PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2018 | 21 | nr 2 | 29--42
Tytuł artykułu

Wolontariat pracowniczy : partycypacja w społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa czy nowa forma wyzysku?

Autorzy
Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Employee Volunteering : a Form of Participating in Corporate Social Responsibility or a New Type of Labour Exploitation?
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W publikacjach poświęconych charakterystyce i ewaluacji wolontariatu pracowniczego (WP) w perspektywach: ekonomicznej, prawnej, psychologicznej czy etycznej (ich lista jest już bardzo długa - będziemy tu do nich nawiązywać) zdecydowanie eksponuje się pozytywne strony i szanse związane z jego realizacją. Stosunkowo rzadko natomiast sygnalizuje się zagrożenia, przede wszystkim - różne formy wymuszania podejmowania "wolontariatu" przez pracowników. Poza tym, zachęcając do podejmowania WP, często zapomina się, że niewątpliwie jest to instytucja uwarunkowana kulturowo. Znamienna jest sygnalizowana w literaturze przedmiotu pewna powściągliwość polskich przedsiębiorców i pracowników przed angażowaniem się w firmową pracę wolontariacką. W przeciwieństwie do amerykańskich czy zachodnioeuropejskich kolegów czynią to znacznie rzadziej. Wielorakie są zapewne tego źródła. Być może niewielkie zainteresowanie WP w Polsce wiąże się właśnie z odmiennym - np. w porównaniu z USA - kontekstem kulturowym, chociażby z negatywnymi doświadczeniami dotyczącymi "pracy społecznej" w PRL.
Celem niniejszego tekstu jest próba identyfikacji zarówno partycypacyjnego potencjału (2), jak i zagrożeń dla pracowników generowanych przez tę instytucję (3). Analiza literatury przedmiotu (z obszaru nauk ekonomicznych, etyki biznesu i polityki społecznej), wyników badań nt. WP, programów polityki CSR wybranych przedsiębiorstw i raportów ich realizacji będzie zmierzała do odpowiedzi na następujące pytania szczegółowe:
(1) Jaka jest relacja między WP a CSR? Czy WP jest integralną częścią CSR?
(2) Jakie są motywy i racje podejmowania przez pracowników wolontariackiej działalności?
(3) Jakie korzyści dla beneficjentów i dla firmy wiążą się z WP?
(4) Jakie korzyści odnoszą pracownicy? Czy jest to działanie satysfakcjonujące pracowników?
Czy podejmując je, poczuwają się do partycypacji w CSR własnej firmy? Czy w ten sposób umacnia się więź z firmą, a załoga lepiej się integruje?
(5) Jakie są przyczyny dystansu pracowników w Polsce do WP?
(6) Czy instytucji WP nie wykorzystuje się niekiedy przeciw pracownikom? Czy w pewnych warunkach WP nie okazuje się nową formą wyzysku? Czy nieformalnymi naciskami nie wymusza się tego zaangażowania?
(7) Czy nadmiernym sformalizowaniem i zbiurokratyzowaniem nie zabija się wolontariackiej spontaniczności?
(8) Czy firmowe korzyści nie są zachętą do instrumentalizacji WP dla ich generowania?
(9) Czy groźba wyzysku pracowników poprzez WP nie polega głównie na zawłaszczaniu życia prywatnego i rodzinnego przez zawodowe? (fragment tekstu)
EN
The research results do not show an unequivocal answer to the question put forward in the paper. The idea of employee volunteering undoubtedly includes employees participating in corporate social responsibility. However, that might generate the threat of employee exploitation. The aim of the questions and doubts concerning the problem stated in the paper topic is not to diminish the importance of business volunteering but rather to show its strong and weak points and the reasons for the reluctance towards employee volunteering in Poland. The relationship between employee volunteering and corporate social responsibility (CSR) is first identified to determine the employee volunteering potential. Although they are separate institutions, volunteering is more and more often becoming a part of CSR. It turned out that motives and reasons for employees' voluntary engagement might be diverse in nature and selfless motives merge with mercenary ones. There are also diverse benefits employees gain because of acting in such a way. The greatest opportunity for the employee seems to be the possibility of experiencing participation (along with other co-workers) in the social responsibility of their company. There are many different factors that result in the relatively weak popularity of employee volunteering in Poland. Because of a company's engagement in volunteering actions, "soft" pressure may be exerted on employees that aims at indicating their voluntary character. Moreover, excessive formalization or bureaucracy may destroy the spontaneity of actions. It is also difficult to reconcile the business's commercial logic with the selflessness that constitutes the idea of