Alternatywne propozycje programowe w stosunku do Planu Balcerowicza

Czasopismo

---

• Autorzy: Przemysław Czernicki , Marian Szołucha

Warianty tytułu

The Alternative Propositions to The Balcerowicz Plan

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Swoistą ciekawostką jest, że poza opublikowanym jesienią 1989 roku na łamach ówczesnego rządowego dziennika "Rzeczpospolita" dokumentem "Program gospodarczy - główne założenia i kierunki" sygnowany przez Leszka Balcerowicza plan tak zwanej "szokowej terapii" nigdy nie pojawił się w formie zwartego opracowania [Kowalik 2000]. Pod nazwą "Plan Balcerowicza" kryją się w gruncie rzeczy różne enuncjacje i dokumenty rządowe oraz przedłożenia ustawowe, a także fakty składające się na politykę gospodarczą i społeczną [Bugaj 2010, s. 68], które obecnie możemy jedynie zrekonstruować na podstawie analizy różnych elementów. Autorów przedstawionych w artykule propozycji transformacyjnych łączyło z pewnością zdecydowane dążenie do odejścia od stosowanego do 1989 roku systemu gospodarki radzieckiej typu nakazowo-rozdzielczego (to jest istnienia de facto jednego wielkiego przedsiębiorstwa sterowanego przez nomenklaturę partyjną). Tym samym nie można tutaj dostrzec apologetów systemu socjalistycznego z jego ideą gospodarki bez rynku i własności prywatnej. Ponadto wśród autorów tych propozycji znaleźli się z reguły doskonale wykształceni ekonomiści, nierzadko rozpoznawani także w świecie nauki zachodniej czy znający realia funkcjonowania nie tylko polskiej, ale i współczesnej gospodarki kapitalistycznej. (fragment tekstu)

EN

In this paper the authors make an attempt to introduce alternative propositions to The Balcerowicz Plan, since there were other propositions for the economic transformation from an economy based on the central planning to a capitalist market economy. Those different solutions were known while developing and introducing The Balcerowicz Plan. While the majority of the alternatives has been forgotten, it is worth to present the chosen ones today and reconsider whether their implementation would have had a positive impact on the Polish economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka; Planowanie gospodarcze; Inflacja; Uwarunkowania transformacji gospodarki; Plan Balcerowicza

EN

Economy; Economic planning; Inflation; Determinant of economic transformation; Balcerowicz Plan

