Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
Senate as the Effect of Political Compromise
Języki publikacji
Abstrakty
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis przebiegu dyskusji oraz analiza rezultatów osiągniętych kompromisów dotyczących włączenia Senatu RP do polskiego porządku konstytucyjnego w latach: 1921, 1989 i 1997.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publikacji jest analiza uwarunkowań politycznych, które przesądziły o istnieniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną, metodę porównawczą.
PROCES WYWODU: Wywód składa się z trzech zasadniczych części przedstawionych w sposób chronologiczny. Zaprezentowano przebieg sporów dotyczących przywrócenia Senatu w okresie prac nad konstytucją z 1921 r., rozmów przy okrągłym stole oraz prac nad konstytucją z 1997 r., a następnie wyeksponowano polityczne i konstytucyjne rezultaty osiągniętych kompromisów.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Decyzja o włączeniu Senatu do polskiego porządku konstytucyjnego w 1921 r. miała charakter kompromisu, który pozwolił w ogóle na uchwalenie konstytucji marcowej, oraz była częścią konsensusu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy okrągłym stole, a następnie uchwalenia konstytucji w 1997 r.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Żaden inny organ władzy publicznej w naszym państwie nie był tak mocno jak Senat kontestowany. Mimo że izba druga wpisała się w polski system polityczny, to nadal pojawiają się wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania w kształcie ustalonym po 1989 r. Określenie roli Senatu "na nowo" wymaga zmiany konstytucji. (abstrakt oryginalny)
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publikacji jest analiza uwarunkowań politycznych, które przesądziły o istnieniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną, metodę porównawczą.
PROCES WYWODU: Wywód składa się z trzech zasadniczych części przedstawionych w sposób chronologiczny. Zaprezentowano przebieg sporów dotyczących przywrócenia Senatu w okresie prac nad konstytucją z 1921 r., rozmów przy okrągłym stole oraz prac nad konstytucją z 1997 r., a następnie wyeksponowano polityczne i konstytucyjne rezultaty osiągniętych kompromisów.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Decyzja o włączeniu Senatu do polskiego porządku konstytucyjnego w 1921 r. miała charakter kompromisu, który pozwolił w ogóle na uchwalenie konstytucji marcowej, oraz była częścią konsensusu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy okrągłym stole, a następnie uchwalenia konstytucji w 1997 r.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Żaden inny organ władzy publicznej w naszym państwie nie był tak mocno jak Senat kontestowany. Mimo że izba druga wpisała się w polski system polityczny, to nadal pojawiają się wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania w kształcie ustalonym po 1989 r. Określenie roli Senatu "na nowo" wymaga zmiany konstytucji. (abstrakt oryginalny)
RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the paper is to describe the discussion and analyze the results of compromises that pertained to the inclusion of the Senate of Republic of Poland to the Polish constitutional order in the years of 1921, 1989 and 1997.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Basic problematic of the publication is the analysis of political conditions that determined the existence of Senate equipped with quite limited power. Following research methods were applied: selected historic methods, systemic methods, legal-institutional method, comparative method.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The deduction consists of three main parts presented in chronological order. We present the course of arguments concerning the reinstatement of Senate during work on the 1921 Constitution, the "round table" talks and the work on the 1997 Constitution, and then selected political and constitutional results of the compromises reached elaborated.
RESEARCH RESULTS: The 1921 decision to include Senate in the Polish constitutional order was a compromise, that allowed the very passing of the March Constitutions, also forming part of the consensus that allowed reaching an agreement at the "round table" and then the passing of the 1997 Constitution.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: No other public authority in our country was contested so fiercely as Senate. Even with the chamber fitting in the Polish political system, we still witness doubts concerning justification for its functioning in its shape set after 1989. The setting of the role of Senate "anew" requires change of constitution. (original abstract)
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Basic problematic of the publication is the analysis of political conditions that determined the existence of Senate equipped with quite limited power. Following research methods were applied: selected historic methods, systemic methods, legal-institutional method, comparative method.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The deduction consists of three main parts presented in chronological order. We present the course of arguments concerning the reinstatement of Senate during work on the 1921 Constitution, the "round table" talks and the work on the 1997 Constitution, and then selected political and constitutional results of the compromises reached elaborated.
RESEARCH RESULTS: The 1921 decision to include Senate in the Polish constitutional order was a compromise, that allowed the very passing of the March Constitutions, also forming part of the consensus that allowed reaching an agreement at the "round table" and then the passing of the 1997 Constitution.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: No other public authority in our country was contested so fiercely as Senate. Even with the chamber fitting in the Polish political system, we still witness doubts concerning justification for its functioning in its shape set after 1989. The setting of the role of Senate "anew" requires change of constitution. (original abstract)
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
159--173
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Bibliografia
- Ajnenkiel, A. (1989). Historia Sejmu Polskiego, t. 2, cz. II - Rzeczpospolita. Warszawa: PWN.
- Ajnenkiel, A. (2003). Spór o istnienie Senatu w procesie stanowienia konstytucji z 1921 r. W: Senat w II i III Rzeczypospolitej Polskiej. Materiały z konferencji zorganizowanej pod patronatem Marszałka Senatu RP prof. Longina Pastusiaka w 80. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu w II RP 27 listopada 2002 r. Warszawa: Kancelaria Senatu.
- Banaszak, B. (1994). Czy w Polsce potrzebna jest druga izba? W: Problem zasadności istnienia dwuizbowego parlamentu w Polsce. OT-83. Warszawa: Biuro Studiów i Analiz Kancelarii Senatu.
