Pieniądz fiat : ponad tysiąc lat największego wynalazku w historii ekonomii

• Autorzy: Andrzej Sopoćko

Warianty tytułu

Fiat Money : over Thousand Years of the Biggest Invention in the History of Economics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor omawia historię pieniądza fiat, czyli nieposiadającego żadnego parytetu wymiany, ani też sygnowanego na jakimkolwiek wartościowym tworzywie. Jest ona, wbrew powszechnemu mniemaniu, bardzo długa; sięga tysiąca lat. Autor stara się wyjaśnić, dlaczego pieniądz fiat w Chinach utrzymywał się tak długo, podczas gdy żadne państwo europejskie nie było w stanie utrzymać dłużej tej formy pieniądza. Jednocześnie przedstawione zostały przyczyny powszechnego odejścia od pieniądza kruszcowego w XX wieku, choć przez tysiące lat spełniał on dobrze, w tej postaci, swoje funkcje. W końcowej części przedstawiono argumenty wskazujące na nieuchronność pozostania przy formule fiat i wybitnie systemowy charakter pieniądza w ogóle. Nie może być on, w mniemaniu autora, emitowany na podstawie przesłanek spoza danego systemu gospodarczego. Rozwiązania typu currency board, sliding peg mogą być pomocne przy wychodzeniu z hiperinflacji i przywracaniu zaufania do pieniądza krajowego. Na dłuższą metę nie dają jednak szans na utrzymanie stabilnego rozwoju ekonomicznego. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses the history of fiat money, namely money having no exchange parity and not based on any commodity. Contrary to popular belief, it is very long, dating back to a thousand years ago. China has the longest, both good and bad, historical experience with this form of money. In Europe, it was in operation in relatively short periods; in China, nonetheless, it was used for almost 500 years, accompanying the country's heyday. The author attempts to explain why fiat money in China continued for so long, while no European state was able to maintain this form of money for more extended periods. He also presents the reasons behind the common abandonment of metal-based money in the 20th century, even though it fulfilled its functions well for thousands of years. The final part offers arguments indicating not only the inevitability of maintaining fiat money but also a highly systemic nature of money in general. The author believes that money cannot be issued on the basis of considerations outside a particular economic system. Currency board or sliding peg solutions may help overcome hyperinflation and restore confidence in domestic currency. In the long run, however, they are very unlikely to maintain stable economic development. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pieniądz fiat; Izba walutowa; Parytet wymiany

EN

Fiat money; Currency board; Exchange parity

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2018
• Numer: vol. 16, nr 3 (76), cz. 2 Nowe trendy w finansach
• Strony: 160--175

Twórcy

autor

Andrzej Sopoćko

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• 1. Ederer, R.J. (1964). The Evolution of Money. Washington, DC: Public Affairs Press.
• 2. Einzig, P. (1951). Primitive Money in its Ethnological, Historical, and Economic Aspects. London: Eyre and Spottiswood.
• 3. Gentet, D. i Maucourant, J. (1991). Une étude critique de la hausse des prix à l'ère ramesside. Dialogues d'histoire ancienne, 17(17-1).
• 4. Groseclose, E. (1961). Money and Man: A Survey of Monetary Experience. New York, Frederick Ungar Publishing Co.
• 5. Gruen, S. (2004). The Chinese Monetary System: From Ancient Times to the Early Modern Period. Econ 01 Money and Banking Dr. Herbener, December 15, 2004, http://www2.gcc.edu/dept/econ/ASSC/Papers2005/ChinaMonetary_Gruen.pdf.
• 6. Hicks, J. (1969). A Theory of Economic History. Oxford: Oxford University Press.
• 7. Jabłecki, J. (2006). Pieniądz papierowy - made in China. Opcja na Prawo, 6.
• 8. Monvousine, V. i Rochon L.P. (1999). The Post-Kyenesian Consensus w Post Kynesian Principles of Economic Policy. Edward Elgar Publishing Inc.
• 9. Mote, F.W. (1999). Imperial China: 900-1800. Cambridge: Harvard University Press.
• 10. Roser, M. (2018). Our World in Data Economic Growth, https://ourworldindata.org/economic-growth.
• 11. Sargent, T.J. i Velde, F.R. (2012). Wielki problem drobniaków. Kraków: Kurhaus.
• 12. Sopoćko, A. (2015). Mit pieniądza. Świat realny wobec iluzji polityki pieniężnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 13. Williams, J. (1997). Money: A History. New York: St. Martin's Press.

Identyfikatory

DOI

10.7172/1644-9584.76.10