Wybrane prawne i etyczne podstawy działania systemu ochrony zdrowia w Polsce

• Autorzy: Iwona Wrześniewska-Wal , Michał Waszkiewicz , Dariusz Hajdukiewicz , Anna Augustynowicz

Warianty tytułu

Selected Legal and Ethical Principles for the Healthcare System in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorzy skupiają się na takich wartościach systemu zdrowia, jak równość w dostępie do zdrowia i solidaryzm, godność ludzka i prawa pacjenta oraz etyka zawodowa osób udzielających świadczeń zdrowotnych. Wskazują najbardziej istotne zmiany legislacyjne, jakie zaszły w ostatnich latach w tych obszarach i które mają wpływ na obecny stan systemu ochrony zdrowia w Polsce.(fragment tekstu)

EN

Although the constitutional right to health care itself has not been subject to legislative changes, the emergence of some other legal regulations and their impact on the current state of the healthcare system justifies additional examination. The authors of the article indicate, among others, areas where the most significant changes to the Polish healthcare system took place in the recent years, and wherever possible, they also assess the current situation. The analysis of the current legal basis of the right to health protection focuses particularly on such important values as: equality in access to health and solidarity, human dignity and patient rights, and professional ethics of persons providing benefits.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona zdrowia; Prawa pacjenta; Etyka zawodowa

EN

Health care protection; Patient's rights; Professional ethics

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 4 (56) Ochrona zdrowia w Polsce
• Strony: 47--75

