Między podrożnikiem, obserwatorem a pielgrzymem: spotkanie polskiego antropologa/dziennikarza i ladakhijskiego mnicha buddyjskiego

• Autorzy: Jacek Sieradzan

Warianty tytułu

Between Traveller, Observer and Pilgrim: Meeting of Polish Anthropologist/Journalist and Ladakhian Buddhist Monk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Pokazanie etycznego charakteru spotkania antropologa i dziennikarza Krzysztofa Renika z mnichem buddyjskim Taszim w obcym dla nich otoczeniu. Krytyczna analiza książki Renika stanowić będzie punkt wyjścia do problematyzacji płynności granic między podróżnikiem, pielgrzymem a turystą.
Metoda. Krytyczna analiza literatury.
Wyniki. Potwierdzenie teorii o płynności kategorii społecznych, w tym wypadku podróżnika, pielgrzyma i turysty. Zarówno Renik, jak Taszi są pielgrzymami, ale także podróżnikami/pielgrzymami, wędrującymi po nieznanych sobie krainach.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Niemożność nawiązania kontaktu z bohaterem książki.
Implikacje praktyczne. Praca może mieć znaczenie dla osób, które próbują zrozumieć krajobraz religijno-społeczny państw hinduistycznych, zainteresowanych poszerzeniem swojej wizji świata o punkt widzenia antropologa stosującego długotrwałą obserwację zachowania mnicha buddyjskiego.
Oryginalność pracy. Książka Renika jest prawdopodobnie pierwszą pracą relacjonującą dzień po dniu wspólną podróż o charakterze pielgrzymki, podjętą przez przedstawicieli odmiennych kultur, w analizowanym przypadku ladakhijskiego mnicha buddyjskiego oraz katolickiego antropologa i dziennikarza. Autor, chcąc lepiej zrozumieć zaangażowane podejście Tasziego, uczestniczy w praktykach buddyjskich. Z podróżnika i antropologa staje się pielgrzymem, a pielgrzym Taszi nierzadko zachowuje się jak podróżnik lub zwykły turysta.
Rodzaj pracy. Studium przypadku. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. Showing the ethical nature of the meeting of anthropologist and journalist Krzysztof Renik with Buddhist monk Tashi, in an environment alien to both of them. Analysis of Renik's book to find out whether the borders between traveler, pilgrim and tourist are luminal and fluid in nature.
Method. Critical analysis of literature.
Results. Affirmation of the theory regarding the fluid nature of social categories, in this case that of the traveler, pilgrim and tourist. Both Renik and Tashi are pilgrims, but also travelers/ pilgrims who wander through unknown countries.
Research and conclusions limitations. No possibility of contact with the monk, the main character of the book.
Practical implications. The article can have meaning for persons who try to understand the religious and social landscape of Hindu countries, and want to broaden their perspective of the world taking the point of view of an anthropologist who practiced long-term observation of the behavior of a Buddhist monk into account.
Originality. Renik's book is probably the first work relating the day-by-day common pilgrimage of the Ladakhian Buddhist monk and the Catholic anthropologist and journalist. The latter wanting to better understand Tashi's engagement, also participated in Buddhist practices. Being a traveler and anthropologist, he becomes a pilgrim, and pilgrim Tashi frequently behaves like a traveler or common tourist.
Type of paper. Case study. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Pielgrzymowanie; Antropologia; Buddyzm; Studium przypadku; Przegląd literatury

EN

Tourism; Pilgrimage; Anthropology; Buddhism; Case study; Literature review

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 49 Etyka w turystyce
• Strony: 263--282

