Perspektywy rewitalizacji założeń pałacowo-parkowych na obszarach wiejskich - studium przypadku Bratoszewic w gminie Stryków

• Autorzy: Agnieszka Rochmińska , Katarzyna Leśniewska-Napierała

Warianty tytułu

Perspectives of Revitalization of Palace and Park Complexes in Rural Areas - a Case Study of Bratoszewice in Stryków Municipality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie negatywnych przekształceń założenia pałacowo-parkowego w Bratoszewicach w gminie Stryków po zmianach własnościowych po II wojnie światowej, a także ocena obecnego zachowania kompleksu i wizji rozwoju tego obszaru w opinii mieszkańców badanej miejscowości. Wskazany cel został osiągnięty poprzez wykorzystanie triangulacji metodologicznej: 1) analizy danych zastanych odnoszących się do kompleksu pałacowo-parkowego w Bratoszewicach, 2) inwentaryzacji elementów zagospodarowania badanego kompleksu, 3) wywiadu kwestionariuszowego z mieszkańcami wsi, będącymi jednocześnie użytkownikami badanego kompleksu, 4) wywiadu swobodnego z burmistrzem miasta Strykowa przeprowadzonego podczas spaceru badawczego. Rewitalizacja kompleksu pałacowo-parkowego w Bratoszewicach nadal stoi pod znakiem zapytania. Dopóki nie pojawi się nowy właściciel obiektu dysponujący odpowiednimi środkami finansowymi i sprecyzowaną wizją rozwoju tego miejsca, trudno liczyć na jakiekolwiek zmiany. Według Autorek, najlepszym rozwiązaniem byłoby przejęcie tego terenu przez gminę Stryków, a następnie przeznaczenie go zarówno dla lokalnych celów społecznych, jak i ekonomicznych - komercyjnych dla szerszej grupy odbiorców (funkcja endogeniczno-egzogeniczna jednocześnie). (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to present the negative transformations of the palace and park complex in Bratoszewice after the ownership changes after IInd World War and to assess the current preservation of this complex and vision of the development of this area in the eyes of the inhabitants of Bratoszewice. This goal has been achieved by using the triangulation of the following methods: 1) desk research of existing data relating to the palace and park, 2) cartographic inventory of the development of elements in the studied complex, 3) survey with Bratoszewice inhabitants, which are also users of the park and palace complex, 4) interview with the mayor of Stryków municipality during a research walk. The revitalization of the palace and park complex in Bratoszewice is still in doubt. Until the new owner appears, with financial resources and a clear vision of the development of this place, it is difficult to expect any changes. According to the Authors' opinion, the best solution for this area would be the acquisition by the Stryków commune, and then using it for local social and economic purposes - commercial for a wider group of recipients (endogenous and exogenous function at the same time). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Rewitalizacja; Krajobraz wsi; Studium przypadku; Krajobraz kulturowy; Zabytki

EN

Rural areas; Revitalization; Village landscape; Case study; Cultural landscape; Monuments

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 33 Studia Regionalne 3
• Strony: 41--61

