Ograniczenie w liczbie kadencji w wyborach prezydentów, burmistrzów i wójtów

• Autorzy: Konrad Składowski

Warianty tytułu

Restriction on the Number of Terms of Office in Elections of Mayors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dnia 11.01.2018 r., po dwóch miesiącach procedowania, uchwalona została ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. Ustawa nowelizująca Kodeks wyborczy w art. 11 § 4 wprowadza ograniczenie do dwóch kadencji możliwości sprawowania funkcji wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Przyjęte rozwiązanie jest rozmaicie oceniane przez doktrynę prawa konstytucyjnego. Część przedstawicieli nauki uznaje je za niezwykle kontrowersyjne. Budzi ono u nich poważne wątpliwości konstytucyjne. Formułowane są zastrzeżenia wskazujące na niekonstytucyjność tego ograniczenia w świetle takich konstytucyjnych uprawnień jak prawo do kandydowania (bierne prawo wyborcze), prawo do zgłaszania kandydatur, a także prawo dostępu do służby publicznej. Niektórzy przedstawiciele doktryny widzą w tym rozwiązaniu również ograniczenie w czynnym prawie wyborczym. Obrońcy przyjętego ograniczenia dwukadencyjności wskazują, że spośród wszystkich konstytucyjnych zakotwiczeń regulacji prawa wyborczego ta jest najbardziej ogólnikowa. Podnoszą, że ograniczenie kadencji nie stanowi naruszenia standardów międzynarodowych. Podkreślają także, że ograniczenie kadencji jest rozwiązaniem stosowanym przez polskie prawo i to zarówno na poziomie konstytucyjnym, jak i na poziomie ustawowym. Artykuł konfrontuje argumenty podnoszone przez doktrynę i formułuje ocenę przyjętych rozwiązań. Podzielam zastrzeżenia, jakie formułowane są w stosunku do wprowadzonej regulacji. (abstrakt oryginalny)

EN

After two months of processing, the Act on the amendment of certain acts to increase the involvement of the citizens in the process of selecting, functioning and controlling certain public authorities was enacted on 11 January 2018. Article 11 § 4 of the Act amending the Electoral Code introduces a restriction on the ability to hold the office of mayor to two terms of office. The solution adopted is assessed in various ways by the doctrine of constitutional law. Some representatives of this doctrine consider it to be extremely controversial. It creates serious constitutional doubts for them. Reservations are formulated suggesting the unconstitutionality of this restriction in the light of such constitutional rights as the right to stand for election, the right to nominate candidates, as well as the right of access to the public service. Some representatives of the legal doctrine also see restrictions in voting rights in this solution. The defendants of the accepted restriction to two terms of office suggest that this is the most general of all the provisions of the constitution governing electoral law. They point out that the restriction on the number of terms of office does not constitute a breach of international standards. They also emphasize that the restriction on the number of terms of office is a solution that is applied by Polish law, both at constitutional level and at statutory level. The article compares the arguments raised by the legal doctrine and formulates an assessment of the solutions adopted. The author agrees with the reservations formulated about the regulation that was introduced.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo wyborcze; System wyborczy; Programy wyborcze; Prezydent; Organy administracji

EN

Election law; Voting system; Election programme; President; Administrative bodies

• Czasopismo: Finanse Komunalne
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3
• Strony: 5--15

Twórcy

autor

Konrad Składowski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Biskup B., Opinia na temat skutków wejścia w życie projektowanych zmian w Poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Druk Sejmowy nr 2001) w części dotyczącej ustawy Kodeks wyborczy, www.sejmgov.pl.
• Chmaj M., Ekspertyza prawna w przedmiocie: zgodności z konstytucją poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001), www.sejmgov.pl.
• Chmaj M., Zasada tajności głosowania w kodeksie wyborczym [w:] Wokół wyborów i prawa wyborczego, red. Z. Witkowski, A. Frydrych-Depka, P. Raźny, Toruń 2017.
• Flis J., Analiza propozycji zawartych w projekcie poselskim z 10 listopada 2017 roku, www.batory.org.pl.
• Gendźwiłł A., Swianiewicz P., Czy potrzebujemy limitu kadencji w samorządzie, www.batory.org.pl.
• Hermeliński W., Aktualne problemy prawa wyborczego przed wyborami do jednostek samorządu terytorialnego, "Przegląd Prawa Konstytucyjnego" 2018/4.
• Izdebski H., Konstytucyjna dopuszczalność ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów, prezydentów miast ze skutkiem od najbliższych wyborów w odniesieniu do osób obecnie piastujących mandat, Fundacja Batorego, www.sejm.gov.pl.
• Izdebski H., Opinia w przedmiocie ograniczenia biernego prawa wyborczego wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, http://2.s.dziennik.pl/pliki/10617000/10617064-dwukadencyjnoscwojtowxi2017.
• Kozłowski K., Prawny wymiar ograniczenia kadencyjności organu wykonawczego gminy, "Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych" 2017/1.
• Mojski W., Nowelizacja Kodeksu Wyborczego w 2018 r. w zakresie kampanii wyborczej i edukacji wyborczej, "Przegląd Sejmowy" 2018/4.
• Rakowska-Trela A., Składowski K., Wstęp [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz do zmian 2018, Warszawa 2018.
• Rakowska-Trela M., komentarz do art. 11 [w:] A. Rakowska-Trela, K. Składowski, Kodeks Wyborczy. Komentarz do zmian 2018, Warszawa 2018.
• Rulka M., Ekspertyza na temat zgodności projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) - w części zmieniającej przepisy Kodeksu wyborczego - z europejskimi standardami wyborczymi, www.sejmgov.pl.
• Sokala A., Opinia w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) -w części dotyczącej proponowanych zmian w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 ze zm.), www.sejmgov.pl.
• Szmulik B., W sprawie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ograniczenia liczby kadencji organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, "Przegląd Sejmowy" 2017/4.
• Szymanek J., Opinia w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) - w części dotyczącej proponowanych zmian w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, www.sejmgov.pl.
• Urbaniak K., Zasada proporcjonalności w samorządowym prawie wyborczym, "Przegląd Prawa Konstytucyjnego" 2018/4.
• Uziębło P., Opinia prawna w sprawie zmian w kodeksie wyborczym wprowadzonych ustawą z dnia 14 grudnia 2017 r., www.batory.org.pl.