Wolność gospodarcza i jej gwarancje konstytucyjne

• Autorzy: Kamil Stępniak

Warianty tytułu

Economic Freedom and Its Constitutional Guarantees

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wolność gospodarcza jest jedną z podstawowych w demokratycznym społeczeństwie. Jej istnienie jest na tyle ważne, że powinno być zagwarantowane w najwyższym akcie prawnym. W Polsce unormowanie to znalazło swoją eksplikację w art. 20 Konstytucji RP z 1997 r. Obliguje on państwo nie tylko do biernej postawy pozwalającej na funkcjonowanie społecznej gospodarki rynkowej, ale także stwarza pozytywne ramy prawne i faktyczne pozwalające na funkcjonowanie całości systemu rozumianego jako wolna gospodarka. Wolność gospodarcza, jako zasada, nie jest pojęciem unitarnym i jest rozpatrywana najczęściej w trzech aspektach - prawnym, ekonomicznym i socjologicznym. Na gruncie art. 20 Konstytucji RP podmiotem ochrony wolności gospodarczej, zgodnie ze stanowiskiem doktryny, są przedsiębiorcy (zarówno publiczne jak i prywatne podmioty gospodarcze). Warto jednak podkreślić, że ograniczanie działalności gospodarczej jest możliwe, bowiem zasada ta nie ma charakteru absolutnego. W rozdziale tym zostaną określone nie tylko pryncypialne reguły zasady swobody gospodarczej, ale także możliwe wyłączenia swobód. Tekst ma na celu przybliżenie tej zasady ustrojowej oraz możliwych ograniczeń w jej zakresie, a także reguł ich wprowadzania. Informacje zawarte w tekście pozwolą czytelnikowi na zrozumienie istoty swobody gospodarczej oraz jej znaczenia dla wolnego rynku. (abstrakt oryginalny)

EN

The role of the Basic Law is not only to define the principles of the political system of the state, but also the basis on which its economic system is based. In Poland, the role of Art. 20 Constitution of the Republic of Poland. It obliges the state not only to passive attitudes allowing for the functioning of a social market economy, but also creates a positive legal and factual framework for the functioning of the whole system understood as a free economy. Economic freedom, as a rule, is not a unitary concept and is generally considered in three aspects - legal, economic and sociological. On the ground of art. 20 of the Constitution of the Republic of Poland as a body of protection of economic freedom, according to the position of doctrine, are entrepreneurs (both public and private economic entities). It is worth stressing, however, that limiting business activity is possible because the principle is not absolute. This chapter will lay out not only the principle principles of the principle of economic freedom but also the possible exclusion of freedoms. The text is intended to approximate this constitutional principle and possible limitations on its scope, as well as rules for their introduction. The information contained in the text will allow the reader to understand the essence of economic freedom and its relevance to the free market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wolność gospodarcza; Konstytucja; Gospodarka rynkowa

EN

Economic freedom; Constitution; Market economy

• Czasopismo: Studia Prawnicze i Administracyjne
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 23 (1)
• Strony: 19--23

Twórcy

autor

Kamil Stępniak

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
• Barcz J., Swoboda przedsiębiorczości, [w:] J. Barcz (red.), Prawi Unii Europejskiej, Warszawa 2004.
• Bożek M., Karpiuk M., Kostrubiec J., Walczuk K., Zasady ustroju politycznego państwa, Poznań 2012.
• Czeszejko-Sochacki Z., Skarga konstytucyjna w prawie polskim, "Przegląd Sejmowy" 1998, nr 1.
• Dubel L., Kostrubiec J., Ławnikowicz G., Markwart Z., Elementy nauki o państwie i polityce, Warszawa 2011.
• Kaszubski R.W., Kołkowski J., Wolność gospodarcza w świetle Konstytucji RP, "Glosa" 2000, nr 6.
• Klecha K., Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji, Warszawa 2009.
• Kosiński K., Wolność gospodarcza i konkurencja jako elementy ustroju gospodarczego państwa, "Radca Prawny" 2005, nr 5.
• Kosikowski C., Czy w Polsce istnieje wolność gospodarcza?, "Glosa" 1995, nr 2.
• Sarnecki P., Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 2008.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Sokolewicz, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz do art. 216, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 2003.
• Stępniak K., Legislacja w Polsce. Aspekty prawne i aksjologiczne, Warszawa 2017.
• Strzyczkowski, Rola współczesnej administracji (zagadnienia prawne), Warszawa 1992.
• Szafrański A., Konstytucyjnoprawne podstawy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców publicznych, "Przegląd Sejmowy" 2008, nr 1.
• Szydło M., Konstytucyjnoprawne podstawy udziału państwa w działalności gospodarczej, "Przegląd Sejmowy" 2004, nr 6.
• Szydło M., Swoboda działalności gospodarczej, Warszawa 2005.
• Zdyb M., Komentarz do ustawy o działalności gospodarczej, Bydgoszcz 1997.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483).
• Wyrok TK z dnia 8 kwietnia 1998 r., K 10/97, OTK ZU 1998, nr 3, poz. 28.
• Wyrok TK z dnia 24 stycznia 2001 r., K 17/00, OTK ZU 2001, nr 1, poz. 4.
• Wyrok TK z dnia 22 maja 2001 r., K 37/00, OTK ZU 2001, nr 4, poz. 86.
• Wyrok TK z dnia 28 stycznia 2003 r., K 2/02, OTK ZU 2003, nr 1A, poz. 4.
• Wyrok TK z dnia 29 kwietnia 2003 r., SK 24/02 OTK ZU 2003, nr 4 A, poz. 33.
• Wyrok TK z dnia 17 grudnia 2003 r., SK 15/02, OTK ZU 2003, nr 9, poz. 103.