Wykorzystanie optymalnego sterowania do prognozowania zjawisk gospodarczych

• Autorzy: Maria M. Kaźmierska-Zatoń , Wojciech Zatoń

Warianty tytułu

The Use of Optimal Control for Forecasting in the Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule omówiono szerzej specyfikę prognozowania z wykorzystaniem optymalnego sterowania układem ekonomicznym opisanym przez model ekonometryczny, ilustrując rozważania przykładem. (fragment tekstu)

EN

Optimal control problem in the economics leads to the choice of the optimal economic policy from the set of the alternatives. In other words, the problem is to find such policy instruments that enable to realize assumed control objectives with the minimum loss (the difference between the optimal values from the solution and desirable levels). The economic system to be controlled is usually described by the mathematical model (an econometric model in particular). The optimal control model may be used as a tool for forecasting. In this case we forecast values of the exogenous variables (some of them selected as instruments) not endogenous ones (now being control objectives) as in the usual approach. When modelling macroeconomy the instruments may be: tax rate, budget expenses, or central bank interest rate, the objectives: production, consumption, unemployment rate or a level of inflation. In a model for an enterprise we could select wages, products' prices, research and development expenses, marketing expenses (instruments) and sales, profit, return on equity, market share, financial liquidity ratio or a debt ratio (objectives). In the paper we describe the specific use of optimal control for forecasting purposes and show some results based on a small econometric model. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prognozowanie zjawisk ekonomiczno-społecznych

EN

Economic and social phenomenon forecasting

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 1112 Prognozowanie w zarządzaniu firmą
• Strony: 219--227

Twórcy

autor

Maria M. Kaźmierska-Zatoń

• Uniwersytet Łódzki

autor

Wojciech Zatoń

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Biuletyny statystyczne GUS.
• Dittmann P., Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie, AE, Wrocław 2000, s. 110-128.
• Gajda J.B., Model ekonometryczny w optymalnym sterowaniu gospodarką, PWE, Warszawa 1993, s. 36.
• Kaźmierska-Zatoń M.M., Rozwiązywanie problemu minimalizacji funkcji strat w optymalnym sterowaniu układami ekonomicznymi z wykorzystaniem algorytmów numerycznych i genetycznych, [w:] Modelowanie preferencji a ryzyko '02, red. T. Trzaskalik, AE, Katowice 2002.
• Kaźmierska-Zatoń M.M., Zatoń W., Analiza wrażliwości rozwiązań w problemie optymalnego sterowania. [w:] Metody i zastosowania badań operacyjnych '04, red. T. Trzaskalik, AE, Katowice 2004.
• Naylor T., Corporate Planning Models, Addison-Wesley Publishing Company, Inc., New York 1979.
• Neck R., Karbuz S., Towards Constructing an Objective Function for Austrian Fiscal Policy-Making: An Optimum Control Approach, [w:] Tangian A., Gruber J. (eds.), Constructing Scalar-Valued Objective Functions, Springer Verlag, Berlin 1997.
• Prognozowanie i symulacja, red. W. Milo, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2002.
• Welfe A., Modele i polityka makroekonomiczna, PWE, Warszawa 2004.
• Welfe W., Ekonometria stosowana, PWE, Warszawa 2004.
• Witkowska D., Optymalne sterowanie na podstawie modeli ekonometrycznych. Analiza empiryczna makrorelacji w gospodarce polskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1993.
• Wiśniewski J., Ekonometryczny model małego przedsiębiorstwa. Instytut Wydawniczy ‚Gravis', Toruń 2003.
• Zatoń W., Zarządzanie gotówką w przedsiębiorstwie z wykorzystaniem modelu symulacyjnego, [w:] Prognozowanie w zarządzaniu firmą, red. I. Kuropka, "Prace Naukowe AE we Wrocławiu", nr 919, AE, Wrocław 2001.