Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
The Cabinet Council as A Constitutional Institution of Cooperation of the Executive in Poland under the Constitution of 1997
Języki publikacji
Abstrakty
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przeanalizowanie zagadnienia Rady Gabinetowej jako konstytucyjnej instytucji współpracy pomiędzy ogniwami władzy wykonawczej - Prezydentem RP i Radą Ministrów oraz ocena skuteczności jej funkcjonowania.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pytanie badawcze sformułowano następująco: czy w toku praktyki ustrojowej Rada Gabinetowa jako konstytucyjne uprawnienie głowy państwa, odnoszące się do sfery współdziałania z rządem, jest efektywnym narzędziem wpływu politycznego na realizowane polityki publiczne państwa? W celu przygotowaniu artykułu przeanalizowano podstawy normatywne oraz użyto narzędzi stosowanych w badaniach politologicznych, bazując na literaturze przedmiotu oraz analizie zapisów konstytucji i ustaw, dokumentów źródłowych Kancelarii Prezydenta RP i materiałów prasowych.
PROCES WYWODU: Podjęty problem usystematyzowano następująco: w pierwszej części zaprezentowano model ustrojowy władzy wykonawczej zapisany w Konstytucji z 1997 r., następnie przedstawiono tradycję instytucji Rady Gabinetowej w polskim systemie politycznym, w kolejnej części poddano analizie zagadnienie Rady Gabinetowej jako uprawnienia konstytucyjnego głowy państwa. Ostatnia część poświęcona jest badaniu realizacji tego narzędzia współpracy egzekutywy w praktyce na przestrzeni ostatnich 20 lat.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Rada Gabinetowa jest instytucją rozpoznawalną i trwałe zapisaną w polskim systemie konstytucyjnym. Przechodząc stopniową ewolucję, utrwalił się jej charakter jako uprawnienia przynależnego głowie państwa i służącego budowaniu współpracy z rządem. Rada Gabinetowa mimo podejmowanych prób, nie stała się formą współdziałania egzekutywy, co potwierdza praktyka ostatnich kilkunastu lat. Ponadto instytucja ta, pozbawiona ostrza decyzyjności, przybrała charakter wydarzenia medialnego. W toku analizy stwierdzono także, że Prezydenci RP w ostatniej dekadzie stosunkowo rzadko korzystali z tej konstytucyjnej prerogatywy.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konstrukcja ustrojowa władzy wykonawczej zapisana w Konstytucji z 1997 r. z wyraźnie dominującą silną pozycją rządu z premierem na czele sprawia, że Rada Gabinetowa w zakreślonych dla niej ramach stanowi słabe narzędzie wpływu politycznego Prezydenta RP. Nie wydaje się jednak zasadne, by w przyszłości podejmować próbę zmiany jej zakresu, bowiem należy wątpić, czy takie działanie spowoduje częstsze sięganie po tę instytucję przez głowę państwa. Praktyka ustrojowa ostatnich dwóch dekad udowodniła bowiem, że bardziej skuteczne jest korzystanie przez prezydenta z działań zakulisowych i nieformalnych niż realizowanie postulatu współdziałania w ramach konstytucyjnych uprawnień, stanowiących potencjalne pole porażki. (abstrakt oryginalny)
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pytanie badawcze sformułowano następująco: czy w toku praktyki ustrojowej Rada Gabinetowa jako konstytucyjne uprawnienie głowy państwa, odnoszące się do sfery współdziałania z rządem, jest efektywnym narzędziem wpływu politycznego na realizowane polityki publiczne państwa? W celu przygotowaniu artykułu przeanalizowano podstawy normatywne oraz użyto narzędzi stosowanych w badaniach politologicznych, bazując na literaturze przedmiotu oraz analizie zapisów konstytucji i ustaw, dokumentów źródłowych Kancelarii Prezydenta RP i materiałów prasowych.
