PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2019 | nr 1 | 81--98
Tytuł artykułu

Zmiany aktywności zawodowej ludności wiejskiej w Polsce w latach 2010-2016

Autorzy
Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Socio-demographic and Spatial Changes in the Economic Activity of Rural Population
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W artykule analizowano zmiany w skali aktywności zawodowej ludności wiejskiej i wskazano na ich wybrane uwarunkowania. Jako przyczyny zróżnicowania poziomu zatrudnienia rozważano społeczno-demograficzne charakterystyki zasobów pracy, a także przestrzenne odmienności w cechach regionów wiejskich w Polsce. Z przeprowadzonych analiz wynikało, że w latach 2010-2016 aktywność zawodowa ludności wiejskiej, mierzona wskaźnikiem zatrudnienia, wzrosła z 50 do 53%, co było przede wszystkim wynikiem oddziaływania determinant cyklicznych, wyrażających się w przewadze przyrostu liczby osób pracujących nad liczbą biernych zawodowo przy spadku skali bezrobocia. Przeprowadzone badania udokumentowały zbliżoną wartość wskaźnika zatrudnienia dla obszarów miejskich i wiejskich, przy czym różnice w jego poziomie w obrębie wybranych kategorii ludności uwidaczniały się relatywnie nieco wyraźniej w przypadku mieszkańców miast. Świadczyło to o tendencji do przestrzennego upodabniania się rynków pracy, jak również o osłabianiu przydatności prostego podziału na tereny miejskie i wiejskie w wyjaśnianiu odmienności struktur społeczno-zawodowych. Poziom regionalnych zróżnicowań aktywności zawodowej ludności wiejskiej w województwach w Polsce był umiarkowany i powiązany z ich charakterystykami gospodarczymi. Odzwierciedlały one rolę dużych miast i ich obszarów funkcjonalnych w alokacji wiejskiej podaży pracy, jak również stan zaawansowania dywersyfikacji gospodarczej wsi zlokalizowanych w poszczególnych regionach. W części dyskusyjnej artykułu wskazano instytucjonalne możliwości i bariery zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców wsi. Przedstawione wnioski oparto na danych zgromadzonych przez GUS (głównie BAEL, BDL) i rozpatrywanych z wykorzystaniem metod analizy statystyczno-porównawczej oraz analizy literatury przedmiotu.(abstrakt oryginalny)
EN
The paper analyses the changes in the scale of the rural economic activity and identifies their selected determinants. The socio-demographic characteristics of the labour resources and the economic differences between rural regions in Poland were analysed as reasons for the dissimilar levels of rural employment. Analyses have demonstrated that, in 2010-2016, rural economic activity measured by the employment rate increased from 50% to 53%, primarily as a result of the impact of cyclical determinants, reflected in the increase in the number of the employed being higher than the number of inactive persons, with a reduced scale of unemployment overall. The studies indicated similar values of the employment rate for urban and rural areas, while the differences in its level within the selected social categories were much more visible for rural populations. This reflected a persistence of territorial disparities in labour markets as well as a trend towards their convergence. The level of territorial differences in the rural employment in Poland was moderate and should be linked with regional economic characteristics. In this context, the allocation of rural labour supply could be attributed to the impact of cities and their functional areas and to the progress in economic diversification of villages located in a particular region. The discussion section of the paper outlines the institutional opportunities and barriers increasing rural economic activity. The presented conclusions were based on the Central Statistical Office data (mainly the Labour Force Survey and the Local Data Bank) and statistical and comparative analysis methods.(original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
81--98
Opis fizyczny
Twórcy
  • Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa
Bibliografia
  • Bański J., 2017, Rozwój obszarów wiejskich. Wybrane zagadnienia, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  • CAP Context Indicators 2014-2020, Employment rate, 2017, Brussels: European Commission.
  • Chmieliński P., 2013, "Labour markets for rural population: Commuting and migration abroad", Ekonomika poljoprivrede, t. 60, nr 3, s. 511-521.
