Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
The Liberals and the Disputes over the Constitution in the Nineties of 20th Century
Języki publikacji
Abstrakty
CEL NAUKOWY: Celem naukowym poniższej analizy jest zaprezentowanie liberalnych stanowisk i poglądów prezentowanych podczas procesu tworzenia konstytucji z 1997 r.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy dotyczy przede wszystkim wskazania różnorodności stanowisk liberalnych względem poszczególnych kwestii ustrojowych. W analizach zastosowano metodę analizy systemowej oraz metodę porównawczą.
PROCES WYWODU: Prawa człowieka były centralną wartością w działalności demokratycznej opozycji w latach 70. i 80. XX w. w Polsce. Dlatego też konieczność ich poszerzenia i urzeczywistnienia oraz konstytucjonalizacji nie była po 1989 r. kwestionowana. Katalog praw człowieka, które miały się znaleźć w konstytucji, nie wywoływał większych sporów. Problem pojawiał się dopiero w momencie szczegółowej analizy kwestii związanych z prawami jednostki. Najwięcej emocji budziły zagadnienia dotyczące konieczności wprowadzenia, czy też pominięcia, wolności indywidualnej, a także prawnej ochrony obywatela przed państwem. Tym samym pojawiało się również pytanie, czy konstytucja ma chronić jednostkę jedynie przed państwem, czy również przed innymi obywatelami.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W konsekwencji przeprowadzonych analiz można stwierdzić, iż w liberalnym nurcie myśli politycznej w Polsce po 1989 r. oprócz ogólnej tendencji ustanowienia konstytucji o liberalnej strukturze występowały różnice dotyczące przede wszystkim stosunku do praw człowieka w sferze ekonomicznej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Różnorodność stanowisk dotyczących zapisów konstytucji przyczyniła się do "rozmycia" liberalnego myślenia na jej temat. W konsekwencji można zauważyć osłabienie liberalnego nurtu w myśli politycznej w Polsce po 1989 r. (abstrakt oryginalny)
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy dotyczy przede wszystkim wskazania różnorodności stanowisk liberalnych względem poszczególnych kwestii ustrojowych. W analizach zastosowano metodę analizy systemowej oraz metodę porównawczą.
PROCES WYWODU: Prawa człowieka były centralną wartością w działalności demokratycznej opozycji w latach 70. i 80. XX w. w Polsce. Dlatego też konieczność ich poszerzenia i urzeczywistnienia oraz konstytucjonalizacji nie była po 1989 r. kwestionowana. Katalog praw człowieka, które miały się znaleźć w konstytucji, nie wywoływał większych sporów. Problem pojawiał się dopiero w momencie szczegółowej analizy kwestii związanych z prawami jednostki. Najwięcej emocji budziły zagadnienia dotyczące konieczności wprowadzenia, czy też pominięcia, wolności indywidualnej, a także prawnej ochrony obywatela przed państwem. Tym samym pojawiało się również pytanie, czy konstytucja ma chronić jednostkę jedynie przed państwem, czy również przed innymi obywatelami.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W konsekwencji przeprowadzonych analiz można stwierdzić, iż w liberalnym nurcie myśli politycznej w Polsce po 1989 r. oprócz ogólnej tendencji ustanowienia konstytucji o liberalnej strukturze występowały różnice dotyczące przede wszystkim stosunku do praw człowieka w sferze ekonomicznej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Różnorodność stanowisk dotyczących zapisów konstytucji przyczyniła się do "rozmycia" liberalnego myślenia na jej temat. W konsekwencji można zauważyć osłabienie liberalnego nurtu w myśli politycznej w Polsce po 1989 r. (abstrakt oryginalny)
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of this study is to present the liberal views and views expressed during the 1997 Constitution.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:The research problem concerns of all the indication of the diversity of liberal positions with respect to particular issues. The analyzes used a method of system analysis and a comparative method.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION:The human rights in Poland in 70-s and 80-s were the most important part of democratic opposition activities. This is why nobody questioned its legacy, necessity of its broadening and adopting to the actual political situation after 1989. Also the catalogue of human rights which had to be included in the new Polish Constitution was unquestionable. But the doubts emerged later when the rights of a single person were considered. The crucial problem was whether to introduce or neglect personal freedom as well as legal protection of a citizen against the state. At the same time a new dilemma to solve arosed concerning constitutional protection of a individual just against the country or also against the other citizens.
