Zastosowanie prawa unijnego do naruszeń praworządności przez państwo członkowskie

• Autorzy: Monika Woźniak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Aby zrozumieć, czy i dlaczego prawo Unii Europejskiej powinno znajdować zastosowanie do naruszeń praworządności przez państwo członkowskie, należy sięgnąć przede wszystkim do aktów prawnych UE. Jednakże ze względu na fakt, że prawo unijne odzwierciedla aksjologię i cele wspólnoty europejskiej, znajomość tych czynników będzie pomocna przy wykładni traktatów i innych dokumentów. Idea praworządności zaczerpnięta z konstytucyjnej tradycji państw członkowskich ma fundamentalne znaczenie dla Unii Europejskiej. z tego względu wielokrotnie odwołują do niej traktaty, orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE, rezolucje, komunikaty etc. Przestrzeganie prawa UE, a więc również respektowanie praworządności, jest obowiązkiem krajów członkowskich wynikającym między innymi z art. 49 TFUE. Szacunek dla porządku prawnego i wspólna państwom aksjologia wzmacnia więź między nimi. Wzajemne zaufanie jest niezbędne do osiągania celów wspólnoty, na przykład tworzenia coraz lepiej funkcjonującego rynku wewnętrznego, coraz ściślejszej współpracy gospodarczej. Ma to znaczenie także w kontekście działania Europejskiego Nakazu Aresztowania oraz wzajemnego uznawania i wykonywania wyroków sądowych. Racjonalnym następstwem zrozumienia istotności przestrzegania prawa i szacunku państw do wspólnej aksjologii, jest przyznanie organom unijnym kompetencji, aby ingerować w sytuacje, gdzie to prawo nie jest respektowane. Tak też zbudowany jest system prawny UE, na mocy którego szczególnie Komisja, lecz także Parlament i Rada otrzymały kompetencje do interweniowania w razie naruszania praworządności przez państwo członkowskie. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Praworządność; Prawa człowieka; Regulacje prawne

EN

Rule of law; Human rights; Legal regulations

• Czasopismo: Zeszyt Naukowy.pl / Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 48
• Strony: 53--63

Twórcy

autor

Monika Woźniak

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• [1.] Akzo Nobel Chemicals Ltd i Akcros Chemicals Ltd vs Komisja z 2010 roku, ECLI:EU:C:2010:512.
• [2.] Amministrazione delle Finanze vs Salumi z 1981 roku, ECLI:EU:C:1981:270.
• [3.] Banaszak B., Unia Europejska jako wspólnota wartości [w:] Studia i materiały. Przegląd sejmowy 4(123)/2014.
• [4.] Bogdanowicz P., Pojęcie, treść i ochrona praworządności w prawie Unii Europejskiej [w:] Barcz J., Zawidzka-Łojek A. (red.) Wniosek Komisji Europejskiej w sprawie wszczęcia w stosunku do Polski procedury art. 7 TUE. Ramy prawno-polityczne, Warszawa 2018 rok.
• [5.] E. i F. z 2010 roku, ECLI:EU:C:2010:382.
• [6.] Gierycz M., Zjednoczeni w różnorodności. Sukces unijnej dewizy, kryzys europejskiej tożsamości [w:] Mazurkiewicz P., Wielecki K. (red.) "Inny" człowiek w "innym" społeczeństwie. Europejskie Dyskursy, Warszawa 2008.
• [7.] Grzeszczak R., Praworządność jako zasada ustrojowa Unii Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 19 grudnia 2017 roku.
• [8.] Hoechst vs Komisja z 1989 roku, ECLI:EU:C:1989:337.
• [9.] Inuit Tapiriit Kanatami i inni vs Parlament i Rada z 2013 roku, ECLI:EU:C:2013:625.
• [10.] Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 1 grudnia 2009 roku.
• [11.] Komisja vs CAS Succhi di Frutta Spa z 2004 roku, ECLI:EU:C:2004:236.
• [12.] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady COM/2003/606 z 15 października 2003 roku.
• [13.] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady COM/2014/0158 final, Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności z 2014 roku.
• [14.] Konstytucja Republiki Federalnej Niemiec z 23 maja 1949 roku.
• [15.] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku.
• [16.] Kraińska A., Unijna procedura monitorowania praworządności z 21 stycznia 2016 roku.
• [17.] "Les Verts" z 1986 roku, ECLI:EU:C:1986:166.
• [18.] Marcisz P., Taborowski M., Nowe ramy Unii Europejskiej na rzecz umocnienia praworządności. Krytyczna analiza analizy krytycznej (artykuł polemiczny) [w:] Państwo i Prawo nr 12, 2017 rok.
• [19.] Projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji praw podstawowych: standardy i praktyki na Węgrzech z dnia 25 czerwca 2016 roku, procedura 2012/2130(INI).
• [20.] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 w sprawie ochrony os. fiz. w zw. z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE z dnia 27 kwietnia 2016 roku.
• [21.] Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z 13 grudnia 2007 roku.
• [22.] Traktat o Unii Europejskiej z 7 lutego 1992 roku.
• [23.] Unión de Pequeños Agricultores vs Rada z 2002 roku, ECLI:EU:C:2002:462.