  • Chmieliński P., 2014, Ludność wiejska na rynku pracy. Zarobkowanie, bezrobocie, przedsiębiorczość i praca za granicą w latach 2005-2011, Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
  • Czarnik S., Turek K., 2015, Polski rynek pracy - aktywność zawodowa i struktura wykształcenia, Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
  • Domalewski J., 2011, "System edukacji a aspiracje i kariery szkolne młodzieży wiejskiej - między kontynuacją a zmianą", w: I. Nurzyńska, M. Drygas (red.), Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Diagnozy, strategie, koncepcje polityki, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
  • Dudek M., Chmieliński P., 2015, "Seeking for opportunities: Livelihood strategies in the challenge of peripherality", The Journal of Rural and Community Development, t. 10, nr 1, s. 191-207.
  • Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, 2010, Bruksela: Komisja Europejska.
  • Frenkel I., 2016, "Ludność wiejska", w: J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Polska wieś 2016. Raport o stanie wsi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Frenkel I., 2018, "Ludność wiejska", w: J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Polska wieś 2018. Raport o stanie wsi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Gorzelak G., 2009, "Fakty i mity rozwoju regionalnego", Studia Regionalne i Lokalne, nr 2, s. 5-27.
  • Gradzewicz M., Tyrowicz J. (red.), 2015, Badanie ankietowe rynku pracy. Raport 2015, Warszawa: Instytut Ekonomiczny NBP.
  • Gradzewicz M., Saczuk K., Strzelecki P., Tyrowicz J., Wyszyński R., 2016, Badanie ankietowe rynku pracy. Raport 2016, Warszawa: Instytut Ekonomiczny NBP.
  • Green A., 2016, "Changing dynamics of rural labour markets", w: M. Shucksmith, D.L. Brown (red.), Routledge International Handbook of Rural Studies, New York: Routledge.
  • GUS, 2008, Zasady metodyczne. Statystyki rynku pracy i wynagrodzeń, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • GUS, 2011-2017, Aktywność ekonomiczna ludności Polski. III kwartał 2010-2016, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • GUS, 2014, Dojazdy do pracy. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • GUS, 2016, Pracujący w nietypowych formach zatrudnienia, Notatka informacyjna, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • GUS, 2018, Zeszyt metodologiczny. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • Hadyński J., 2015, Regionalna konkurencyjność obszarów wiejskich, Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
  • Hausner J., Mazur S. (red.), 2015, Państwo i my. Osiem grzechów głównych Rzeczypospolitej, Kraków: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.
  • Hunek T., 2005, "Dywersyfikacja aktywności rolniczej Polski: zarządzanie upadkiem", w: K. Zawalińska (red.), Rozwój obszarów wiejskich. Doświadczenia krajów europejskich, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
  • Kiersztyn A., 2015, Niepewne uczestnictwo - młodzi na polskim rynku pracy w latach 2008-2013, http://polpan.org/wp-content/uploads/2014/05/POLPAN_raport_Niepewne-uczestnictwo.pdf [dostęp: 23.04.2018].
  • Kołodziejczak W., Wysocki F., 2016, "Wielomianowa analiza logitowa w badaniach aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej", Wieś i Rolnictwo, t. 2, nr 171, s. 11-39.
  • Kotowska I.E., 2007, "Uwagi o polityce rodzinnej w Polsce w kontekście wzrostu dzietności i zatrudnienia kobiet", Polityka Społeczna, nr 8, s. 13-19.
  • Kryńska E., 2010, "Wpływ zmian demograficznych na rynek pracy - aspekty gospodarcze", Biuletyn (Rządowa Rada Ludnościowa), nr 55, s. 29-37.
  • Kryńska E., 2015, "Srebrny rynek pracy, czyli o sposobach podtrzymywania i przywracania aktywności zawodowej starzejących się zasobów pracy", Polityka Społeczna, nr 7, s. 10-16.
  • Magda I., Kiełczewska A., Brandt N., 2018, "The family 500+ child allowance and female labour supply in Poland", IBS Working Paper, nr 01, s. 1-18.
