Oddziaływanie stawów hodowlanych na jakość wody rzeki Wąskiej

• Autorzy: Roman Cieśliński , Izabela Chlost , Karol Lewowicki

Warianty tytułu

Impact of Fish Ponds on the Quality Water in the Wąska River

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy jest określenie wpływu hodowli ryb słodkowodnych na stan chemiczny wody zlewni Wąskiej. W pracy przedstawiono wyniki badań fizyczno-chemicznych wody zasilającej i zrzucanej ze stawów rybnych w miejscowości Klekotki. W punktach pomiarowych zlokalizowanych na rzece Wąskiej przed i poniżej stawów oznaczono: azot gólny i fosfor ogólny oraz stężenie substancji rozpuszczonych - amoniak, azotany(V), fosforany(V), siarczany(VI). Przeprowadzone obserwacje dowiodły, że stan fizyczno-chemiczny wody zasilającej stawy jest poniżej dobrego z powodu m.in. zbyt wysokiego stężenia fosforanów(V) (0,57 mg∙dm-3 powyżej stawów i 0,41 mg∙dm-3 poniżej). Pomimo to stwierdzono, że chów ryb może pozytywnie wpływać na proces oczyszczania wody i poprawę parametrów fizyczno- -chemicznych wody, czego dowodem jest redukcja stężeń azotu ogólnego o 66%, amoniaku o 52%, siarczanów(VI) o 50%, azotanów(V) o 46% i fosforanów(V) o 28%, poniżej zrzutu wody ze stawów w stosunku do wód zasilających. Dodatkowo stwierdzono, że dynamika transportu biogenów w systemie stawów rybnych cechuje się wyraźnym zróżnicowaniem sezonowym i jest związana z wielkością odpływu. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the study is to determine the influence of freshwater fish farming on the chemical status of water in the catchment of the Wąska river. The paper presents the results of physicochemical studies of water supplying and discharged from fish ponds at Klekotki. At measurement points located on the Wąska river above and below the ponds the following properties were determined: total nitrogen, total phosphorus and concentrations of dissolved ammonia, nitrates, phosphates, sulphates. The observations showed that the physicochemical state of water supplying the ponds is below good because of too high phosphate concentrations (0.57 mg∙dm-3 above the joints and 0.41 mg∙dm-3 below). In spite of that, it was stated that fish farming can positively affect the water purification process and improve the physical and chemical parameters of water, as evidenced by the reduction of total nitrogen concentrations by 66%, ammonia by 52%, sulphates by 50%, nitrates by 46% and phosphate by 28%, below the discharge of water from the ponds in relation to the supplying waters. In addition, it was found that the dynamics of biogen transport in the fish pond system is characterized by a clear seasonal differentiation and is associated with the size of outflow. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zbiorniki wodne; Jakość wody; Hodowla ryb

EN

Water container; Water quality; Fish farming

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2019
• Numer: z. 157
• Strony: 51--68

