O granicach zasad ne bis in idem i lex retro non agit. Uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie tzw. "ustawy o bestiach"

• Autorzy: Jan Kluza

Warianty tytułu

On the Limits of the Ne Bis In Idem and Lex Retro Non Agit Principles. Comments Against the Judgment of the Constitutional Tribunal Regarding the So-Called "Act on the Beasts"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tak zwana "ustawa o bestiach" stanowi regulację prawną dotyczącą postępowania ze sprawcami szczególnie niebezpiecznymi skazanymi prawomocnymi wyrokami na wiele lat przed jej wejściem w życie i dotyczy postępowania wobec nich po odbyciu przez nich kary pozbawienia wolności. Jej uchwaleniu oraz wejściu w życiu towarzyszyło wiele kontrowersji prawnych, co w efekcie doprowadziło do jej zaskarżenia do Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny uznał, że umieszczenie osób uznanych za szczególnie niebezpieczne nie narusza konsty- tucyjnych gwarancji praw jednostki. TK stwierdził, że umieszczenie w Ośrodku nie ma charakteru karnego, a jedynie administracyjny, i nie stanowi orzekania drugi raz w tej samej sprawie. Artykuł krytycznie odnosi się do tezy TK i przed- stawionej przezeń argumentacji.(abstrakt oryginalny)

EN

The so-called "Beasts Act" is a legal regulation, which deals with particularly dangerous perpetrators convicted by valid sentences for many years before its entry into force and concerns the proceedings against them after serving their prison sentences. Its enactment and entry into force was accompanied by a lot of legal controversy, which ultimately led to its appeal to the Constitutional Tribunal. The Constitutional Tribunal held that the inclusion of people regarded as particularly dangerous does not violate constitutional guarantees of individual rights. The Court said that the placement of the Centre is not of a criminal nature, but only administrative and it is not ruling a second time in the same case. The article critically refers to the thesis of the Constitutional Tribunal and its argumentation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Sądownictwo; Postępowanie sądowe; Zasada ne bis in idem

EN

Law; Judicature; Legal proceedings; Ne bis in idem principle

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2018
• Numer: T. 10, Nr 3
• Strony: 41--58

Twórcy

autor

Jan Kluza

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Bocheński M., Populizm penalny w polskim wydaniu - rzecz o kryminologicznej problematyce ustawy o postępowaniu wobec osób stwarzających zagrożenie, "e-Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych" 2014, 2, s. 7-8.
• Bocheński M., Prawnokarna reakcja wobec sprawców przestępstw z art. 197 k.k. i art. 200 k.k. w świetle teorii i badań empirycznych, Warszawa 2016.
• Czarnecki P., Odpowiednie stosowanie przepisów prawa karnego w postępowaniach represyjnych, [w:] P. Czarnecki (red.), Postępowanie karne a inne postępowania represyjne, Warszawa 2016.
• Czarnecki P., Zasada tożsamości czynu a reguła ne bis in idem, [w:] P. Czarnecki (red.), Postępowanie karne a inne postępowania represyjne, Warszawa 2016.
• Daśko N., "Ustawa o bestiach" jako przykład populizmu penalnego, [w:] N. Daśko (red.), Wpływ interesów politycznych na stanowienie prawa, Toruń 2014.
• Długosz J., Obligatoryjna postpenalna izolacja sprawców przestępstwa, "Prokuratura i Prawo" 2013, 7-8.
• Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996.
• Gierowski J.K., Krajewski K., [w:] L. Paprzycki (red.), Środki zabezpieczające. System Prawa Karnego. Tom VII, Warszawa 2015.
• Góralski P., Środki zabezpieczające a zasada lex severior retro non agit, "Ius Novum" 2014, 1.
• Grześkowiak A., Prawo karne, Warszawa 2009.
• Holy K., Postpenalna detencja sprawcy niebezpiecznego przedłużana w sposób retrospektywny nie musi naruszać Europejskiej Konwencji Praw Człowieka - glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 7.01.2016 r. w sprawie Bergmann przeciwko Niemcom (skarga nr 23279/14), "Europejski Przegląd Sądowy" 2016, 7.
• Kamiński I.C., Zakaz karania bez podstawy prawnej - orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka za lata 2011-2014, "Europejski Przegląd Sądowy" 2015, 8.
• Karlik P., Sroka T., Wiliński P., [w:] L. Bosek, M. Safjan (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1-86, Warszawa 2016.
• Kobus-Ogrodniczak K.I., Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 7 stycznia 2016 r. w sprawie Bergmann przeciwko Niemcom, "Prokuratura i Prawo" 2016, 11.
• Krawczyk P., Problem konstytucyjności tzw. ustawy o bestiach, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach" 2014, 100(27).
• Mamak K., Konstytucyjne wyznaczniki postępowania represyjnego, [w:] P. Czarnecki (red.), Postępowanie karne a inne postępowania represyjne, Warszawa 2016.
• Piech K., Konstytucyjność ustawy o "zaburzonych". Podstawa prawna izolacji postpenalnej i nadzoru prewencyjnego w polskim porządku prawnym, "Ogrody Nauk i Sztuki" 2015, 5.
• Pierzchała K., Co Polacy mają wspólnego z "milczeniem owiec"? "Bestie" na wolności a ich "uczłowieczenie". Zarys analityczno-syntetyczny problemu, "Krakowskie Studia Małopolskie" 2014, 19, s. 63-73.
• Skowron M., Prawa człowieka a postpenalna izolacja sprawcy w Polsce - rozważania na tle wyroków ETPCz w sprawach niemieckich, "Europejski Przegląd Sądowy" 2012, 8.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Szczepanek P., Zasada ne bis in idem w postępowaniu karnym i innych postępowaniach represyjnych, [w:] P. Czarnecki (red.), Postępowanie karne a inne postępowania represyjne, Warszawa 2016.
• Wróbel W., Z zagadnień retroaktywności prawa karnego, "Przegląd Sądowy" 1993, 4. Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne - cześć ogólna, Kraków 2013.
• Zoll A., [w:] T. Bojarski (red.), Źródła prawa karnego. System Prawa Karnego, t. 2, Warszawa 2011.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.228