• Czasopismo: ---
• Strony: 131--150

Twórcy

autor

Przemysław Czernicki

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

autor

Marian Szołucha

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula

Bibliografia

• Balcerowicz L. (1997), Socjalizm, kapitalizm, transformacja: szkice z przełomu epok, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Beksiak J., Gruszecki T., Jędraszczyk A., Kurowski S., Winiecki J. (1990), Zarys programu stabilizacyjnego i zmian systemowych, Wydawnictwo NSZZ "Solidarność" Region Mazowsze, Warszawa.
• Bochenek M. (2004), Społeczne koszty transformacji [w:] Polaszkiewicz B. (red.), Problemy gospodarki rynkowej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Bożyk P. (1992), Kto winien? Politycy i polityka gospodarcza pod pręgierzem, Wydawnictwo PAE, Warszawa.
• Bożyk P. (1997), Szokowa a ewolucyjna strategia transformacji polskiej gospodarki - spojrzenie retrospektywne i porównawcze [w:] Jakóbik W. (red.), Transformacja gospodarki. Spojrzenie retrospektywne, Instytut Studiów Politycznych PAN. Fundacja Friedricha Eberta, Warszawa.
• Brus W., Łaski K. (1998), Od Marksa do rynku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bugaj R. (2002), Ustrojowa zmiana pod kontrolą liberalnych elit [w:] Polskie przemiany, uwarunkowania i spory: refleksje z okazji jubileuszu profesora Tadeusza Kowalika, Stowarzyszenie Studiów i Inicjatyw Społecznych.
• Bugaj R. (2007), Ani niszczyciel, ani zbawca, "Rzeczpospolita", 24 marca.
• Bugaj R. (2010), O sobie i innych, The Facto, Warszawa.
• Bugaj R. (2014), Była rozsądna alternatywa, "Rzeczpospolita", 17 grudnia.
• Bugaj R. (2015), Plusy dodatnie i plusy ujemne czyli polski kapitalizm bez solidarności, Poltext, Warszawa.
• Gadomski W. (2004), Cena szoku. 15-lecie planu Balcerowicza, "Gazeta Wyborcza", 12 kwietnia.
• Grabowski D. (1991), Strategia gospodarcza dla Polski, "Życie Gospodarcze", nr 40.
• Gumułka S. (1994), Polityka stabilizacyjna w Polsce 1990-1993: odpowiedzi na pytania [w:] Rychlewski E. (red.), Gospodarka polska 1990-1993: kontrowersje wokół oceny doświadczeń i polityki gospodarczej: referaty i głosy w dyskusji na konferencji w Warszawie 20 września 1993 roku w Sali Lustrzanej Pałacu Staszica, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa.
• Herer W., Sadowski W. (1990), Dławić hiperinflację, a nie produkcję, "Życie Gospodarcze", nr 8.
• Herer W., Sadowski W. (1991), Jak wziąć ten wiraż, "Życie Gospodarcze", nr 8.
• Kaleta J. (1990), Droga do rynku, Spółdzielnia Wydawnictwo Ludowe, Warszawa.
• Kaleta J. (1994), Jak wyjść z kryzysu: alternatywny program gospodarczy, Poltext, Warszawa.
• Kleer J. (2003), Drogi do gospodarki rynkowej. Na marginesie doświadczeń transformacyjnych w Niemczech Wschodnich, Polsce i Rosji, Scholar, Warszawa.
• Kołodko G.W. (1989a), Kryzys, dostosowania i rozwój. Wyzwania polityki a dylematy nauk ekonomicznych, "Wektory gospodarki" 1989, nr 11/12.
• Kołodko G.W. (1989b), Kołodko versus Sachs. The patient is Ready, "The Warsaw Voice" 1989, nr 52.
• Kołodko G.W. (1989c), Kryzys, dostosowanie, rozwój, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kołodko G.W. (1990), Inflacja, reforma, stabilizacja, Alma-Press, Warszawa.
• Kołodko G.W. (1991), Program pozytywny, "Życie Gospodarcze", nr 47.
• Kołodko G.W. (1992), Transformacja polskiej gospodarki - sukces czy porażka?, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa.
• Kołodko G.W. (1995), Można to było zrobić lepiej, rozmawiał Jan Bazyl Lipszyc, "Rzeczpospolita", 11 lutego.
• Kołodko G.W. (2015), Polska hiperinflacja i stabilizacja 1989-1900 (1991) [w:] Kozłowski P., Wojtysiak-Kotlarski M. (red.), Grzegorz Kołodko i ćwierćwiecze transformacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Kowalik T. (2000), Mogło być inaczej, "Gazeta Wyborcza", 2 sierpnia.
• Kowalik T. (2002), Mój rok osiemdziesiąty dziewiąty, "Gazeta Wyborcza", 23 marca.
• Kowalik T. (2009), www.polskatransformacja.pl, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa.
• Kowalik T. (2010a), Plan Balcerowicza operacja niepotrzebna i chybiona, rozmawiał Andrzej Dryszel, "Tygodnik Przegląd", nr 2.
• Kowalik T. (2010b), Ekonomia polityczna klęski socjaldemokratycznej opcji [w:] Morawski W. (red.), Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Kowalik T. (2011), Urynkowienie bez modernizacji [w:] Kozłowski P. (red.), Dwudziestolecie polskich przemian. Konserwatywna modernizacja, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
• Kuczyński W. (2010), Ten spisek się spisał, rozmawiały A. Nowakowska i D. Wielowieyska, "Gazeta Wyborcza", 22 lutego.
• Łaski K. (1989), Jak z jajecznicy zrobić jajko, rozmawiał Tomasz Jeziorański, "Życie gospodarcze", nr 52/53.
• Łaski K. (1990), Pułapka recesji, "Życie Gospodarcze", nr 8.
• Łaski K., Bhaduri A., Levcik F. (1994), Od gospodarki planowej do systemu rynkowego: co się nie powiodło i co teraz trzeba zrobić [w:] Rychlewski E. (red.), Gospodarka polska 1990-1993: kontrowersje wokół oceny doświadczeń i polityki gospodarczej: referaty i głosy w dyskusji na konferencji w Warszawie 20 września 1993 roku w Sali Lustrzanej Pałacu Staszica, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa.
• Piątek D. (2011), Strategie transformacji [w:] Jarmołowicz W., Szarzec K. (red.), Liberalne przesłanki polskiej transformacji gospodarczej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Rosati D. (1989), Ekstremista, rozmawiał Piotr Aleksandrowicz, "Przegląd Tygodniowy", nr 24.
• Rosati D. (1998), Polska droga do rynku, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Sadowski Z. (1989), Nasza droga od planu do rynku, "Wektory gospodarki" 1989, nr 11/12.
• Soros G. (1989), Wybrać musi społeczeństwo, rozmawiała Marzena Kowalska, "Życie gospodarcze", nr 52/53.
• Subotić M. (1996), Zmiana dystansu, "Rzeczpospolita", 13 września.
• Staniszkis J. (2005), Szanse Polski: nasze możliwości rozwoju w obecnym świecie, rozmawiał A. Zybała, Wydawnictwo Rectus, Warszawa.
• Wojtyna A. (2008), Wstęp [w:] Wojtyna A. (red.), Instytucje a polityka ekonomiczna w krajach na średnim poziomie rozwoju, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Woś R. (2015), Nie dało się inaczej? 25 lat po terapii szokowej przyszedł czas na ocenę, "Dziennik Gazeta Prawna", 2 stycznia.
• Woś R. (2017), To nie jest kraj dla pracowników, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa.
• Wyczałkowski M. (1991), Wyniki i propozycje, "Życie Gospodarcze", nr 37.
• Wyczałkowski M. (1991), Somosierra, rozmawiał Tomasz Jeziorański, "Życie gospodarcze", nr 50.
• Wyczałkowski M. (2002), Transformacja systemu ekonomicznego w Polsce. Uwagi krytyczne, "Zeszyty Naukowe Instytutu Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza".