Elementy kapitału intelektualnego w raportach rocznych spółek giełdowych

• Autorzy: Anna Bagieńska , Renata Burchart

Warianty tytułu

Elements of Intellectual Capital in the Annual Reports of Listed Companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Ocena zakresu i stopnia dobrowolnego raportowania elementów kapitału intelektualnego w raportach rocznych największych spółek akcyjnych w Polsce. Metodologia badania - Badanie oparto na połączeniu metody analizy treści i metody analizy morfologicznej raportu rocznego, a w szczególności sprawozdania z działalności zarządu spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie - indeks WIG 20. Wynik - Na podstawie analizy treści raportów rocznych spółek z indeksu WIG 20 potwierdzono założoną tezę, że pomimo braku rozwiązań legislacyjnych spółki raportują informacje o kapitale intelektualnym przedsiębiorstwa. W największym stopniu i zakresie raportowane są elementy kapitału relacyjnego oraz kapitału ludzkiego. Kapitał strukturalny natomiast dominuje wśród informacji niefinan-sowych podawanych przez spółki energetyczne i paliwowe. Opisowy charakter podawanych informacji potwierdza dostrzeganie istoty raportowania kapitału intelektualnego pomimo utrudnień związanych z jego identyfikacją i pomiarem. Oryginalność/wartość -Podjęta próba prezentacji kapitału intelektualnego za pomocą jego elementów jest sposobem, który może zostać zaadoptowany do opracowania standardów raportowania kapitału intelektualnego czytelnych dla potencjalnych interesariuszy. (abstrakt oryginalny)

EN

Goal - The aim of the article is to assess the scope and degree of reporting information about intellectual capital in the annual reports of the largest companies. Research methodology - The research study comprises all the companies listed in the Warsaw Stock Exchange Index WIG 20. The research is based on the method of the analysis of the contents of activity reports of the researched companies and on the method of morphological analysis and descriptive analysis. Score - On the basis of the analysis of annual reports of 20 companies listed on the Warsaw Stock Exchange WIG-20, the following thesis was verified: despite the lack of specific solutions regarding the measurement and presentation of intellectual capital, enterprises report its elements in the annual report. The analysis of the contents of the reports shows that enterprises present a lot of information that create and develop the company's intellectual capital. The lack of the integrated report standard causes that the financial and non-financial information is presented in various ways and it appears in different elements of the report. Originality/value - On the basis of the research results, the method of intellectual capital diagnosis were proposed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kapitał intelektualny; Raport roczny przedsiębiorstwa; Raportowanie; Spółki giełdowe

EN

Intellectual capital; Annual report of the company; Reporting; Stock market companies

• Czasopismo: Optimum : studia ekonomiczne
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 4(94)
• Strony: 27--39

Twórcy

autor

Anna Bagieńska

• Politechnika Białostocka

autor

Renata Burchart

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Alior Bank S.A., 2016, Raport Grupy Kapitałowej Alior Banku Spółki Akcyjnej, https://www.aliorbank.pl/.../Raport%20Grupa %20Kapitałowa%2031.03.2017. pdf [data wejścia: 20.08.2017].
• An Y., Davey H., Eggleton I.R., 2011, Towards a comprehensive theoretical framework for voluntary IC disclosure, "Journal of Intellectual Capital", vol. 12(4), pp. 571-585, DOI: 10.1108 /14691931111181 733.
• Asseco Poland S.A., 2016, Raport roczny 2016, https://inwestor.asseco.com/files/ investor/uploads/Asseco_P oland_S.A_sprawozdanie_jednostkowe.pdf [data wejścia: 20.08.2017].
• Bank Pekao S.A., 2016, Interaktywny Raport Roczny 2016, http://www.raport-roczny2016.pekao.com.pl/ [data wejścia: 20.08.2017].
• Buenechea-Elberdin M., 2017, Structured literature review about intellectual capital and innovation, "Journal of Intellectual capital", vol. 18, no. 2, pp. 262-285, DOI: 10.1108/JIC-07-2016-0069.
• Buenechea-Elberdin M., Saenz J., Kianto A., 2018, Knowledge management strategies, intellectual capital, and innovation performance: a comparison between high- and low-tech firms, "Journal of Knowledge Management", vol. 22(8), pp. 1757-1781, DOI: 10.1108/ JKM-04-2017-0150.
• BZ WBK S.A., 2016, Raport Roczny 2016 Grupy Kapitałowej Banku Zachodniego WBK S.A, https://www.bankier.pl/static/att/emitent/2017-02/Grupa_BZ_ WBK_2016_Spr.skons_POL_201702170996546751.pdf [data wejścia: 20.08.2017].
• CCC S.A., 2016, Skonsolidowany raport roczny za rok obrotowy 2016, https:// firma.ccc.eu/pl/22,raporty.html [data wejścia: 20.08.2017].
• Cyfrowy Polsat S.A., 2016, Raport Roczny 2016, http://raportroczny2016.grupa-polsat.pl/pl [data wejścia: 20.08.2017].
• Dadacz J., 2017, Raportowanie niefinansowe w Polsce - transpozycja dyrektywy 2014/951 UE, Ministerstwo Finansów, http://www.mf.gov.pl [data wejścia: 21.02.2017]
• Dumay J., Bernardi C., Guthrie J., Demartini, P., 2016, Integrated reporting: A structured literature review. "Accounting Forum", vol. 40(3), pp. 166-185, DOI: 10.1016/j. accfor.2016.06.001.
• Edvinsson L., Sullivan P., 1996, Developing a model formanaging intellectual capital, "European Management Journal", vol. 14, no. 4, pp. 356-364.
• Elsetouhi A., Elbeltagi I., Haddoud M.Y., 2015, Intellectual capital and innovations: is organisational capital a missing link in the service sector?, "International Journal of Innovation Management", vol. 19, no. 02, pp. 1-29.
• Enea S.A., 2016, Raport roczny grupy Enea 2016, http://raportroczny.enea.pl/ 2016/pl [data wejścia: 20.08.2017].
• Energa S.A., 2016, Raport roczny 2016, https://ir.energa.pl/pr/349794/raport-roczny-r-2016 [data wejścia: 20.08.2017].
• Eurocash S.A., 2016, Jednostkowy Raport Roczny za 2016, https://docplayer.pl/ 51643685-Eurocash-s-a-jednostkowy-raport-roczny-za-2016-r.html [data wejścia: 20.08.2017].
• Feng T.Y., Cummings L., Tweedie D., 2017, Exploring integrated thinking in integrated reporting - an exploratory study in Australia, "Journal of Intellectual Capital", vol. 18(2), pp. 330-353, DOI: 10.1108 /JIC-06-2016- 0068.
• Fijałkowska J., 2016, Raportowanie informacji niefinansowych zgodnie z, nową dyrektywą UE 2014/95/UE jako wyzwanie dla przedsiębiorstw, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju. Gospodarka - etyka - środowisko", nr 436, s. 115-122, DOI: 10.15611/ pn.2016.436.12.
• Forte W., Tucker J., Matonti G., Nicolo G., 2017, Measuring the intellectual capital of Italian listed companies, "Journal of Intellectual Capital", vol. 18 (4), pp. 710-732, DOI: 10.1108/JIC-08-2016-0083.
• Goebel V., 2015, Is the literature on content analysis of intellectual capital reporting heading towards a dead end?, "Journal of Intellectual Capital", vol. 16(3), pp. 681-699, DOI: 10.1108/JIC-04-2014-0048.
• Grupa Lotos S.A., 2016, Skonsolidowany raport roczny Grupy Kapitałowej LOTOS 2016, http://inwestor.lotos.pl/repository/48670/ [data wejścia: 20.08.2017].
• Haji A.A., Anifowose M., 2017, Initial trends in corporate disclosures following the introduction of integrated reporting practice in South Africa, "Journal of Intellectual Capital", vol. 18(2), pp. 373-399, DOI: 10.1108/JIC-01-2016-0020.
• Hussinki H., Ritala P., Vanhala M., Kianto A., 2017, Intellectual capital, knowledge management practices and firm performance, "Journal of Intellectual Capital", vol. 18(4), pp. 904-922, DOI: 10.1108/JIC-11-2016-0116.
• Ijiri Y., 1975, Theory of Accounting Measurement, American Accounting Research Association, Sarasota, Fla.
• Inkinen H., Kianto A., Vanhala M., Ritala, P. 2014, Intellectual capital and performance - empirical findings from Finnish firms, International Forum on Knowledge Assets Dynamics: Proceedings of the international conference in Matera, Italy, pp. 2918-2933.
• KGHM, 2016, Raport roczny 2016, https://kghm.com/pl/node/4990 [data wejścia: 20.08.2017].
• Kianto A., 2007, What do we really mean by the dynamic dimension of intellectual capital?, "International Journal of Learning and Intellectual capital", vol. 4, no. 4, pp. 342356. DOI: 10.1504/IJLIC.2007.016332.
• LPP S.A., 2016, Skonsolidowany roczny raport GK LPP SA za 2016, https://www. lppsa.com/1603776 [data wejścia: 20.08.2017].
• Lueg K., Lueg R., Andersen K., Dancianu V., 2016, Integrated reporting with CSR practices: A pragmatic constructivist case study in a Danish cultural setting, "Corporate Communications: An International Journal", vol. 21(1), pp. 20-35, DOI: 10.1108/CCIJ-08- 2014-0053.
• mBank, 2016, Raport roczny Grupy mBanku za 2016, https://www.mbank.pl/ raport-roczny/2016/ [data wejścia: 20.08.2017].
• Menor L.J., Kristal M.M., Rosenzweig E.D., 2007, Examining the influence of operational intellectual capital on capabilities and performance, "Manufacturing & Service Operations Management", vol. 9, no. 4, pp. 559-578.
• Michalak J., 2017, Wskaźniki finansowe i niefnansowe w raportach strategicznych spółek Z Wielkiej Brytanii - analiza zperspektywy oceny spółek przęz inwestorów odpowiedzialnych społecznie, "Folia Oeconomica", nr 1/(327), DOI: 10.18778/0208- 6018.327.04.
• Michalczuk G., 2016, Raportowanie informacji na temat zasobów niematerialnych w sprawozdawczości rocznej spółek, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", nr 2, cz. 2, DOI: 10.18276/ frfu.2016.2.80/2-50.
• Michalczuk G., Mikulska T., 2015, Znaczenie raportowania zintegrowanego w zmniejszaniu luki wartości przedsiębiorstwa, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 396, DOI: 10.15611/pn.2015.396.11.
• Micherda B., Stępień K., 2016, Integracja sposobu sporządzania, analizy i badania sprawozdania finansowego, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Orange Polska S.A., 2016, Skonsolidowany raport roczny RS 2016, orange-ir.pl/.../ Skonsolidowany%20raport%20roczny%202016%20Grupa%20Orange.pdf [data wejścia: 20.08.2017].
• PGE S.A., 2016, Roczny raport zintegrowany, http://www.raportzintegrowany2016. gkpge.pl/ [data wejścia: 20.08.2017].
• PGNiG S.A., 2016, Raport roczny PGNiG 2016, http://pgnig.pl/raportroczny 2016/ [data wejścia: 20.08.2017].
• PKN Orlen S.A., 2016, Raport zintegrowany Grupy Orlen 2016, https://raport-zintegrowany2016.orlen.pl/ [data wejścia: 20.08.2017].
• PKO BP S.A., 2016, Raport Roczny 2016 PKO Bank Polski, https://www.pkobp. pl/...pko-banku- polskiego/.../raporty.../raporty-roczne/2016/raport [data wejścia: 20.08.2017].
• PZU S.A., 2016, Raport roczny 2016 Grupa PZU, https://www.pzu.pl/grupa-pzu/ spolki/pzu-finance/raporty-roczne [data wejścia: 20.08.2017].
• Rogowski W., 2006, Kapitał intelektualny jako generator nowych czynników konkurencyjności, [w:] Kasiewicz S. , Rogowski W., Kicińska M., Kapitał intelektualny. Spojrzenie zper-spektyny interesariuszy, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Rossi C., Cricelli L., Grimaldi M., Greco M., 2016, The strategic assessment of intellectual capital assets: an application within terradue srl, "Journal of Business Research", vol. 69, no. 5, pp. 1598-1603, DOI: 10.1016/j.jbusres.2015.10.024.
• Samul J., 2013, Kapitał intelektualny w tworzeniu wartości przedsiębiorstwa - teoria a praktyka, "Economics and Management", vol. 2, s. 230-241, DOI: 10.12846/j.em. 2013.02.14.
• Sardo F., Serrasqueiro Z., 2017, A European empirical study of the relationship between firms' intellectual capital, financial performance and market value, "Journal of Intellectual Capital", vol. 18, iss. 4, DOI: 10.1108/JIC-10-2016-0105.
• Subramaniam M., Youndt M.A., 2005, The influence of intellectual capital on the types of innovative capabilities, "Academy of Management Journal", vol. 48, no. 3, pp. 450463, DOI: 10.5465/amj.2005.17407911.
• Sveiby K.E., 2010, Methods of Measunng Intangible Assets, http://www.sveiby.com/ files/pdf/intangiblemethods.pdf [data wejścia: 27.09.2017].
• Śledzik K., Kapitał intelektualny w przedsiębiorstwie, [w:] Bielecki J.K., Pawłowicz L., 2015, Zarządzanie wartością spółki kapitałowej, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
• Tauron Polska Energia S.A., 2016, Raport roczny 2016, https://www.tauron.pl/ tauron/o-tauronie/raporty-roczne [data wejścia: 20.08.2017].
• Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. Dz. U. 2017 poz. 2342 z późn. zm.

Identyfikatory

DOI

10.15290/oes.2018.04.94.03