Cohesion and growth: Is the European Union system fit to face the challenges beyond 2020? W: E. Latoszek, M. Proczek, A. Kłos, M. Pachocka, E. Osuch-Rak (red.). Facing the challenges in the European Union rethinking EU education and research for smart and inclusive growth (EuInteg) (s. 239-256). Warszawa: PECSA.
• Neumayer E. (2011). Sustainability and inequality in human development. Human Deve-lopment Research Paper, UNDP, 4.
• Ortiz I., Cummnis M. (2011). Global inequality: Beyond the bottom billion. A rapid review of income distribution in 141 countries. New York: UNICEF Policy and Practice.
• Prus P., Marszewska A. (2009). Prospects for sustainable development of Bytoń commune in its inhabitants' opinion. Zeszyty Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 11 (4), 267-271.
• Prus P., Mejszelis M. (2003). Sustainable development of agriculture in the light of the theory of innovations' diffusion and adaptation. Zeszyty Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 5 (4), 249-253.
• Przegląd strategii UE dotyczącej trwałego rozwoju (EU SDS) - Odnowiona strategia. Rada UE, 10917/06, Bruksela 26.06.2006.
• Sałustowicz P. (2014). Bieda, marginalizacja i wykluczenie społeczne. W: Z. Galor, B. Goryńska-Bittner, S. Kalinowski (red.). Życie na skraju - marginesy społeczne wielkiego miasta(s. 47-64). Bielefeld: Societas Pars Mundi.
• Stanny M., Czarnecki A. (2011). Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Zielonych Płuc Polski: Próba analizy empirycznej. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, PAN.
• Stier H., Mandel H. (2003). Inequality in the family: The Institutional aspects of wives' earning dependency. Paper prepared for presentation at the ISA Research Committee on Social Stratification (RC28) meeting, 2003, Tokyo.
• Szlachta J. (2012). Strategia Europa 2020 a europejska polityka spójności po 2013 roku. Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH, 88, 231-253.
• Szumlewicz P. (2011). Ubóstwo kobiet w Polsce po 1989 roku. Problemy Polityki Społecznej, 15, 65-82.
• UN General Assembly, Resolution 42/186, Environmental Perspective to the Year 2000 and Beyond, 11.10.1987, 2, http://www.un.org/documents/ga/res/42/a42r186.htm [dostęp: 26.05.2017].
• Ward C., Dale A., Joshi H. (1996). Income dependency within couples. W: L. Morris, E.S. Lyon (red.). Gender relations in public and private (s. 95-120). Basingstoke: Macmillan.
• World Commission on Environment and Development (WCED) 1987. Our common future. Oxford: Oxford University Press.
• Zawalińska K. (2009). Instruments and effects of European Union support for regional rural development in Poland. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB.

Identyfikatory

DOI

10.7366/wir032018/04