Czy niski udział płac w PKB prowadzi do stagnacji? Hipoteza niedostatecznego popytu konsumpcyjnego

• Autorzy: Adam Koronowski

Warianty tytułu

Does a low share of wages in GDP lead to stagnation? Hypothesis of insufficient consumption demand

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest hipoteza niedostatecznego popytu konsumpcyjnego, stanowiąca szczególną formę koncepcji ograniczenia popytowego. W ostatnich dekadach w krajach rozwiniętych rosną nierówności dochodowe, przede wszystkim następuje spadek udziału płac w PKB. Zgodnie z tradycyjnym ujęciem dochody płacowe stanowią podstawowe źródło finansowania wydatków konsumpcyjnych, a spadający udział płac znajduje odzwierciedlenie w spadku udziału konsumpcji lub w rozwoju nietrwałych form finansowania konsumpcji kredytem. W konsekwencji wysokie dochody kapitałowe nie mogą znaleźć ujścia w inwestycjach w rozwój aparatu wytwórczego; w gospodarce pojawiają się silne tendencje stagnacyjne. Ponieważ realia współczesnej gospodarki odpowiadają mechanizmom właściwym hipotezie niedostatecznego popytu, zyskuje ona na znaczeniu i warta jest uważnej analizy. Artykuł przedstawia ujęcia i interpretacje omawianej hipotezy i bliskich jej teorii wzrostu i równowagi w historii myśli ekonomicznej od czasów wczesnych klasyków po współczesność. Ten przegląd wskazuje, że hipoteza niedostatecznego popytu zawsze stanowiła - mimo swej pozornej prostoty i rzeczywistej rangi - wyzwanie dla ekonomistów i do dziś nie została właściwie przyswojona. Końcowa część artykułu poświęcona jest wyjaśnieniu trudności ze statystyczną weryfikacją (warunkowym potwierdzeniem lub falsyfikacją) hipotezy. (abstrakt oryginalny)

EN

This article discusses the hypothesis of underconsumption, which is a particular form of the concept of demand constraint. Rising income inequality and falling shares of labour incomes in GDP have been observed in developed countries in recent decades. In a traditional approach related to the hypothesis, wages constitute a major source of financing consumption spending, while a falling share of wages brings about a diminishing share of consumption in GDP and leads to the development of unsustainable forms of financing consumption with credit. As a consequence, high capital incomes fail to generate new investment and economies fall into stagnation. Since these developments are typical of contemporary advanced economies, the hypothesis gains credibility and is worthy of careful analysis. The article presents different interpretations of the hypothesis and related growth and equilibrium theories through the history of economic thought from early classical economists to contemporary research. The review shows that the hypothesis has been a challenge for economists and is still far from fully comprehended. The last part of the paper explains why statistical analysis is of little help in either conditionally accepting or disproving the hypothesis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konsumpcja; Teoria ograniczeń; Stagnacja gospodarcza; Ograniczenia popytowe