Twórcy

autor

Iwona Wrześniewska-Wal

• Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

autor

Michał Waszkiewicz

• Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

autor

Dariusz Hajdukiewicz

• Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

autor

Anna Augustynowicz

• Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

Bibliografia

• 66. posiedzenie Sejmu II kadencji, Kancelaria Sejmu, Diariusz Sejmowy, 1995.
• Bączyk-Rozwadowska K., Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone błędem medycznym, "Prawo i Medycyna" 2018, nr 1-4 [Materiały z Konferencji Naukowo-Szkoleniowej "Błąd medyczny", Warszawa, 5-6 marca 2008 r., cz. II], http://prawoimedycyna.pl/?str=artykul&id=115.
• Bosek L., Wild M., Kontrola konstytucyjności prawa, C.H. Beck, Warszawa 2014.
• Dercz M., Izdebski H., Organizacja ochrony zdrowia w Rzeczpospolitej Polskiej w świetle obowiązującego ustawodawstwa, Warszawa-Poznań 2001.
• Dercz M., Izdebski H., Rek T., Dziecko - pacjent i świadczeniobiorca. Poradnik prawny, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Grudziąż-Sękowska J., Sękowski K., Cianciara D., Ustawa o zdrowiu publicznym - nowa jakość?, " Postępy Nauk Medycznych" 2016, nr 5.
• Haberko J., Sumienność lekarza a odmowa udzielenia świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem, "Forum Teologiczne" 2014, nr 15.
• Health systems: improving performance, The World health report 2000, WHO, 2000.
• Kodeks Etyki Lekarskiej, t.j. z 2 stycznia 2004 r., w brzmieniu nadanym uchwałą VII Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Lekarzy z 20 września 2003 r., http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/ 0003/4764/Kodeks-Etyki-Lekarskiej.pdf.
• Korzycka-Iwanow M., Ochrona zdrowia konsumenta w nowej ustawie o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, "Kwartalnik Prawa Publicznego" 2001, nr 3.
• Marek Z., Błąd medyczny - odpowiedzialność etyczno-deontologiczna i prawna lekarza, Kraków 2007.
• Mikos M., Urbaniak M., Prawo do bezpiecznej ochrony zdrowia w świetle Konstytucji RP oraz rekomendacji Rady Europy i Rady Unii Europejskiej, "Medyczna Wokanda" 2016, nr 8.
• Muszala A., Jaranowski P., Kodeks etyki lekarskiej - odcinek 15: Z należytą starannością, poświęcając swój czas, "Medycyna Praktyczna" 2014, nr 5.
• Nestorowicz M., Glosa do wyr. SN z 1 grudnia 1998 r., III CKN 741/98 [w:] Prawo medyczne. Komentarze i glosy do orzeczeń sądowych, LexisNexis, Warszawa 2014.
• Nesterowicz M., Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2013.
• NIK, Informacja o wynikach kontroli dostępności wybranych świadczeń opieki zdrowotnej, Warszawa, lipiec 2010 r., www.nik.gov.pl/plik/id,1980,vp,2416.pdf.
• NIK, "Organizacja i przygotowanie do działań ratowniczych na autostradach i drogach ekspresowych", informacja o wynikach kontroli, nr ewid. P/16/037, https://www.nik.gov.pl/plik/id,14511,vp,16974.pdf.
• NIK, "Przygotowanie i wdrożenie Pakietu Onkologicznego", informacja o wynikach kontroli, Warszawa 2017, https://www.nik.gov.pl/plik/id,14278,vp,16729.pdf.
• NIK, "Realizacja zadań Narodowego Funduszu Zdrowia w 2014 r.", informacja o wynikach kontroli, Warszawa 2015, https://www.nik.gov.pl/plik/id,9954,vp,12261.pdf.
• Piechowiak Ł., Ile nas kosztuje KRUS, Bankier.pl z 29 września 2011 r., www.bankier.pl/wiadomosc/Ile-nas-kosztuje-KRUS-2410011.html.
• Pietrzykowski T., Etyczne problemy prawa - zarys wykładu, Naukowa Oficyna Wydawnicza, Katowice 2005.
• Raport na temat zmian w dostępności do gwarantowanych świadczeń zdrowotnych w Polsce nr 11/2/08/2015, "Barometr Fundacji Watch Health Care" 2015, nr 11, www.korektorzdrowia.pl.
• Raport na temat zmian w dostępności do gwarantowanych świadczeń zdrowotnych w Polsce nr 18/27/06/2018, "Barometr Fundacji Watch Health Care" 2018, nr 18, www.korektorzdrowia.pl.
• Rek T., Hajdukiewicz D., Lekarz a prawa pacjenta. Poradnik prawny, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
• Rojek-Socha P., Polacy coraz częściej żądają zadośćuczynienia za błędy medyczne, "Rzeczpospolita" z 21 stycznia 2017 r., http://www.rp.pl/Zdrowie/301219989-Polacy-coraz-czesciej-zadaja-zadoscuczynienia-za-bledy-medyczne.html.
• Safjan M., Prawo i medycyna. Ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.
• Sarnecki P., Pojęcie zawodu zaufania publicznego (art. 17 ust. 1 Konstytucji) na przykładzie adwokatury [w:] Konstytucja - Wybory - Parlament. Studia ofiarowane Zdzisławowi Jaroszowi, red. L. Garlicki, Liber, Warszawa 2000.
