Społeczna gospodarka rynkowa a poszukiwanie optymalnego ładu gospodarczego

• Autorzy: Maciej Miszewski

Warianty tytułu

Social Market Economy and Looking for Optimal Economic Order

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Całość przedstawionych tu refleksji prowadzi, jak się wydaje, do dwu różnych, niekoniecznie spójnych ze sobą wniosków. Można bez wątpienia orzec, że koncepcja społecznej gospodarki rynkowej stanowi ważki krok w poszukiwaniach nowego ładu gospodarczego, ładu, który dawałby szansę podporządkowania całokształtu procesów gospodarowania generalnemu celowi, jakim jest zaspokojenie, w stopniu odpowiadającym długofalowo rozpatrywanej dostępności zasobów, potrzeb ludzkich, umożliwienie rozwoju jednostkowego i społecznego wszystkim ludziom, czy ujmując rzecz w szerszej perspektywie - przetrwanie cywilizacji. Nie da się jednak ukryć, że koncepcja ta, zarówno w swej oryginalnej, liczącej już kilkadziesiąt lat postaci, jak i w rozwinięciach tworzonych głównie przez niemieckojęzycznych kontynuatorów myśli ordoliberalnej, ujawnia istotną lukę - nie wskazuje siły sprawczej, która byłaby zdolna do uruchomienia procesu przeobrażeń, jego podtrzymywania i doprowadzenia porządku gospodarki globalnej do stanu niezagrażającego już jej katastrofą. Nie można, niestety, podtrzymywać dalej złudzeń, że siłę tę mogłaby stanowić instytucja państwa narodowego opartego na demokracji jako zasadzie ustrojowej. Optymistyczną perspektywę można sobie wyobrazić jedynie jako połączenie masowej oddolnej presji ze strony prekariatu stanowiącego zarazem gros konsumentów, a więc nabywców ponoszących koszty dominacji wielkich korporacji, ze współdziałaniem elit zawiadujących tymi korporacjami, które mając na względzie swój długookresowy interes, musiałyby odrzucić stereotypy dotyczące metod osiągania sukcesów gospodarczych, a także przyjąć - wbrew obecnemu trendowi - paradygmat myślenia strategicznego uwzględniający wszystkie negatywne, kumulujące się konsekwencje utrzymywania się dotychczasowego stanu rzeczy24.(fragment tekstu)

EN

More and more common criticism of current capitalistic order of market economy causes a need to look for alternative order's concept, which is based on different, than neoliberal, paradigm. There is the most common proposition in this context - Social Market Economy. The author critically analyses this concept, comparing its solutions to existing economic model, which is based on main stream of Economics. He points at essential weaknesses of ordoliberal model which make its practical implementation difficult. The author also undertakes the problem of barriers blocking this implementation, which are connected with political conditionings, globalisation and its consequences. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna gospodarka rynkowa (SGR)

EN

Social market economy

• Czasopismo: Europa Regionum
• Rocznik: 2015
• Tom: 25
• Strony: 271--287

Twórcy

autor

Maciej Miszewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Bałtowski M., Miszewski M., Przeobrażenia cywilizacyjne a zmiany modelu polityki gospodarczej, "Ekonomista" 2014, nr 3.
• Erhard L., Dobrobyt dla wszystkich, PTE, Warszawa 2011.
• Eucken R., Wielcy myśliciele i ich poglądy na życie, Wydawnictwo Polskie, Warszawa- Lwów 1925.
• Eucken W., Podstawy polityki gospodarczej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2005.
• Kleer J., Globalizacja a systemy polityczne, w: Kryzysy systemowe, red. E. Mączyńska, J.J. Michałek, J. Niżnik, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa 2013.
• Mill J.S., Utylitaryzm, PWN, Warszawa 1959.
• Mill J.S., Zasady ekonomii politycznej i niektóre jej zastosowania do filozofii społecznej, PWN, Warszawa 1965.
• Miszewski M., Transformacja gospodarcza a pułapka polityki wzrostu, [w:] Liberalizm ekonomiczny w dobie transformacji, integracji i globalizacji, red. W. Jarmołowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2012.
• Miszewski M., Cele gospodarowania a państwo jako uczestnik procesów regulacji w gospodarce, [w:] Polska i Rosja w procesie globalnej integracji i dywersyfikacji, red. J. Kotowicz-Jawor, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa 2013.
• Miszewski M., Hipoteza dryfu cywilizacyjnego - propozycja metaperspektywy dla rozważań o przyszłości kapitalistycznej gospodarki rynkowej, [w:] Kryzysy systemowe, red. E. Mączyńska, J.J. Michałek, J. Niżnik, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa 2013.
• Miszewski M., Instytucjonalizm i ordoliberalizm w teorii ekonomii - powiązania i szanse syntezy, [w:] Ład gospodarczy i współczesna ekonomia, red. P. Pysz, A. Grabska, M. Moszyński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
• Miszewski M., Cele gospodarowania a finansyzacja gospodarki - teoretyczne podłoże kryzysu kapitalistycznej gospodarki rynkowej, [w:] Paradygmat finansowy w obliczu współczesnej ekonomii, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu nr 3/2014, Poznań 2014.
• Miszewski M., Instytucjonalne podłoże dryfu systemu kapitalistycznej gospodarki rynkowej (artykuł przyjęty do druku w tomie Modele ustroju społeczno-gospodarczego - kontrowersje i dylematy, zawierającym wybór referatów wygłoszonych podczas IX Kongresu Ekonomistów w Warszawie, listopad 2013).
• Röpke W., Czy niemiecka polityka gospodarcza jest prawidłowa, [w:] Społeczna gospodarka rynkowa, red. E. Mączyńska, P. Pysz, PTE, Warszawa 2003.
• Sedlacek T., Orrell D., Zmierzch homo oeconomicus, Studio Emka, Warszawa 2012.
• Stockman D.A., Wielka deformacja, czyli jak skorumpowano amerykański kapitalizm, Fijorr Publishing Company, Warszawa 2014.
• Szulczewski G., Rozważania o miejscu etyki i moralności w teorii i praktyce gospodarczej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Wünsche H.F., Die Verwirklichung der Sozialen Marktwirtschaft nach dem Zweiten Weltkrieg und ihr Verfall in der sechziger und siebziger Jahren, [w:] Soziale Marktwirtschaft - Grundlagen, Entwicklungslinien, Perspektiven, Hrsg. O. Schlecht, G. Stoltenberg , Bonn 2001.
• Ząbkowicz A., Transformacja ładu instytucjonalnego. Samoregulująca się gospodarka z perspektywy Waltera Euckena i Karla Polanyi'ego, [w:] Ład gospodarczy i współczesna ekonomia, red. P. Pysz, A. Grabska, M. Moszyński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.

Identyfikatory

DOI

10.18276/er.2015.25-16