PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2018 | Teorie ekonomiczne XX wieku : twórcy, interpretacje, próba syntezy : Galbraith, Szkoła Austriacka, Stiglitz, Sen i inni | 19--41
Tytuł artykułu

Metodologiczny wymiar rozwoju teorii naukowych

Warianty tytułu
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W rozdziale Grażyna Musiał przedstawia różne koncepcje teorii. Wskazuje, że najszerzej wykorzystuje się podział teorii na opisowe, instrumentalistyczne oraz realistyczne. Powodem odmienności pomiędzy teoriami jest stanowisko zajmowane przez uczonych wobec kategorii prawdy. W rozdziale rozpatruje się zagadnienie dokładności (ścisłości, precyzji) jako wyróżników wiedzy naukowej oraz kontrowersję pomiędzy indywidualizmem a holizmem. Jeśli idzie o wskazaną kontrowersję, to jest to jedno ze spornych zagadnień metodologii nauki, rzutujące w istotny sposób na praktykę badawczą. Myli się w ciągłych dyskusjach na te tematy dwie kwestie. Pierwsza dotyczy tego, jakiego rodzaju bytem jest proces społeczny, czy istnieje niezależnie od działań jednostkowych, czy też jest pewnym aspektem owych działań. Druga dotyczy tego, czy prawidłowości, jakim proces społeczny podlega, są sprowadzalne do prawidłowości określających działania jednostek, czy też nie. Przedstawia się uzasadnienie pojmowania tych zależności społecznych. Jest to problem o tyle ważny, że namysł nad jego rozstrzygnięciem jest punktem wyjścia teorii naukowych. Odnosi się również do założeń teorii marginalistycznej w ekonomii w wersji austriackiej. Ponadto w rozdziale pierwszym prezentuje się wiodące idee zawarte w wykładach noblowskich Friedricha Augusta von Hayeka oraz Amartya Kumar Sena. (fragment tekstu)
Twórcy
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Bibliografia
  • Gell-Mann M.: Kwark i jaguar. Wydawnictwo CiS, Warszawa 1996.
  • Grzybek D.: Kalecki a Beveridge - dwa programy pełnego zatrudnienia z czasów II wojny światowej. W: Twórczość naukowa Michała Kaleckiego i jej znaczenie w teorii ekonomii. Red. Grażyna Musiał. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2006, s. 193-218.
  • Grzybek D.: Nauka czy ideologia. Biografia intelektualna Adama Krzyżanowskiego Księgarnia Akademicka, Kraków 2005.
  • Grzybek D.. Socjalizm idealny i realny. Dwa przełomy w myśli Oskara Langego. W: Twórczość naukowa Oskara Langego i jej znaczenie w teorii ekonomii. Red. Grażyna Musiał. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2004, s. 269-297.
  • Grünbaum A.: Can a Theory Answer More Questions than One of Its Rivals? "The British Journal for the Philosophy of Science" 1976, Vol. 27, No. 1, s. 1-23.
  • von Hayek F.A.: Indywidualizm i porządek ekonomiczny. Wydawnictwo Znak, Kraków 1998.
  • Hempel C.G.: Podstawy nauk przyrodniczych. Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1968.
  • Judycki S.: Prawda i kryterium prawdy: korespondencja, koherencja, praktyka. Kwartalnik Filozoficzny" 1999, t. 27, z. 4, s. 23-45.
  • Kilian K.J.: Od metody do metafizyki. Poznanie teoretyczne w ujęciu Karla R. Poppera. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 2001.
  • Koj L.: Wątpliwości metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1993.
  • Kuhn T.S.: Dwa bieguny. Seria: Biblioteka Myśli Współczesnej. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985.
  • Kymlicka W.: Współczesna filozofia polityczna. Fundacja Aletheia, Warszawa 2009.
  • Mleczko Ł.J., Musiał G.: konstytucja wolności" Friedricha Augusta von Hayeka i jej aktualne znaczenie wspólnotą wspólnot. Red. A. Góralski. Materiały XII Międzynarodowej Konferencji PTU, 20-22 września, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Uniwersalizmu, Warszawa 2010.