  • Marini M.B., Mooney P.H., 2006, "Rural economies", w: P. Clocke, T. Marsden, P. Mooney (red.), The Handbook of Rural Studies, London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage.
  • Moretti E., 2011, "Local labor markets", w: O. Ashenfelter, D. Card (red.), Handbook of Labor Economics, t. 4b, Amsterdam: Elsevier.
  • Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Narodowa Strategia Spójności (NSRO), 2007, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
  • OECD, 2006, The New Rural Paradigm: Policies and Governance, Paris: OECD Publishing.
  • Renkow M., 2003, "Employment growth, worker mobility and rural economic development", American Journal of Agricultural Economics, t. 85, nr 2, s. 503-513.
  • Rosner A., Stanny M., 2014, Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w 2010 roku (wersja pełna), Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
  • Sadura P., Murawska K., Włodarczyk Z., 2017, Wieś w Polsce 2017: diagnoza i prognoza, Raport z badania - pełna wersja, Warszawa: Fundacja Wspomagania Wsi.
  • Sawulski, J., 2017, Czy Polska jest państwem opiekuńczym?, Warszawa: IBS Policy Paper.
  • Sławecki B., 2011, "Antropologia peryferyjnego rynku pracy - rola kultury w wyjaśnianiu procesu zatrudniania pracowników w mikroprzedsiębiorstwach", Problemy Zarządzania, t. 9, nr 32, s. 129-153.
  • Stanny M., 2010, "Ludność i jej aktywność zawodowa - tendencje zmian na obszarach wiejskich", w: M. Stanny, M. Drygas (red.), Przestrzenne, społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
  • Stanny M., 2014, "Zróżnicowanie terytorialne wybranych problemów ludnościowych w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego polskiej wsi", Studia Ekonomiczne, nr 167, s. 9-21.
  • Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020 (SZRWRiR), 2012, Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
  • Śleszyński P., 2010, "Znaczenie przemian demograficznych w przestrzeni Polski dla rozwoju gospodarczego", Biuletyn (Rządowa Rada Ludnościowa), nr 55, s. 49-71.
  • Śleszyński P., 2011, "Oszacowanie rzeczywistej liczby ludności gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem danych ZUS", Studia Demograficzne, t. 160, nr 2, s. 35-57.
  • Śleszyński P., 2013, "Delimitacja miejskich obszarów funkcjonalnych stolic województw", Przegląd Geograficzny, t. 85, nr 2, s. 173-197.
  • Śleszyński P., Bański J., Degórski M., Komornicki T., 2017, Delimitacja obszarów strategicznej interwencji państwa: obszarów wzrostu i obszarów problemowych, Prace Geograficzne nr 260, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
  • "Thematic objective 8: employment and labour mobility", 2014, Draft thematic Guidance fiche for desk officers, version 2, https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/informat/2014/guidance_employment_labour_mobility.pdf (dostęp: 23.04.2018).
  • Traktat o Unii Europejskiej, 2016, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C202/1.
  • Turek K., 2015, "Szara strona rynku pracy", w: J. Górniak (red.), (Nie)wykorzystany potencjał. Szanse i bariery na polskim rynku pracy. Raport podsumowujący V edycję badań BKL z 2015 roku, Warszawa-Kraków: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
  • Woods M., Nienaber B., McDonagh J., 2015, "Globalization process and the restructuring of Europe's rural regions", w: J. McDonagh, B. Nienaber, M. Woods, Globalization and Europe's Rural Regions, Farnham: Ashgate.
  • Wpływ realizacji NSRO 2007-2013 na poziom i jakość zatrudnienia w Polsce. Raport końcowy, 2016, WYG PSDB, Evalu, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju.
  • "WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi", 2010, Komunikat Komisji do Parlamentu. Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Społeczno-Ekonomicznego i Komitetu Regionów, Komisja Europejska, COM (2010) 672/5.
  • Wrzochalska A., 2013, Zatrudnienie i bezrobocie kobiet wiejskich. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171556905

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.