Czy gospodarce polskiej grozi dewastacja budżetu i katastrofa finansowa?

• Autorzy: Jarosław Mielcarek

Warianty tytułu

Is the Polish Economy in Danger of the Devastation of the Budget and the Financial Disaster?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu było rozwiązanie problemów, sformułowanych w postaci pytania: czy polskiej gospodarce grozi katastrofa finansowa i dewastacja budżetu w wyniku uruchomienia w 2016 r. przez rząd dodatkowych wydatków na program Rodzina 500+, czyli poddanie analizie naukowej głównych elementów krytyki wobec programu gospodarczego rządu. Zaprezentowane wyniki badań powstały dzięki posłużeniu się rezultatami rozbudowy teorii J.M. Keynesa o koncepcję dodatkowego bodźca fiskalnego. Uruchomienie go nie naruszyło warunku stabilności fiskalnej systemu i tym samym nie groziło katastrofą finansową. Sukces eksperymentu gospodarczego polegającego na uruchomieniu dodatkowego bodźca fiskalnego w warunkach deficytu budżetowego został osiągnięty dlatego, że w gospodarce polskiej dominują keynesowskie gospodarstwa domowe i w związku z tym mnożnik fiskalny jest większy od jeden. Mechanizm mnożnikowy wywołuje wówczas znaczący efekt podatkowy. W rezultacie niedobór finansowania okazał się mniejszy od 50% wartości bodźca fiskalnego. Również spadek zrealizowanego deficytu budżetu w porównaniu z jego wielkością planowaną w ustawie budżetowej na 2016 r. nie potwierdził poglądu, że polityka gospodarcza obecnego rządu doprowadzi do dewastacji budżetu. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article was to solve the problems connected with the question: is the Polish economy threatened by a financial disaster and devastation of the budget as a result of additional government spending on the 2016 Family 500+ program, i.e. carrying out to the scientific analysis of the main points of the criticism of the government economic program. The presented research results were created thanks to the development of the concept of an additional fiscal stimulus contributing to the development of J.M. Keynes's theory. Launching this stimulus did not breach the condition of fiscal stability of the system and thus there was no risk of a financial disaster. The success of the economic experiment of launching an additional fiscal stimulus in the budget deficit situation was achieved because Keynesian households dominate in the Polish economy and, therefore, the fiscal multiplier is greater than one. The multiplier mechanism then generates a significant tax effect. As a result, the funding shortfall turned out to be less than 50% of the value of the fiscal stimulus. Also, the decrease in the budget deficit, compared to its planned amount indicated in the 2016 budget law, did not confirm the view that the current government's economic policy would lead to the devastation of the budget. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżet państwa; Stabilność fiskalna; Finanse państwa; Mnożnik fiskalny; Nierównowaga fiskalna; Polityka fiskalna

EN

State budget; Fiscal stability; State finance; Fiscal multiplier; Fiscal imbalance; Fiscal policy

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2019
• Numer: z. nr 57
• Strony: 202--218