• Sobolewski P., Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy w depozycie [w:] System prawa medycznego, t. 1, Instytucje prawa medycznego, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2018.
• Sieć szpitali - lepiej dla pacjentów, a gorzej dla szpitali niepublicznych?, "Medical Tribune" 2016, nr 3, https://podyplomie.pl/medical-tribune/21520,siec-szpitali-lepiej-dla-pacjentow-a-gorzej-dla-szpitali-niepublicznych.
• Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, red. B. Wojtyniak, P. Goryński, B. Moskalewicz, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012.
• Śliwka M., Prawa proceduralne: do dodatkowej opinii lub konsylium i do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza, pielęgniarki lub położnej [w:] System prawa medycznego, t. 1, Instytucje prawa medycznego, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2018.
• Tabaszewski R., Prawo do zdrowia w systemach ochrony praw człowieka, Wydawnictwo KUL, 2016, https://www.researchgate.net/publication/319254950_Prawo_do_zdrowia_w_systemach_ochrony_praw_czlowieka.
• Trybalski A., Samorządy zawodów zaufania publicznego na przykładzie samorządu radców prawnych. Perspektywa konstytucyjnoprawna, "Studia Iuridica Lublinensia" 2014, nr 21.
• Urbaniak M., Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia [w:] Szanse i bariery w ochronie zdrowia. Wybrane aspekty organizacyjne, prawnicze i psychologiczne, red. M.D. Głowacka, E. Mojs, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2008.
• Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. L. Ogiegło, C.H. Beck, Warszawa 2010.
• Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Wałachowska M. [w:] Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, red. M. Nestorowicz, Instytut Problemów Ochrony Zdrowia, Warszawa 2009.
• Wędrychowska E., Wrześniewska-Wal I., System ochrony zdrowia po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego - uwarunkowania kolejnej reformy służby zdrowia (sprawozdanie z seminarium Prawa i Medycyny, Warszawa, 02.04.2004), "Prawo i Medycyna" 2004, nr 15.
• Wojtczak A., "Systemy opieki zdrowotnej w świecie. Organizacja i finansowanie", wykład na kursie specjalizacyjnym dla lekarzy w Szkole Zdrowia Publicznego CMKP w Warszawie, 10 stycznia 2012 r.
• Zoll A., "Problemy służby zdrowia w świetle doświadczeń Rzecznika Praw Obywatelskich", wykład na III Ogólnopolskim Forum Prawniczo-Medycznym pt. "Odpowiedzialność prawna lekarza, zakładu opieki zdrowotnej i kasy chorych", Warszawa, 7-8 grudnia 2000 r.
• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. 2018, poz. 1025, ze zm.
• Ustawa z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, Dz.U. nr 17, poz. 78.
• Ustawa z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, t.j. Dz.U. 2008, nr 136, poz. 857, ze zm.
• Ustawa z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, t.j. Dz.U. 2018, poz. 1600, ze zm.
• Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, t.j. Dz.U. 2018, poz. 1510, ze zm.
• Ustawa z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Dz.U. nr 191, poz. 1410, ze zm.
• Ustawa z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2009, nr 52, poz. 417, ze zm.
• Ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, Dz.U. nr 234, poz. 1570.
• Ustawa z 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o cenach, Dz.U. nr 118, poz. 989.
• Ustawa z 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich, Dz.U. nr 219, poz. 1708, ze zm.
• Ustawa z 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, Dz.U. nr 174, poz. 1039.
• Ustawa z 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym, t.j. Dz.U. 2018, poz. 1492.
• Ustawa z 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Dz.U. poz. 844.
• Ustawa z 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej, Dz.U. poz. 2217.
• Postanowienie TK z 7 października 1992 r., sygn. akt U 1/92, OTK 1992, nr 2, poz. 38.
• Wyrok SN z 1 kwietnia 1955, sygn. akt IV CR 39/54, OSN 1957, nr 1, poz. 7.
• Wyrok TK z 7 maja 2002 r., sygn. akt SK 20/00, Dz.U. nr 66, poz. 611.
• Wyrok TK z 7 stycznia 2004 r., sygn. akt K 14/03, Dz.U. nr 5, poz. 37.
• Wyrok TK z 2 lipca 2007 r., sygn. akt K 41/05, Dz.U. nr 124, poz. 871.
• Wyrok TK z 23 kwietnia 2008 r., sygn. akt SK 16/07, OTK-A ZU 2008, nr 3, poz. 45.
• Wyrok TK z 11 października 2011 r., sygn. akt K 16/10, OTK-A ZU 2011, nr 8, poz. 80.
• Wyrok SA w Warszawie z 12 czerwca 2015 r., sygn. akt VI ACa 1404/14, LEX nr 1843180.

Identyfikatory

DOI

https://doi.10.31268/StudiaBAS.2018.24