Wybrane czynniki psychospołeczne występujące w pracy zawodowej osób po przebytym zawale mięśnia sercowego.

• Autorzy: Agnieszka Grochulska , Małgorzata Lesińska-Sawicka

Warianty tytułu

Psychosocial Factors Appearing in Work Performed by People Affected by Myocardial Infarction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wzrasta liczba dowodów naukowych świadczących o niezależnym udziale czynników psychospołecznych w kształtowaniu ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia, w tym związanych z charakterem, organizacją i warunkami pracy. Celem badań było poznanie wpływu wybranych czynników psychospołecznych u osób pracujących na wystąpienie zawału mięśnia sercowego. Materiał i metoda. Badania wykonano w okresie od kwietnia 2014 do maja 2015 roku wśród 150 osób po przebytym zawale mięśnia sercowego, do pół roku od wystąpienia ostrego incydentu wieńcowego uczestniczących w programie kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku w dniu przyjęcia. Przy zbieraniu materiału empirycznego posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, wykorzystując jako technikę ankietę i narzędzie badawcze w postaci autorskiego kwestionariusza ankiety. W analizie statystycznej posłużono się testem rozkładu Chi-kwadrat oraz testem korelacji r-Pearson, przy rozkładzie normalnym, na założonym poziomie ufności p=0,05, oraz współczynnikiem kontyngencji (C). Przeprowadzone badanie wykazało, że stres związany z wykonywaniem codziennych zadań zawodowych jest istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia ostrego incydentu wieńcowego. Dla 30% badanych mężczyzn po przebytym zawale mięśnia sercowego najsilniej odczuwaną emocją podczas realizacji zadań zawodowych był stres związany z nadmiarem nakładanych na nich obowiązków i zadań zawodowych, natomiast dla 24,7% badanych kobiet stresorem w miejscu pracy była atmosfera oraz stosunki ze współpracownikami i przełożonymi. Stres ten potęgował się wraz z upływem lat pracy zawodowej. Kardiologię inwazyjną, kardiochirurgię powinny wspomagać zintegrowane działania profilaktyki uwzględniające modyfikację czynników stresogennych wstępujących w środowisku pracy. (fragment tekstu)

EN

A significant growth has been observed in the number of scientific proves indicating an independent contribution of psychosocial factors, such as the nature, organization and conditions of work performed by patients, to the risk of developing cardiovascular disease. The purpose of this paper is to analyse the influence of selected psychosocial factors appearing in professional work of patients on the experience of myocardial infarction. The examined material was provided by 150 respondents - randomly chosen patients of a provincial cardiology clinic, affected by infarct. The research was conducted between April 2014 and May 2015, up to six months after the occurrence of acute coronary heart disease, treated in Słupsk and Cardiological Rehabilitation Center of the Voivodship Specialist Hospital in Słupsk on the day of admission. Empirical evidence was collected by the use of a diagnostic survey based on a survey questionnaire and the authors' own questionnaire mentioned above. The authors used a diagnostic questionnaire method to collect the empirical material, a square Chi test by Pearson and contingency indicator in statistical analysis. The conducted research has shown that professional stress and the performance of tasks related to stressful daily situations are important factors when talking about the risk of developing myocardial infarction. For about 30% of the men examined following myocardial infarction the most intensely felt emotion while implementing work related task was the stress connected with the excess number of work obligations and tasks that they have been committed to do. On the other hand, for about 24.7% of women the biggest job-related stress factor was the atmosphere and relationships with both colleagues and supervisors. Their levels of stress increased as their professional careers progressed. Invasive cardiology and cardiac surgery should support integrated cardiac prophylactic activities including factors appearing in the work environment. (fragment of text)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; Leczenie; Badania naukowe