- Ciemniewski, J. (2010). Dwuizbowość w systemie konstytucyjnym III Rzeczypospolitej. Przegląd Sejmowy, 100, 5, 53.
- Chruściak, R. (2002). Sejm i Senat w Konstytucji RP z 1997 r. Powstawanie przepisów. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Chruściak, R. (2006). Dwuizbowość parlamentu. W: Z. Jarosz (red.), Parlament. Model konstytucyjny a praktyka ustrojowa. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Czajowski, J. (1999). Senat Rzeczypospolitej Polskiej pierwszej kadencji 1922-1927. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Dobrowolski, M. (2003). Zasada dwuizbowości parlamentu w polskim prawie konstytucyjnym. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Gwiżdż, A. (1990). Sejm i Senat 1989-1990, XXXII Ogólnopolska Sesja Katedr i Zakładów Prawa Państwowego - Konstytucja po nowelizacjach z 1989 r. w praktyce, Popowo koło Warszawy, 31 maja - 3 czerwca 1990 roku. Warszawa: Wydawnictwo UW.
- Kaczyński, J. (1995). Wizja parlamentu w nowej konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Kamiński, M. (1997). Jak komuniści mogli zachować władzę po Okrągłym Stole. Rzecz o (nie)kontrolowanej odwilży, sondażach opinii publicznej i ordynacji wyborczej. Studia Socjologiczne, 145(2), 5.
- Komarnicki, W. (2006). Ustrój państwowy Polski współczesnej. Geneza i system. Reprint dzieła opublikowanego w Wilnie w roku 1937. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2006.
- Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego, Biuletyn XII. (1996). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Krukowski, S. (1977). Geneza konstytucji z 17 marca 1921 r. Warszawa: LSW.
- Leszczyńska, K. (2015). Senat Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1989-2011. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Łabędź, K. (1996). Pomysły na parlament w "przerwie na wolność" (1980-1981). W: M. Grzybowski (red.), Model polskiego parlamentu. Kraków: PiT Piotr Drapa, 103.
- Maj, E. (2000). Związek Ludowo-Narodowy 1919-1928. Studium z dziejów myśli politycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Mojak, R. (1998). Transformacja ustroju politycznego w latach 1989-1997. W: W. Skrzydło (red.), Prawo konstytucyjne. Lublin: Morpol, 81.
- Okrzesik, J. (2003). Polityczny kontekst debaty o miejscu Senatu w systemie politycznym Polski w latach 1918-1989. W: J. Liszka (red.), Polityka a przemiany czasu. Zbiór studiów politologicznych. Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w Bielsku-Białej.
- Osękowski, Cz. (2000). Referendum 30 czerwca 1946 roku w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Pastusiak, L. (2003). Senat w II i III Rzeczypospolitej Polskiej. Materiały z konferencji zorganizowanej pod patronatem Marszałka Senatu RP prof. Longina Pastusiaka w 80. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu w II RP 27 listopada 2002 r. Warszawa: Kancelaria Senatu.
- Porozumienia okrągłego stołu 6 luty - 5 kwietnia 1989 r. Dyskusja plenarna - Dokumenty - Notki biograficzne. (1989). Warszawa: Rada Krajowa PRON.
- Programy partii i stronnictw politycznych w Polsce w latach 1918-1939. (1993). Wybór i oprac. E. Orlof, A. Pasternak. Rzeszów: WSP w Rzeszowie.
- Projekty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. (1920). Warszawa: Kancelaria Cywilna Naczelnika Państwa.
- Projekty Konstytucji 1993-1997, cz. 1. (1997). Do druku przygot. R. Chruściak. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Projekty konstytucyjne 1989-1991. (1992). Do druku przygot. M. Kallas. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Sejm IX kadencji, Druk nr 470, 15 marca 1989 r.
- Sejm IX kadencji, Druk nr 472, 15 marca 1989 r.
- Sprawozdanie stenograficzne z 182 pos. Sejmu Ustawodawczego z dnia 5 listopada 1920 r. (1920). Warszawa: Sejm RP.
- Sprawozdanie stenograficzne z 203 pos. Sejmu Ustawodawczego z dnia 27 stycznia 1921 r. (1921). Warszawa: Sejm RP.
- Sprawozdanie stenograficzne z 39 pos. Sejmu PRL IX kadencji z dnia 13 października 1988 r. (1988). Warszawa: Sejm PRL.
- Sprawozdanie stenograficzne z 15 pos. Sejmu PRL I kadencji z dnia 7 grudnia 1989 r. (1989). Warszawa: Sejm PRL.
- Sprawozdanie stenograficzne z 77 pos. Sejmu RP I kadencji z dnia 10 października 1991 r. (1991). Warszawa: Sejm RP.
- Sprawozdanie stenograficzne Senat z 14 pos. Senatu PRL I kadencji z dnia 7 grudnia 1989 r. (1989). Warszawa: Senat PRL.
- Sprawozdanie stenograficzne z 39 pos. Senatu RP IV kadencji z dnia 3 lipca 1999 r. (1999). Warszawa: Senat RP.
- Sprawozdanie stenograficzne z 29 pos. Senatu RP V kadencji z dnia 28 listopada 2002 r. (2002). Warszawa: Senat RP.
- Trembicka, K. (2003). Okrągły stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Uchwała III Kongresu Porozumienia Centrum numer 5 w sprawie konstytucji, Warszawa 15 maja 1994, 1, [Archiwum Partii Politycznych] Porozumienie Centrum 1994-1995.
- Zientarski, P.B. (2011). Organizacja wewnętrzna Senatu. Studium prawnoustrojowe. Warszawa: Kancelaria Senatu.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171552711
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.