Istota i źródła wartości w wybranych teoriach ekonomicznych. Od połowy XIX wieku do współczesności

• Autorzy: Stanisław Swadźba

Warianty tytułu

The nature and sources of value in chosen economic theories. From the half of 19th century to the present

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Śledząc rozwój teorii wartości od ekonomii Karola Marksa do czasów współczesnych, można stwierdzić, że o ile Marks uczynił teorię wartości "kamieniem węgielnym" swojej doktryny ekonomicznej i poświęcił jej bardzo wiele uwagi, zgłębiając istotę i źródło powstania tej kategorii, o tyle pozostałe kierunki myśli ekonomicznej nie były już skłonne pochylać się z taką uwagą nad tym zagadnieniem. Nie znaczy to, że nie zajmowały się wartością. Nową teorię wartości stworzył nurt subiektywno-marginalistyczny, przenosząc rozważania wokół wartości ze sfery produkcji do sfery konsumpcji, opierając ją na użyteczności krańcowej. W ten sposób teoria wartości przestała mieć charakter obiektywny, a stała się subiektywna. Zajmowali się wartością - w podobny sposób - również niemieccy przedstawiciele ordoliberalizmu. Analizując dorobek współczesnych kierunków ekonomii, trudno doszukać się tam rozważań o wartości. Powszechnie operuje się tym pojęciem, bliżej go jednak nie definiując. Współczesna myśl ekonomiczna zatraciła cechę wnikania w istotę kategorii ekonomicznych, którymi się posługuje. Stała się bardziej praktyczna. Być może od czysto teoretycznych dywagacji odciąga ją bogactwo procesów i zjawisk zachodzących w realnym świecie i coraz bardziej skomplikowane życie gospodarcze, za którym nieraz ekonomistom trudno nadążyć. (fragment tekstu)

EN

This article applies to consideration around the category of value in Marx's theory, the subjective-marginal mainstream, ordoliberal theory and contemporary economic thought. Its purpose is to analyze the interpretation of value as the basic economic category and to put attention to the nature and sources of it. Each of the presented theories were looking for sources of value in different ways. It shows the wealth of achievements of economic thought and the specifics of each mentioned directions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Praca

EN

Labour

• Czasopismo: Europa Regionum
• Rocznik: 2015
• Tom: 25
• Strony: 400--411

Twórcy

autor

Stanisław Swadźba

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Bartkowiak R., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2003.
• Dzionek-Kozłowska J., System ekonomiczno-społeczny Alfreda Marshalla, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Galbraith J.K., Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna, PWE, Warszawa 1991.
• Grabowski A., Wartość w ujęciu myśli niemieckiej - historyzm i ordoliberalizm, [w:] Podstawowe kategorie ekonomiczne w wybranych kierunkach myśli ekonomicznej. Kategoria wartości, red. U. Zagóra-Jonszta, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2014.
• Marginalizm zachodni, red. U. Zagóra-Jonszta, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2011.
• Marks K., Kapitał, t. 1, Książka i Wiedza, Warszawa 1951.
• Marks K., Engels F., Dzieła, t. 1, Książka i Wiedza, Warszawa 1947.
• Müller-Armack A., Sterowanie gospodarką a gospodarka rynkowa. Konieczność nowej formy polityki gospodarczej, w: Społeczna gospodarka rynkowa. Idee i możliwości praktycznego wykorzystania w Polsce, red. E. Mączyńska, P. Pysz, PTE, Warszawa 2003.
• Rutkowski J., Ekonomia polityczna kapitalizmu, PWE, Warszawa 1972.
• Sadzikowski W., Ekonomia polityczna kapitalizmu, PWN, Warszawa 1969.
• Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2007.
• Swadźba S., Współczesna ekonomia a kategoria wartości, [w:] Wartość w naukach ekonomicznych, red. H. Zadora, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
• Taylor E., Historia rozwoju ekonomiki, t. 2, PWN, Poznań 1958.

Identyfikatory

DOI

10.18276/er.2015.25-24