Twórcy

autor

Jarosław Mielcarek

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Bibliografia

• Barro, R.J. (1974). Are Government Bonds Net Welth?. Journal of Political Economy, 82 (6), 1095-1117.
• Barro, R.J. (1979). On the Determination of the Public Debt. Journal of Political Economy, 87 (5), 940-971.
• Cassander, (2010). Revere Award for Economics. Pobrane z: http://www.debtdeflation. com/blogs/2010/05/14/revere-award-for-economics (2012. 06.20).
• Cassidy, J. (2008). The Minsky Moment. New Yorker, February 4. Pobrane z: http://www. newyorker.com/talk/comment/2008/ 02/04/080204taco_talk_cassid (2008.03.15).
• Cochrane, J.H. (2009). Fiscal Stimulus, Fiscal Inflation, or Fiscal Fallacies? Pobrane z: http:// faculty.chicagobooth.edu/john.cochrane/research/Papers/fiscal2.htm (2014.05.04).
• Gali, J., López-Salido, J.D., Vallés, J. (2007). Understanding the Effects of Government Spending on Consumption. Journal of the European Economic Association, 1, 227- 270. DOI: 10.3386/w11578.
• GUS (2017). Sytuacja makroekonomiczna w Polsce w 2016 r. na tle procesów w gospodarce światowej. Pobrane z: http://stat.gov.pl/z-prac-studialnych/opracowania-eksperymentalne/ sytuacja-makroekonomiczna-w-polsce-w-2016-r-na-tle-procesow- -w-gospodarce-swiatowej,2,6.html (2018.05.10).
• GUS (2018). Niefinansowe rachunki kwartalne wg sektorów instytucjonalnych za okres od I kwartału 2010 r. do I kwartału 2018 r., Tabela S11, Rachunki niefinansowe - sektor przedsiębiorstw niefinansowych w latach 2010-2018, ceny bieżące, w mln zł, Pobrane z: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki- narodowe/niefinansowe-rachunki-kwartalne-wg-sektorow-instytucjonalnych-za- -okres-od-i-kwartalu-2010-r-do-i-kwartalu-2018-r-,2,22.html (2018.06.02).
• Lubiński, M. (2015). Mnożnik fiskalny: reaktywacja. Gospodarka narodowa, 1 (275), styczeń-luty, 5-26.
• Kahn, R.F. (1931). The Relation of Home Investment to Unemployment. Economic Journal, 41, 173-198.
• Keen, S. (2001). Debunking Economics. The Naked Emperor Dethroned? London, New York: Zed Books Ltd. DOI: 10.2307/2223697.
• Keen, S. (2007). The Recession We Can't Avoid? Steve Keen's Monthly Debt Report, November 2006, 6/01/2007. Pobrane z: http://keenomics.s3.amazonaws.com/debtdeflation_ media/2007/03/SteveKeenDebtReportNovember2006.pdf (2007.05.23).
• Keen, S. (2011). Debunking Economics - Revised, Expanded and Integrated Edition. The Naked Emperor Dethroned? London, New York: Zed Books Ltd.
• Keynes, J.M. (1965). Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza. Warszawa: PWN.
• Kolasa, A., Premik, F. (2017). Sytuacja finansowa sektora gospodarstw domowych w IV kw. 2016 r., nr 02/17, Warszawa: Departament Analiz Ekonomicznych NBP. Pobrane z: https://www.nbp.pl/publikacje/domowe/domowe_4_2016.pdf (2018.05.05).
• Krugman, P. (2009). The Return of Depression Economics and the Crisis of 2008. New York: W.W. Norton & Company.
• Łaski, K., Osiatyński, J., Zięba, J. (2010). Mnożnik wydatków państwowych i szacunki jego wielkości dla Polski. Materiały i Studia, 246, Warszawa: Departament Edukacji i Publikacji NBP.
• Mielcarek, J. (2009). Teoria niestabilności finansowej Hymana Minsky'ego. W: A. Bielawska, L. Dorozik, J. Iwin-Garzyńska (red.), Finanse 2009 - teoria i praktyka (s. 496-503). Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Mielcarek, J. (2011). Prowadzenie polityki keynesowskiej w polskiej gospodarce w warunkach narastającego długu publicznego. W: J. Stachalska-Targosz, J. Szostak (red.), Wyzwania dla uczestników rynków finansowych w obliczu współczesnego kryzysu ekonomicznego (s. 189-198), Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 35, Poznań.
• Minsky, H.P. (1984). Can "It" Happen Again? Essays on Instability and Finance. New York: M.E. Sharpe, Inc.
• Minsky, H.P. (1992). The Financial Instability Hypothesis. Working Paper No. 74, The Jerome Levy Economics Institute of Bard College, May, (s. 6). Pobrane z: http://www. levy.org/pubs/wp74.pdf (2007.02.10).
• OECD, 2018, Import content of exports. Pobrane z: https://data.oecd.org/trade/import- -content-of-exports.htm (2018.05.10).
• Pasinetti, L.L. (1998). The myth (or folly) of the 3% deficit/GDP Maastricht 'parameter. Cambridge Journal of Economics, 22 (1), 103-116. DOI: 10.1093/oxfordjournals. cje.a013701.
• Rostowski, J. (2015). Rostowski: obawiam się, że PiS spełni obietnice. To byłaby katastrofa dla budżetu. Pobrane z: https://tvn24bis.pl/z-kraju,74/jacek-rostowski-nie-ma-pieniedzy- na-obietnice-pis-u,588031.html (2015.11.27).
• Skidelsky, R. (2011). The relevance of Keynes. Cambridge Journal of Economics, 35 (1), 1-13. Pobrane z: https://www.nbp.pl/badania/seminaria/15iii2013.pdf (2015.05.03). DOI: 10.1093/cje/beq043.
• Skidelsky, R. (2012). Keynes. Powrót mistrza. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Ustawa budżetowa na rok 2016 z dnia 25 lutego 2016 r., Dz.U. 2016 r., poz. 278. Pobrane z: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2016/278/1 (2018.06.10).
• Whalen, C.J. (2007). The U.S. Credit Crunch of 2007. A Minsky Moment. The Levy Economics Institute of Bard College, Public Policy Brief, 92 (s. 8). Pobrane z: http:// www.levyinstitute.org/pubs/ppb_92.pdf (2008.03.15).

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2019.1.12