EN

Health; Medical treatment; Scientific research

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 30
• Strony: 173--185

Twórcy

autor

Agnieszka Grochulska

• Akademia Pomorska w Słupsku

autor

Małgorzata Lesińska-Sawicka

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Pile

Bibliografia

• Bętkowska-Korpała B., Rola Wzoru Zachowania A w prewencji wtórnej choroby niedokrwiennej serca [w:] Choroba niedokrwienna serca. Psychologiczne aspekty leczenia i zapobiegania, red. K. Wrześniewski, D. Włodarczyk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004. s. 175 -194.
• Bryła M, Maciak-Andrzejewska A, Maniecka-Bryła I., Częstość wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia w zależności od charakteru wykonywanej pracy wśród osób objętych programem profilaktycznym, "Medycyna Pracy" 2013, nr 64(3), s. 307 - 315.
• Chandola, T i wsp., Work stress and coronary heart disease: What are the mechanisms ?, "European Heart Journal" 2008, nr 29, s. 640 - 648.
• Kubica J, Poloński L, Gierlotka M, Sinkiewicz W., Zawał serca - epidemiologia [w:] Chory po zawale serca, red. J. Kubica, W. Sinkiewicz, Via Medica, Gdańsk 2008. s. 1- 5.
• Elovainio M i wsp., Justice at work and cardiovascular mortality: a prospective kohort study, "Journal of Psychosomatic Research" 2006, nr 61, s. 271- 274.
• Eller N.H i wsp., Work-related psychosocial factors and the development of ischemic heart disease: A systematic review, "Cardiology Review" 2009, nr 17(2), s. 83 - 97.
• Everson-Rose S.A., Lewis, T.T., Psychosocial factors and cardiovascular diseases, "Annual Review of Public Health" 2005, nr 26, s. 469 - 500.
• EU-OSHA. OSH in figures: Stress at work - facts and figures. Luxembourg, Office for Official Publications of the European Communities, 2009.
• Fischer J.E., Work, stress and cardiovascular diseases, "Ther Umsch" 2003, nr 60, s. 689 - 696.
• Kivimäki, M i wsp., Work stress in the aetiology of coronary heart disease - a meta-analysis, "Scandinavian Journal of Work Environment & Health" 2006, nr 32(6), s. 431- 442.
• Leka, S. i Cox, T., The European Framework for Psychosocial Risk Management. Nottingham, I-WHO publications, 2008.
• Mały rocznik statystyczny Polski 2012, Zakład Wydawnictw Statystycznych. Warszawa 2012.
• Melchior M. i wsp., Work stress precipitates depression and anxiety in young, working women and men, "Psychological Medicine" 2007, nr 37(8), s. 1119 -1129.
• Monastyrska E.M, Beck O., Psychologiczne aspekty chorób kardiologicznych, "Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu" 2014, nr 20(2), s. 141-144.
• Möller J. i wsp., Work related stressful life events and the risk of myocardial infarction. Case-control and case-crossover analyses within the Stockholm heart epidemiology programme (SHEEP), "Journal Epidemiology Community Health" 2005, nr 59(1), s. 23 - 30.
• Nowicki G i wsp., Czynniki psychospołeczne a wzór zachowania typu A oraz zachowania zdrowotne w prewencji ryzyka sercowo-naczyniowego wśród dorosłych, "Polski Przegląd Kardiologiczny" 2011, nr 13(2), s. 82 - 88.
• Parent-Thirion A i wsp., Fourth European Working Conditions Survey. European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Luxembourg, Office for Official Publications of the European Communities, 2007.
• Rosengren A. i wsp., Association of psychosocial risk factors with risk of acute myocardial infarction in 11119 cases and 13648 controls from 52 countries (the INTERHEART study): case-control study, "Lancet" 2004, nr (9)11-17, s. 953 - 962.
• Sinkiewicz W, Bujak R., Profilaktyka w chorobie wieńcowej [w:] Chory po zawale serca, red. J. Kubica, W. Sinkiewicz, Via Medica, Gdańsk 2008, s. 33 - 34.
• Steenland K., Epidemiology of occupation and coronary heart disease: research agenda, "American Journal of Industrial Medicine" 2003, s. 495 - 499.
• Stansfeld S., Candy B., Psychosocial work environment and mental health - a metaanalytic review, "Scandinavian Journal of Work Environment & Health" 2006, nr 32(6), s. 443 - 462.
• Sundin L i wsp., Organisational factors, individual characteristics and social support: What determines the level of social support ?, "Work" 2006, nr 27(1), s 45 - 55.
• Szymańska A, Małkowska B, Ładny J., Zawał mięśnia sercowego, niestabilna choroba wieńcowa, tętniak aorty piersiowej i zator tętnicy płucnej jako najczęstsze przyczyny hospitalizacji pacjentów z bólem w klatce piersiowej, "Przegląd Kardiodiabetologiczny" 2012, nr 7(2), s. 78 - 84.
• Wiśniewski S i wsp., Znaczenie czynnika stresowego w rozwoju ostrych incydentów sercowo naczyniowych - problemy opiniodawcze, "Orzecznictwo Lekarskie" 2010, nr 7, s. 113 -119.
• Yusuf S., Hawken S., Ounpun S. et al., Effect of potentially modificable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case - control study, "Lancet" 2004, nr 364, s. 937 - 952.