volunteering. The advantages gained by a company thanks to volunteering seem to result in a temptation to abuse employees and treat them instrumentally. However, the most important reason why employees are reluctant to volunteer is the competitive character of the relationship between volunteering and family life. The great significance of family values in Poland means that, if values happen to conflict, family values take priority to other ones. In these circumstances, the increase in employee volunteering is hardly to be expected unless the tension of choosing between family life and volunteering is reduced. It is also worth mentioning that the business world should be interested in strengthening the family, as it is one of the few institutions (along with the religion, school and societies) that generate "moral reserves", essential for the market's existence. (original abstract)
Rocznik
Tom
21
Numer
Strony
29--42
Opis fizyczny
Twórcy
autor
  • Cardinal Wyszyński University in Warsaw
Bibliografia
  • II Ogólnopolskie Badania Wolontariatu Pracowniczego w Polsce. Wolontariat pracowniczy w największych firmach w Polsce, Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu w Warszawie, Warszawa 2013, http://bibliotekawolontariatu.pl/wp-content/uploads/II_badania_wolontariatu_pracowniczego.pdf.
  • Adamiak P., Zaangażowanie społeczne Polek i Polaków. Wolontariat, filantropia, 1% i wizerunek organizacji pozarządowych, raport z badania 2013, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2014.
  • Boulding K., Ekonomia jako nauka moralna [w:] Ponad ekonomią, opr. J. Grosfeld, PIW, Warszawa 1985, s. 42-59.
  • Dudkiewicz M., Wolontariat pracowniczy - między emocjami a racjonalnością, raport z badań jakościowych poświęconych pracowniczemu wolontariatowi kompetencji, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011.
  • Dylus A., K. Matyjaszczyk, Wolontariat pracowniczy. Istota, formy, przykłady, "Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym" 2018, vol. 21, nr 2, s. 7-28.
  • Gołaszewska-Kaczan U., Przyszłość wolontariatu pracowniczego - e-wolontariat?, "Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym" 2017, vol. 20, nr 3, s. 97-105.
  • Górecki M, Idea, instytucjonalizacja i funkcje wolontariatu, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2013.
  • Kawińska M., Człowiek w perspektywie pracy a rozwój wolontariatu pracowniczego [w:] Przedsiębiorczość i obywatelskość w perspektywie katolickiej nauki społecznej, red. S. Zaręba, A. Wysocki, Wyd. UKSW, Warszawa 2015, s. 231-251.
  • Kawińska M., Praca a życie rodzinne. Dylematy czy świadomy wybór polskiego przedsiębiorcy? [w:] Etyka katolicka a duch kapitalizmu, red. S. Zaręba, M. Zarzecki, Wyd. KONTRAST, Warszawa 2014, s. 121-138.
  • Komosa P., D. Dorska, Wybrane aspekty prawne wolontariatu pracowniczego, http://bibliotekawolontariatu.pl/wp-content/uploads/aspekty_prawne_WP.pdf.
  • Korzyści z wolontariatu pracowniczego, http://wolontariatpracowniczy.pl/wpisy/korzysci-z-wolontariatu-pracowniczego.
  • Kuraszko I., S. Augustyniak, 15 polskich przykładów społecznej odpowiedzialności biznesu, Wyd. Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa 2009.
  • Lustyk D., Wolontariat pracowniczy jako narzędzie budowania kapitału społecznego firmy [w:] Człowiek i organizacja - dylematy współczesnego zarządzania, red. W. Harasim, Wyższa Szkoła Promocji, Warszawa 2014, s. 79-93.
  • Michalski M. A., Znaczenie rodziny dla międzypokoleniowej transmisji kultury gospodarczej, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2014.
  • Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Wolontariat pracowniczy, http://pozytek.gov.pl/Wolontariat,pracowniczy,391.html.
  • Morawiecki M., Anty-Balcerowicz, z [...] rozm. B. Łoziński, "Gość Niedzielny" 28 lutego 2016.
  • Obywatelski projekt Ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę, r. II, Art. 4, pkt 7.
  • http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=870.
  • Odpowiedzialność społeczna firmy. Fundacja Orange, https://fundacja.orange.pl/o-fundacji/.
  • Röpke W., Grundtexte zur Sozialen Marktwirtschaft, opr. W. Stützel, Gustav Fischer Vervlag, Stuttgart 1981, s. 439-450.
  • Ruszkowski P. Segmentacja społeczeństwa polskiego, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2012.
  • Wolontariat pracowniczy - Habitat for Humanity, http://habitat.pl/wolontariat-pracowniczy/.
  • Żurek K., Wolontariat pracowniczy: angażowanie pracowników, bariery, korzyści, https://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/wolontariat-pracowniczy-angazowanie-pracownikow-bariery.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171553507

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.