PROCES WYWODU: Podjęty problem usystematyzowano następująco: w pierwszej części zaprezentowano model ustrojowy władzy wykonawczej zapisany w Konstytucji z 1997 r., następnie przedstawiono tradycję instytucji Rady Gabinetowej w polskim systemie politycznym, w kolejnej części poddano analizie zagadnienie Rady Gabinetowej jako uprawnienia konstytucyjnego głowy państwa. Ostatnia część poświęcona jest badaniu realizacji tego narzędzia współpracy egzekutywy w praktyce na przestrzeni ostatnich 20 lat.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Rada Gabinetowa jest instytucją rozpoznawalną i trwałe zapisaną w polskim systemie konstytucyjnym. Przechodząc stopniową ewolucję, utrwalił się jej charakter jako uprawnienia przynależnego głowie państwa i służącego budowaniu współpracy z rządem. Rada Gabinetowa mimo podejmowanych prób, nie stała się formą współdziałania egzekutywy, co potwierdza praktyka ostatnich kilkunastu lat. Ponadto instytucja ta, pozbawiona ostrza decyzyjności, przybrała charakter wydarzenia medialnego. W toku analizy stwierdzono także, że Prezydenci RP w ostatniej dekadzie stosunkowo rzadko korzystali z tej konstytucyjnej prerogatywy.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konstrukcja ustrojowa władzy wykonawczej zapisana w Konstytucji z 1997 r. z wyraźnie dominującą silną pozycją rządu z premierem na czele sprawia, że Rada Gabinetowa w zakreślonych dla niej ramach stanowi słabe narzędzie wpływu politycznego Prezydenta RP. Nie wydaje się jednak zasadne, by w przyszłości podejmować próbę zmiany jej zakresu, bowiem należy wątpić, czy takie działanie spowoduje częstsze sięganie po tę instytucję przez głowę państwa. Praktyka ustrojowa ostatnich dwóch dekad udowodniła bowiem, że bardziej skuteczne jest korzystanie przez prezydenta z działań zakulisowych i nieformalnych niż realizowanie postulatu współdziałania w ramach konstytucyjnych uprawnień, stanowiących potencjalne pole porażki. (abstrakt oryginalny)
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to analyze the issue of the Cabinet Council as a constitutional institution of cooperation between the executive - the President of the Republic of Poland and the Council of Ministers and the assessment of the effectiveness of its functioning in the practice of the Polish political system.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:The research question was formulated as follows: whether in the course of systemic practice, the Cabinet Council, as the constitutional authority of the head of state, referring to the sphere of cooperation with the government, is an effective tool of political influence on the implemented public policy of the state. In the preparation of the article, the study of the normative basis of the subject matter was used. Tools were also used in the methodology of political science based on the subject literature and the analysis of constitution and laws, based on source documents found in the resources of the Chancellery of the President of the Republic of Poland.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The problem was systematised as follows: the first part presents the constitutional model of the executive laid down in the Constitution of 1997, next, the tradition of the Cabinet Council's institutions in the contemporary Polish political system was presented, in the following part the issue of the Cabinet Council as the constitutional right of the head of the state was analysed. The last part is devoted to the study of the implementation of this tool of cooperation of the executive which has been in practice over the last twenty years.
RESEARCH RESULTS: The Cabinet Council is a recognizable and permanent institution registered in the Polish constitutional system. Going through a gradual evolution, its character has been consolidated as the entitlement of the head of state and serves to build cooperation with the government. Despite the initial attempts, the tool did not become a permanent form of cooperation of the executive, which was confirmed by the practice of the last dozen or so years. Moreover, the institution, lacking the edge of decision-making, only assumed the nature of a media event. In the course of the analysis, it was also stated that presidents of Poland during the last decade relatively seldom wanted to use this constitutional prerogative.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS:The constitutional structure of the executive branch recorded in the Constitution of 1997, having a clearly dominating strong government position with the prime minister at the helm, shows that the Cabinet Council in a constitutionally defined framework is a weak tool of the political influence of the President of the Republic of Poland. However, it does not seem justified to try to change its scope in the future, because it is doubtful whether this action will result in a more frequent use of this institution by the head of state. The systemic practice of the last two decades has proved that it is more effective for the President to use behind-thescene and informal activities rather than pursuing the postulate of cooperation under constitutional powers, which constitute a potential field of failure. (original abstract)
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:The research question was formulated as follows: whether in the course of systemic practice, the Cabinet Council, as the constitutional authority of the head of state, referring to the sphere of cooperation with the government, is an effective tool of political influence on the implemented public policy of the state. In the preparation of the article, the study of the normative basis of the subject matter was used. Tools were also used in the methodology of political science based on the subject literature and the analysis of constitution and laws, based on source documents found in the resources of the Chancellery of the President of the Republic of Poland.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The problem was systematised as follows: the first part presents the constitutional model of the executive laid down in the Constitution of 1997, next, the tradition of the Cabinet Council's institutions in the contemporary Polish political system was presented, in the following part the issue of the Cabinet Council as the constitutional right of the head of the state was analysed. The last part is devoted to the study of the implementation of this tool of cooperation of the executive which has been in practice over the last twenty years.