Twórcy

autor

Jacek Sieradzan

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Barański J. (2011), Turystyka - świecki rite de passage, [w:] M.K. Leniartek (red.), Turystyka jako rytuał, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania "Edukacja", Wrocław, s. 13-22.
• Bauman Z. (1993), Ponowoczesne wzory osobowe, "Studia Socjologiczne", nr 2, s. 7-31.
• Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bernbaum E. (1989), Droga do Szambali, Kraków.
• Boorstin D.J. (1961), The Image: A Guide to Pseudo-Events in America, Harper & Row, New York.
• Chögyam Trungpa (2002), Szambala: święta ścieżka wojownika, Wydawnictwo Jacek Santorski & Co., Warszawa.
• Das S.C. (1902), A Tibetan-English Dictionary with Sanskrit Synomyms, Bengal Secretariat Book Depôt, Calcutta.
• Franklin A. (2003), Tourism: An Introduction, Sage Publications, London.
• Geertz C. (2005), Religia jako system kulturowy, [w:] tenże, Interpretacja kultur: Wybrane eseje, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 109-150.
• Huber T. (2008), The Holy Land Reborn: Pilgrimage and the Tibetan Reinvention of Buddhist India, University of Chicago Press, Chicago.
• Huxley A. (1989). Filozofia wieczysta, Wydawnictwo Pusty Obłok, Warszawa.
• MacCannell D. (2005), Turysta: Nowa teoria klasy próżniaczej, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
• Naquin S., Yü Chün-fang (1992), Introduction: Pilgrimage in China, [w:] S. Naquin, Chün-fang Yü (red.), Pilgrims and Sacred Sites in China, University of California Press, Berkeley, s. 1-38.
• Podemski K. (2005), Socjologia podróży, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Renik K. (2013), Dziennik buddyjskiej pielgrzymki, Wydawnictwo Namas, Poznań.
• Różycki P. (2016), Turystyka a pielgrzymowanie, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Rhys Davids W.T., Stede W. (1921), Pali-English Dictionary. Motilal Banarsidass, Delhi.
• Schmithausen L. (1997), Maitri and Magic: Aspects of Buddhist Attitude Toward the Dangerous in Nature, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaft, Wien.
• Szydłowski P. (2017), Obrazoburstwo, "Forum Myśli Wolnej", nr 74, s. 30-36.
• Tokarska-Bakir J. (2014), Wyzwolenie przez zmysły: Tybetańskie koncepcje soteriologiczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Turner V. (1978), Image and Pilgrimage in Christian Culture: Anthropological Perspectives, Columbia University Press, New York.
• Turner V. (2005), Gry społeczne, pola i metafory: Symboliczne działanie w społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Turner V. (2010), Proces rytualny: Struktura i antystruktura, PIW, Warszawa.
• Turner V., Turner, E.L.B. (2009), Obraz i pielgrzymka w kulturze chrześcijańskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Urry J. (2007), Spojrzenie turysty, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Versnel H.S. (1991), Some Reflections on the Relationship Magic-Religion, "Numen", Vol. 38, s. 177-197.
• Wei Yindong (2016), The Sense of Ritual in the Tourism Experience: Diverse Cultures and Native Concepts in a two-nation Comparison, International Conference of Tourism Travel and Research Association, University of Massachusetts, Amherst.
• Wieczorkiewicz A. (2008), Apetyt turysty: O doświadczaniu świata w podróży, TAiWPN Universitas, Kraków.
• Bsang, Chinese Buddhist Encyclopedia, http://www.chinabuddhismencyclopedia. com/en/index.php?title=Bsang (13.05.2018).
• Ibbotson, S., Lovell-Hoare, M. (2014), Buddhism in Ladakh and Zanskar, https://www.bradtguides.com/articles/buddhism-in-ladakh-and-zanskar (15.05.2018).
• Kora_(pilgrimage), https://en.wikipedia.org/wiki/Kora_(pilgrimage) (24.04.2018). Nepalese Riot Over Alleged Slur by Indian Film Star, http://articles.latimes. com/2000/dec/28/news/mn-5640 (25.04.2018).
• Poverty, https://en.wikipedia.org/wiki/Poverty (23.04.2018).
• Podróż na Zachód (2014), Francja / Tajwan, reżyseria Tsai Ming-liang. Ścieżki duszy (2015), Chiny, reżyseria Zhang Yang.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0013.0831