Obywatelstwo społeczne kobiet a polityka społeczna - przez prawa do upodmiotowienia?

• Autorzy: Katarzyna Zamorska

Warianty tytułu

Women's Social Citizenship and Social Policy - Through the Rights to Empowerment?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest próbą przedstawienia istotnej roli polityki społecznej w określaniu zmieniającego się pod wpływem rozszerzenia praw społecznych miejsca kobiet w społeczeństwie. Przyjęto założenie, że pojęcie obywatelstwa społecznego zmienia się i zależy od modelu państwa o charakterze opiekuńczym. W celu ukazania tej zależności wyróżnione zostały symbolicznie trzy odrębne etapy w polskiej polityce społecznej: dwudziestolecie międzywojenne, okres PRL-u oraz etap zapoczątkowany w latach 90. XX w. W artykule zastosowano metody opisową i porównawczo-krytyczną, sięgając do prac różnych autorów. Zasady równościowe na poziomie standardów prawnych były zawsze obecne w polityce społecznej w Polsce. Na poziomie praktyki ich realizacja nie jest jeszcze dokończona. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is an attempt to present the key role of social policy in determining the changing due to the extension of social rights place of women in society. The assumption was made that the concept of social citizenship changes and depends on the model of a welfare state. In order to show this relationship, three separate stages in Polish social policy were distinguished symbolically: the interwar period, the period of the Polish People's Republic and the stage, initiated in the 1990s. The article uses descriptive and comparative-critical methods, reaching to the work of various authors. Equality principles at the level of legal standards have always been present in social policy in Poland. At the level of practice, however, their implementation has not been yet completed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawa człowieka; Prawa kobiet; Polityka społeczna; Równouprawnienie kobiet i mężczyzn

EN

Human rights; Women's rights; Societal policy; Equal rights for women and men

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 1
• Strony: 11--17

Twórcy

autor

Katarzyna Zamorska

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Daszyńska-Golińska Z. (1925), Kwestia kobieca a małżeństwo, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/kwestia-kobiecaa-malzenstwo.html [dostęp 9.06.2018].
• Dekret z 28 listopada 1918 o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego (1999), w: T. Szymczak, Wybór źródeł do nauki prawa konstytucyjnego, Łódź.
• Fidelis M. (2010), Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
• Fuszara M. (2009), Kobiety w polityce dwudziestolecia (1989-2009), w: Kobiety dla Polski. Polska dla kobiet. 20 lat transformacji 1989-2009, Wydawca Feminoteka, Warszawa.
• Grata P. (2014), Rola parlamentu w kreowaniu polityki społecznej Drugiej Rzeczypospolitej, "Przegląd Sejmowy", nr 4(123).
• GUS (1939), Mały Rocznik Statystyczny, Rok X, Warszawa.
• Haponiuk M. (2014), Sytuacja kobiet na rynku pracy w Polsce, nr 2, Instytut Obywatelski, Warszawa.
• Janowska Z., Martini-Fiwek J., Góral Z. (1992), Bezrobocie kobiet w Polsce, "Polityka Ekonomiczna i Społeczna", z. 18.
• Jarska N. (2016), Emancypacja kobiet w okresie PRL-u była dość powierzchowna, wywiad M. Szukała, https://dzieje.pl/aktualnosci/dr-jarska-emancypacja-kobietw-okresie-prl-byla-dosc-powierzchowna, ostatnia aktualizacja: 11.12.2017.
• Kaelble H. (2010), Społeczna historia Europy. Od 1945 do współczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• King D.S., Waldron J. (1988), Citizenship, social citizenship and the defence of welfare provision, "British Journal of Political Science", Vol. 18, No. 4.
• Kołaczek B. (1991), Sytuacja zawodowa i rodzinna kobiet poszukujących pracy, "Studia i Materiały" IPiSS, z. 21, Warszawa.
• Kondracka M. (2000), Kobiety na uniwersytetach, w: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
• Kozek B. (2009), Praca, płaca i uprzedzenia, czyli rynek pracy z perspektywy genderowej, w: Raport: 20 lat - 20 zmian. Kobiety w Polsce w okresie transformacji 1989-2009, Wydawca Feminoteka, Warszawa.
• Łozowska-Marcinkowska K. (2010), Sprawy niewieście. Problematyka czasopism kobiecych Drugiej Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Łysko M. (2015), Udział kobiet w życiu publicznym II Rzeczypospolitej Polskiej, "Miscellanea Historico Iuridica", t. XIV, z. 1.
• Magda I., Kiełczewska A., Brandt N. (2018), The Family 500+ child allowance and female labour supply in Poland, www.ibs.org.pl [dostęp 14.11.2018].
• Marshall T.H. ([1950] 2009), Citizenship and social class, w: T.H. Marshall, T. Bottomore, Citizenship and social class, Pluto Press, London.
• Mierzecki W. (2000), Praca zarobkowa kobiet w środowisku robotniczym w Polsce międzywojennej, w: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
• Orloff A.S. (1996), Gender and the Welfare State, https://www.ssc.wisc.edu/irpweb/publications/dps/pdfs/dp10-8296.pdf [dostęp 14.05.2018].
• Polakowski M., Szelewa D. (2015), Warszawskie debaty o polityce społecznej. Polityka społeczna PRL, Friedrich-Ebert-Stiftung, Warszawa.
• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948), https://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawa_czlowieka/onz/pdpc.pdf [dostęp 20.05.2018].
• Raport Kobiety na rynku pracy. Ambicje i wyzwania (2017), www.hays.pl/kobiety [dostęp 15.11.2018].
• Siemieńska R. (1996), Kobiety: nowe wyzwania. Starcie przeszłości z teraźniejszością, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Stańczyk P. (2016), Wykształcenie ludności II Rzeczypospolitej w świetle badań GUS, "Społeczeństwo i Ekonomia", nr 1 (5).
• Stypułkowska M. (1994), Trudna droga kobiet do wykonywania zawodów prawniczych, "Palestra", nr 38/9-10 (441-442).
• Walczewska S. (2000), Damy, rycerze i feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce, Wydawnictwo eFKa, Warszawa.
• Waszkiewicz E. (2009), Regulacje prawne równego statusu kobiet I mężczyzn w III Rzeczypospolitej polskiej, Acta Universitatis Wrtislaviensis, nr 3109, "Przegląd Prawa i Administracji", LXXIX.
• Wutezi D. (2010), Dzieje kobiet na rynku pracy w Polsce i we Francji, "Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa" nr 1.
• Zabiegliński K., Łabaziewicz Z. (2009), Polskie prawo pracy w okresie międzywojennym (wybrane zagadnienia), "Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW", Rocznik I.
• Zachorowska-Mazurkiewicz A. (2006), Kobiety i instytucje, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
• Żarnowski J. (2000), Kobiety w strukturze społeczno-zawodowej Polski międzywojennej, w: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, Wydawnictwo DiG, Warszawa.