RESEARCH RESULTS: The Cabinet Council is a recognizable and permanent institution registered in the Polish constitutional system. Going through a gradual evolution, its character has been consolidated as the entitlement of the head of state and serves to build cooperation with the government. Despite the initial attempts, the tool did not become a permanent form of cooperation of the executive, which was confirmed by the practice of the last dozen or so years. Moreover, the institution, lacking the edge of decision-making, only assumed the nature of a media event. In the course of the analysis, it was also stated that presidents of Poland during the last decade relatively seldom wanted to use this constitutional prerogative.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS:The constitutional structure of the executive branch recorded in the Constitution of 1997, having a clearly dominating strong government position with the prime minister at the helm, shows that the Cabinet Council in a constitutionally defined framework is a weak tool of the political influence of the President of the Republic of Poland. However, it does not seem justified to try to change its scope in the future, because it is doubtful whether this action will result in a more frequent use of this institution by the head of state. The systemic practice of the last two decades has proved that it is more effective for the President to use behind-thescene and informal activities rather than pursuing the postulate of cooperation under constitutional powers, which constitute a potential field of failure. (original abstract)
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
109--121
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uniwersytet Śląski
Bibliografia
- Bankowicz, M. (2016). Słabości polskiego systemu konstytucyjnego. W: E. Bujwid-Kurek i W. Kasprowski (red.), III Rzeczpospolita Polska 1990-2016. Opinie - dylematy - kontrowersje. Kraków: Wydawnictwo LIBRON - Filip Lohner.
- Bankowicz, M. (2018). Ustrojowe dylematy prezydentury. Głowa Państwa według Konstytucji z 1997 roku. Horyzonty Polityki, 9/26.
- Bardach, J., Leśnodorski, B. i Pietrzak, M. (2009). Historia ustroju i prawa polskiego. Warszawa: LexisNexis.
- Chmaj, M. (1999). Sejm RP w latach 1991-1997. Studium prawno-ustrojowe. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Chorążewska, A. (2005). Prezydent jako czynnik równowagi. Arbitraż prezydencki. Przegląd Sejmowy, 6.
- Chorążewska, A. (2008). Model prezydentury w praktyce politycznej po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 roku. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Chrząszczewski, A. (1925). Prezydent RP i jego kompetencje. Gazeta Administracji i Policji Państwowej, 45-47.
- Czarny, P. (2005). Mała Konstytucja z 1947 roku a polska tradycja konstytucyjna. Przegląd Sejmowy, 5, 57-74.
- Dziemidok-Olszewska, B. (2015). System organów państwowych w konstytucjach z 1952 i 1997 r. W: T. Słomka (red.), Konstytucje polskie z 1952 i 1997 roku: tradycje, instytucje, praktyka ustrojowa. Warszawa: Dom Wydawniczy "Elipsa".
- Górecki, D. (1995). Pozycja ustrojowo-prawna Prezydenta Rzeczypospolitej i rządu w Ustawie Konstytucyjnej z 23 kwietnia 1935 roku. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
- Grzybowski, M. (2006). System rządów Rzeczpospolitej Polskiej. Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Kuciński, J. (2005). Szanse i zagrożenia procesu konsolidacji systemu politycznego III RP. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej.
- Migalski, M. i Glajcar, R. (2006). Prezydent w Polsce po 1989 roku. Studium Politologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
- Mojak, R. (1997). Pozycja ustrojowa Prezydenta, w świetle nowej Konstytucji. Państwo i Prawo, z. 11-12.
- Opaliński, D. (2011). Rada Gabinetowa w polskim systemie ustrojowym. Przegląd Prawa Konstytucyjnego, 11, 109-125.
- Opaliński, B. (2012). Rozdzielenie kompetencji władzy wykonawczej między Prezydenta RP oraz Radę Ministrów. Warszawa: Wolters Kluwer.
- Rogowski, S. (1999). Małe Konstytucje (1919-1947-1992). Przegląd Sejmowy, 2, 20-47.
- Słomka, T. (2008). Ustrojowe cechy polskiej kohabitacji. Rocznik Nauk Politycznych, 11.
- Szmulik, B. (2009). Zasady ustroju III Rzeczpospolitej Polskiej. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
- Witkowski, Z. (1987). Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 1921-1935. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
- Witkowski, Z. (1998). Wejście w życie nowej Konstytucji RP. Toruń: TNOiK.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r., Dz.U. 1921, Nr 44, poz. 267.
- Nowela konstytucji z 2 sierpnia 1926 r., Dz.U. 1926, Nr 78, poz. 442.
- Ustawa konstytucyjna z 23 kwietnia 1935 r., Dz.U. 1935, Nr 30, poz. 227.
- Ustawa konstytucyjna z 19 lutego 1947 r., Dz.U. 1947, Nr 18, poz. 71.
- Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 r., Dz.U. 1952, Nr 33, poz. 232.
- Ustawa z 7 kwietnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1990, Nr 19, poz. 101.
- Ustawa konstytucyjna z 17 października 1992 r. Dz.U. Nr 84, poz. 426 (art. 38 ust. 3 odnosi się do RG).
- Uchwała Rady Narodowej RP z dnia 20 października 1990 r., Dz.U. 1990, Nr 4, poz. 71.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, Nr 78, poz. 483.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171553061
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.