EN

Consumption; Theory of constraints; Economic stagnation; Demand constraint

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 4
• Strony: 5--34

Twórcy

autor

Adam Koronowski

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Bibliografia

• Albus J. S. [1976], Peoples' capitalism: the economics of the robot revolution, New World Books.
• Baran P. A., Sweezy P. M. [1968], Monopoly capital, an essay on the American economic and social order, Modern Reader Paperbacks, Nowy Jork-Londyn.
• Béraud A. [2011], Kaldor et la théorie keynésienne de la repartition, "Cahiers d'Économie Politique", vol. 2 (61), http://www.cairn.info/revue-cahiers-d-economie-politique-2011-2-page-113.htm (10.11.2017).
• Berg A. G., Ostry J. D. [2011], Inequality and unsustainable growth: two sides of the same coin?, IMF Staff Discussion Note, April, https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2011/sdn1108.pdf (27.12.2017).
• Berg A., Ostry J. D., Tsangarides C. G. [2014], Redistribution, inequality, and growth, IMF Staff Discussion Note, April, https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2014/sdn1402.pdf (27.12.2017).
• Crouch C. [2009], Privatized Keynesianism: an unacknowledged policy regime, "The British Journal of Politics & International Relations", vol. 11, issue 3, August, http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1467-856X.2009.00377.x/abstract (20.11.2017).
• Dabla-Norris E., Kochhar K., Suphaphiphat N., Ricka F., Tsounta E. [2015], Causes and consequences of income inequality: a global perspective, IMF Staff Discussion Notes, no. 15/13.
• Diallo M. B., Flaschel P., Krolzig H.-M., Proano C. R. [2011], Reconsidering the dynamic interaction between real wages and macroeconomic activity, "Research in World Economy", 2, no. 1, April.
• Dziewulski J. [1989], Teoria ekonomiczna Róży Luksemburg, PWN, Warszawa.
• Foster J. B., McChesney R. W. [2014], Kryzys bez końca, Książka i Prasa, Warszawa.
• Giovannoni O. [2014], What do we know about the labor share and the profit share? Part I: Theories, Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper, no. 803, http://www.levyinstitute.org/pubs/wp_803.pdf (22.12.2017).
• Goodwin R. [1967], A growth cycle, w: Feinstein C. H. (red.), Socialism, capitalism and economic growth, Cambridge University Press, Cambridge.
• ILO, OECD [2015], The labour share in G20 economies, report prepared for the G20 employment working group (Turkey, 26-27 February), https://www.oecd.org/g20/topics/employment-andsocial-policy/The-Labour-Share-in-G20-Economies.pdf (27.12.2017).
• Kaldor N. [1956], Alternative theories of distribution, "The Review of Economic Studies", vol. 23, no. 2.
• Kaldor N. [1961], Capital accumulation and economic growth, w: Lutz F. A., Hague D. C. (red.), The theory of capital, McMillan, London.
• Kalecki M. [1935], Istota poprawy koniunkturalnej, za: Kalecki M., Kapitalizm: dynamika gospodarcza i pełne zatrudnienie, wybór tekstów pod red. K. Łaskiego, J. Osiatyńskiego, iTON Society, Warszawa 2015.
• Kalecki M. [1971], Selected essays on the dynamics of the capitalist economy, Cambridge University Press, Cambridge.
• Keynes J. M. [1930], A treatise on money (przedruk w: The collected writings of J. M. Keynes, MacMillan, Londyn, 1971).
• Keynes J. M. [1939], Relative movements of real wages and output, "The Economic Journal", no. 49 (193).
• Kumhof M., Ranciere R. [2010], Inequality, leverage and crises, IMF Working Paper WP/10/268.
• Lucas R. E. Jr. [2004], The industrial revolution: past and future, Annual Report Essay, The Federal Reserve Bank of Minneapolis.
• Luksemburg R. [1963], Akumulacja kapitału, Warszawa.
• Mises L. von [2007], Ludzkie działanie, Instytut Ludwika von Misesa, Warszawa.
• Nemmers E. E. [1956], Hobson and underconsumption, North Holland Publishing Company, Amsterdam.
• OECD [2012], Labour loosing to capital: what explains the declining labour share? OECD Employment Outlook.
• Piketty T. [2015], Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Richmond W. H. [1978], John A. Hobson: economic heretic, "The American Journal of Economics and Sociology", vol. 37, no. 3.
• Samuelson P. [1964], Economics: an introductory analysis, 6th edition, McGraw-Hill, Nowy Jork.
• Shastri R. A. [1988], Kaldor and Kalecki, praca doktorska, https://www.researchgate.net/publication/234064532_Kaldor_and_Kalecki (10.12.2017).
• Stiglitz J. [2012], The price of inequality, W. W. Norton, Nowy Jork.
• Summers L. H. [2014], The inequality puzzle, "Democracy: A Journal of Ideas", issue 32.
• Wilcock N., Scholtz C. [2016], Hartmut Elsenhans and a critique of capitalism, conversations on theory and policy implications, Palgrave Macmillan, Lipsk.

Identyfikatory

DOI

10.33119/GN/102221