  • Musiał G.: Czto izmieniłos w mietodołogiczieskom wozzrienii na nauku ekonomiki zaposlednije połwieka? W: XVII Aprielskaja mieżdunarodnaja naucznaja konfietiencija po problemom razwitija ekonomiki i obszcziestwa. Wysszaja szkoła ekonomiki i Nacjonalnyj issledowatielskij uniwiersitet. W czietyrioch knigach. Otwietstwiennyj redaktor' Yasin Yevgeny Gngoryevich. Moskwa 2017, s. 41-58, ISBN 978-5-7598-1570-9 (kn : w obł.) ISBN 978-5-7598-1634-8 (kn. 2: e-book) ISBN 978-5-7598-1568-6.
  • Musiał G.: Ernest Nagel and Economic Methodology. A New Look. "Journal of Economics & Management" 2011, Volume editor: Barbara Kos. No. 7, s. 73-86.
  • Musiał G.: Kakowy argumienty wpolzu tieorieticzieskogo i mietodologiczieskogo holizma w naukie ekonomiki? XVIII Aprielska mieżdunarodnaja naucznaja konfieriencija po problemam razwitija ekonomiki i obszczjestwa. Wysszaja szkoła ekonomiki i Nacjonalnyj issledowatielskij uniwiersitet. 11-14 apriela, Moskwa 2017.
  • Musiał G.: Osiągnięcia ekonomii XX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2011.
  • Musiał G.: Uwagi o książce. Krzysztof Kostro: "Hayek kontra socjalizm. Debata socjalistyczna a rozwój teorii społeczno-ekonomicznych Friedricha Augusta von Hayeka". Wydawnictwo DiG, Warszawa 2001, s. 223, "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 2002, r. 47, nr 2, s. 127-142.
  • Musiał G.: Wiodące idee w filozofii społecznej Friedricha Augusta von Hayeka. "Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria". R. 21, nr 2(82), IX Polski Zjazd Filozoficzny, Wisła, 17-21 września. Część pierwsza. Komitet Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wydanie Specjalne. Warszawa 2012, s. 279-294.
  • Musiał G.: Wiodące idee w filozofii społecznej Friedricha Augusta von Hayeka. W: IX Polski Zjazd Filozoficzny 17-21 września 2012 roku, Gliwice - Katowice - Wisła. Księga Streszczeń (s. 411). Red. Aleksandra Kuzior, Andrzej Kiepas, Jacek Rąba. Katedra Stosowanych Nauk Społecznych, Wydział Organizacji i Zarządzania, Politechnika Śląska; Instytut Filozofii, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski, Katowice 2012, s. 608.
  • Musiał G., Mleczko Ł.J.: Wartości i ideały w nauce: wartość nauki. W: Wspólnotowość a solidarność. Red. Jan Łaszczyk. Wydawnictwo Univesitas Rediviva, Warszawa 2016.
  • Newton-Smith W.H.: The Rationality of Science. International Library of Philosophy. Routledge and Kegan Paul, New York 1981.
  • Quine W.V.O.: Z punktu widzenia logiki. Tłumaczenie: Barbara Stanosz. Fundacja Aletheia, Warszawa 2004.
  • Tittenbrun J.: Gospodarka w społeczeństwie. Zarys socjologii gospodarki i socjologii ekonomicznej w ujęciu strukturalizmu socjoekonomicznego. Zysk i S-ka, Poznań 2012.
  • Toulmin S.E.: Human Understanding. Volume I: The Collective Use and Evolution of Concepts, Princeton University Press, Princeton 1977.
  • Watkins J.: Wyjaśnianie historii: indywidualizm metodologiczny i teoria decyzji w naukach społecznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012.
  • Weber M.: Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Tłumaczenie: Dorota Lachowska. Seria: Biblioteka Socjologiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
  • Wigner E.P.: Niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych. "Zagadnienia Filozoficzne w Nauce" 1991, nr XIII, s. 5-18.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171545103

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.