Twórcy

autor

Agnieszka Rochmińska

• Uniwersytet Łódzki

autor

Katarzyna Leśniewska-Napierała

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Cieślak A.B., 2017, Dwory i pałace powiatu poddębickiego jako potencjał rozwoju turystyki uzdrowiskowej, "Biuletyn Uniejowski", 6: 26-49.
• Cudny W., Rouba R., 2012, Hotelarstwo jako sposób na rewitalizację zabytkowych obiektów militarnych pochodzących z XIX i XX wieku, "Ochrona Zabytków", 3-4: 107-122.
• Furtak M., 2012, Problematyka rewitalizacji zespołów pałacowo-parkowych na przykładzie projektu rewitalizacji muzeum w Przeworsku, "Przestrzeń i Forma", 17: 215-226.
• Gancarz-Żebracka J., 2013, Współczesne adaptacje historycznych założeń pałacowo- -parkowych. Wybrane przykłady, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, 9/2: 32-42.
• Idziak W., Wilczyński R., 2013, Odnowa wsi - przestrzeń, ludzie, działania, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA, Warszawa.
• Ignar S., 1974, Pracownicy Państwowych Gospodarstw Rolnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Janicka K., 2014, Adaptacja zabytkowych pałaców Kotliny Jeleniogórskiej na cele hotelowe, "Świat Nieruchomości", 88: 39-44.
• Kozak M., 2008, Dwory, pałace i zamki - kosztowne pamiątki czy zasób w rozwoju?, "Studia Regionalne i Lokalne", 32: 92-111.
• Kożuch A., 2010, Rewitalizacja a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, "Zarządzanie Publiczne", 1-2 (9-10): 77-90.
• Krakowiak B., Latosińska J., 2009, Muzea w dawnych rezydencjach - zamkach, pałacach i dworach, "Turyzm", 1 (2): 43-50.
• Król-Kamińska A., 2008, Z dziejów Bratoszewic, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
• Król-Kamińska A., 2017, Bratoszewice. Czasy i ludzie, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
• Kupidura A., 2011, Kształtowanie przestrzeni wiejskiej a koncepcja zrównoważonego rozwoju, [w:] Kupidura A., Łuczewski M., Kupidura P. (red.), Wartość krajobrazu. Rozwój przestrzeni obszarów wiejskich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 14-19.
• Lamprecht M., 2009, Bratoszewice, [w:] Marszał T., Lamprecht M. (red.), Monografia miasta i gminy Stryków, WIST, Łódź: 18-28.
• Leśniewska-Napierała K., Napierała T., 2017, The Function of Hotels in Revitalizing Rural Areas: Case Studies in Pomerania Province, "Turyzm", 27 (2): 63-72.
• Lorenc-Karczewska A., 1997, Dwory i pałace okolic Łodzi, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Łodzi, Łódź.
• Makowska M., Boguszewski R., 2013, Analiza danych zastanych - zagadnienia wstępne, [w:] Makowska M. (red.), Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Ossowski P., 2017, Pałac w Bratoszewicach, http://kliolodz.blogspot.com/2017/03/paac- -w-bratoszewicach.html (dostęp: 10.04.2018).
• Psyk-Piotrowska E., 2004, Społeczne konsekwencje przekształceń własnościowych w rolnictwie państwowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Ratajski L., 1973, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa.
• Rogatka K., Grzelak-Kostulska E., Kwiatkowski M., Biegańska J., Feltynowski M., Chodkowska-Miszczuk J., 2017, Odnowa i rewitalizacja wsi w kontekście realizacji polityki spójności UE na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego, "Studia Obszarów Wiejskich", 48: 105-117.
• Rouba R., 2010, Hotelarstwo w zabytkowych rezydencjach jako czynnik modyfikujący otoczenie, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
• Rzeszotarska-Pałka M., 2017, Model rewitalizacji krajobrazu kulturowego wsi popegeerowskich z uwzględnieniem stopnia jego dewastacji, "Studia Obszarów Wiejskich", 48: 137-150.
• Saliszczew K.A., 1998, Kartografia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Siejkowska-Koberidze A., 2012, Studia inwentaryzacji urbanistycznej, [w:] Liszewski S. (red.), Geografia urbanistyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 409-428.
• Sochacka D., Kraszewska M., 2007, Zespoły dworsko-folwarczne w strukturze i krajobrazie wsi, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi PAN, Kraków.
• Strategia Rozwoju Gminy Stryków na lata 2014-2020, 2013, Rada Miejska w Strykowie.
• Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W., 1895, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom 1, nakładem F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, Warszawa.
• Więckowska J., 1991, Założenia pałacowe i dworskie - spójność kompozycji i odrębność w krajobrazie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Wiśniewska M., 1999, Osadnictwo wiejskie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie łódzkim na lata 2016-2019, 2016, Łódź.
• Wójcik M., 2008, Przemiany społeczno-gospodarcze wsi aglomeracji łódzkiej w okresie transformacji ustrojowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Wójcik M., 2013, Przemiany społeczno-przestrzenne osiedli wiejskich. Studium przypadku Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Yin R.K., 2015, Studium przypadku w badaniach naukowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Zachariasz A., 2013, Zespół dworski jako integralny element krajobrazu wsi. Problemy ochrony i współczesnego użytkowania (na wybranych przykładach z Polski południowej), "Architektura Krajobrazu", 2: 4-29.
• Zachariasz A., 2017, Dlaczego warto ocalić dwór w krajobrazie. O ochronie założeń dworskich i pałacowych na wybranych przykładach z Polski południowej, "Topiarius. Studia Krajobrazowe", 2: 194-213.
• Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Stryków, 2010, Rada Miejska w Strykowie.
• Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku (Dz.U., 2015, poz. 1777).
• http://www.zs1bratoszewice.pl/s_historia_kalendarz.html, Zespół Szkół nr 1 im. Batalionów Chłopskich w Bratoszewicach (dostęp: 10.04.2018).
• http://fotopolska.eu/Bratoszewice/b39059,Palac_Rzewuskich.html?f=923633-foto (dostęp: 5.08.2017).

Identyfikatory

DOI

10.18778/1508-1117.33.03