RESEARCH RESULTS: As a consequence of the analyzes carried out, it can be stated that in the liberal trend of political thought in Poland after 1989, apart from the general trend of establishing a constitution with liberal structure, there were differences in relation to human rights in the economic sphere.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS:The diversity of views on constitutional provisions has contributed to the "blurring" of liberal thinking on it. Consequently, the weakening of the liberal trend in political thought in Poland after may be noted. (original abstract)
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:The research problem concerns of all the indication of the diversity of liberal positions with respect to particular issues. The analyzes used a method of system analysis and a comparative method.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION:The human rights in Poland in 70-s and 80-s were the most important part of democratic opposition activities. This is why nobody questioned its legacy, necessity of its broadening and adopting to the actual political situation after 1989. Also the catalogue of human rights which had to be included in the new Polish Constitution was unquestionable. But the doubts emerged later when the rights of a single person were considered. The crucial problem was whether to introduce or neglect personal freedom as well as legal protection of a citizen against the state. At the same time a new dilemma to solve arosed concerning constitutional protection of a individual just against the country or also against the other citizens.
RESEARCH RESULTS: As a consequence of the analyzes carried out, it can be stated that in the liberal trend of political thought in Poland after 1989, apart from the general trend of establishing a constitution with liberal structure, there were differences in relation to human rights in the economic sphere.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS:The diversity of views on constitutional provisions has contributed to the "blurring" of liberal thinking on it. Consequently, the weakening of the liberal trend in political thought in Poland after may be noted. (original abstract)
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
93--107
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uniwersytet Zielonogórski
Bibliografia
- Balcerowicz, L. (1997). Unia Wolności. Gazeta Wyborcza, 21 maja.
- Bayles, M.D. (1974). Criminal Paternalism. W: J. Pennock i J. Chapman (red.), The Limits of Law. New York: Open Press, 36-47.
- Chruściak, R. (1997). Projekty konstytucji 1993-1997. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Chruściak, R. i Osiatyński, W. (2001). Tworzenie konstytucji w Polsce w latach 1989-1997. Warszawa: Wydawnictwo UW.
- Graczyk, R. (1995). Tyle dla siebie, ile dla innych. Gazeta Wyborcza, 27 września.
- Graczyk, R. (1996). Konstytucja w imię Boga? Gazeta Wyborcza, 9 grudnia.
- Hryniewicz, W. (1993). Kościół, który nie traci nadziei. Rozważania o winie i wiarygodności Kościoła. Znak, 8.
- Karnowska, D. (2005). W kierunku liberalizmu? Recepcja idei liberalnych w Polsce w warunkach transformacji systemowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Król, M. (1994). Po co chłopcu zegarek? Res Publica Nowa, 12.
- Lewandowski, J. (1998). Zanim wybuchnie bomba socjalna. Gazeta Wyborcza, 28 sierpnia.
- Lewandowski, J. (2002). Niech kwitną imperia. Gazeta Wyborcza, 12-13 stycznia.
- Morawski, L. (1998). Prawa jednostki a dobro wspólne (Liberalizm versus komunitaryzm). Państwo i Prawo, z. 11, 26-42.
- Osiatyński, W. (1993). Granice praw i wolności. Gazeta Wyborcza, 10-31 stycznia.
- Osiatyński, W. (1997). Konstytucja na włosku. Gazeta Wyborcza, 9 stycznia.
- Piechowiak, M. (1999). Filozofia praw człowieka. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Sadurski, W. (1992). Racje liberała. Warszawa: Wydawnictwo UW.
- Sadurski, W. (1995). Bezstronność czy neutralność. Rzeczpospolita, 14 czerwca.
- Sadurski, W. (1996). Konstytucja Muminków. Rzeczpospolita, 10 czerwca.
- Siedlecka, E. (1997). Z rozsądku. Gazeta Wyborcza, 10 kwietnia.
- Stachowski, W. i Wójtowicz, R. (1993). Antynomie transformacji w Polsce: chrześcijaństwo-mniejszości-liberalizm. Warszawa: Wydawnictwo UW.
- Szacki, J. (1997). Liberalizm nie jedno ma imię. Gazeta Wyborcza, 8-9 lutego.
- Szacki, J. (2001). Kłopotliwy dar wolności. Rzeczpospolita, 4 grudnia.
- Szahaj, A. (2000). Jednostka czy wspólnota. Spór liberałów z komunitarystami a "sprawa polska". Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
- Tugendhat, E. (1993). Liberalizm, wolność i zagadnienie ekonomicznych praw człowieka. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171553059
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.