Twórcy

autor

Roman Cieśliński

• Uniwersytet Gdański

autor

Izabela Chlost

• Uniwersytet Gdański

autor

Karol Lewowicki

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Barszczewski J., Kaca E., Wojda R., 2010, Warunki środowiskowe i wyniki produkcyjne w ekologicznym oraz konwencjonalnym chowie karpi, Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 55 (3), 14-19.
• Berleć K., Budzińska K., Pasela R., Stachowski P., 2015, Hodowla stawowa karpia i jej wpływ na stan mikologiczny wód powierzchniowych, Inżynieria Ekologiczna, 45, 135-139.
• Bieniarz K., Kownacki A., Epler P., 2003, Biologia stawów rybnych, część I, IRS Olsztyn, Olsztyn.
• Bogdał A., Ostrowski K., 2007, Wpływ rolniczego użytkowania zlewni Podgórskiej i opadów atmosferycznych na jakość wód odpływających z jej obszaru, Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 7 (2A), 59-69.
• Bogdanowicz R., 2004, Hydrologiczne uwarunkowania transportu wybranych związków azotu i fosforu Odrą i Wisłą oraz rzekami Przymorza do Bałtyku, Wyd. UG, Gdańsk.
• Bonisławska M., Nędzarek A., Rybczyk A., Czerniejewski P., Żuk B., 2017, Zmiany warunków abiotycznych małej rzeki z uwzględnieniem wpływu wód poprodukcyjnych z hodowli ryb, Woda- -Środowisko-Obszary Wiejskie, 17 (4), 5-23.
• Bonisławska M., Nędzarek A., Rybczyk A., Żuk B., Tórz A., Socha M., Tański A., Gronowski S., Pender R., 2016, Wpływ hodowli materiału zarybieniowego na jakość wody poprodukcyjnej odprowadzanej do środowiska, Inżynieria Ekologiczna, 49, 143-150.
• Bonisławska M., Tański A., Mokrzycka M., Brysiewicz A., Nędzarek A., Tórz A., 2013, The effect of effluents from rainbow trout ponds on water quality in the Gowienica River, Journal Water of Land Development, 19, 3-11.
• Boyd C.E., 2003, Guidelines for aquaculture effluent management at the farm-level, Aquaculture, 226 (1-4), 101-112.
• Dojlido R., 1995, Chemia wód powierzchniowych, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Drabiński A., 1991, Wpływ gospodarowania wodą w stawach rybnych na odpływ ze zlewni rzeki Baryczy na przekroju Łąki, Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Rozpr. Hab., 90, Wrocław.
• Ilnicki P., 2002, Przyczyny, źródła i przebieg eutrofizacji wód powierzchniowych, Przegląd Komunalny, 2, 35-49.
• Jawecki B., Kowalczyk T., Malczewska B., 2008, Wpływ temperatury powietrza na natlenienie strefy eufotycznej stawu karpiowego, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 9, 195-206.
• Kanownik W., Wiśnios M., 2015, Wpływ chowu karpia na stan fizykochemiczny wody stawu i odbiornika, Inżynieria Ekologiczna, 44, 131-138.
• Karoń K., 2011, Stawy rybne to nie tylko chów i hodowla ryb!, Kultura Wsi, http://www.zpryb.pl/ LinkClick.aspx?fileticket=CA7xldlH9aU%3D&tabid=1181 [dostęp: 12.05.2019].
• Kelles-Krauz D., 2016, Instrukcja gospodarowania wodą w obiekcie stawowym Markowo-Podony (maszynopis).
• Kolasa-Jamińska B., 2004, Jakość wody spuszczanej ze stawów a termin odłowu ryb, Komunikaty Rybackie, 5, 10-12.
• Kondracki J., 2012, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa.
• Koniecka H., Gębka W., 2015, Ocena jakości jednolitych części wód powierzchniowych rzek badanych w 2014 roku, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, delegatura w Elblągu, Elbląg (maszynopis).
• Kosturkiewicz A., Muratowa S., Myszka A., 1993, Wpływ stawów rybnych na jakość wód, Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, 244, 51-63.
• Michalczyk T., Bar-Michalczyk D., Zięba D., 2017, Wpływ naturalnych i sztucznych spiętrzeń wody na redukcję stężeń azotu w ciekach powierzchniowych na przykładzie zlewni Kocinki (Wyżyna Wieluńska), Przegląd Geologiczny, 65 (11/2), 1339-1343.
• Pawlik-Dobrowolski, J., Łempicka, A., 2003, Znaczenie mokrego i suchego opadu zanieczyszczeń w eutrofizacji wód w stawach na przykładzie rezerwatu "Stawy Raszyńskie", Woda-Środowisko- -Obszary Wiejskie, 3 (6), 167-177.
• Piętka I., 2009, Wieloletnia zmienność wiosennego odpływu rzek polskich, Prace i Studia Geograficzne, 43, 81-95.
• Popek Z., Wasilewicz M., Bańkowska A., Boczoń A., 2014, Sezonowa zmienność odpływu wody i ładunków biogenów ze zlewni Wielkiej Strugi do jeziora Zdworskiego, Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, 20 (2), 341-354.
• Pytka A., Jóźwiakowski K., Marzec M., Gizińska M., Sosnowska B., 2013, Ocena wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na jakość wód rzeki Bochotniczanki, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3 (2), 15-29.
• Quant, B., Haustein, E., Remiszewska-Skwarek, A., 2009, Ocena potencjalnego wpływu hodowli ryb łososiowatych na jakość wód powierzchniowych, Gospodarka Wodna, 5, 202-205.
• Radtke G., Bernaś R., Dębowski P., Skóra M., 2011, Ichtiofauna dorzecza rzeki Elbląg, Roczniki Naukowe PZW, 24, 97-114.
• Read P., Fernandes T., 2003, Management of environmental impacts of marine aquaculture in Europe, Aquaculture, 226, 139-163.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych, Dz. U. poz. 1187 z dnia 5 sierpnia 2016 r.
• Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, Dz. U. 2016 poz. 71 z dnia 9 listopada 2010 r.
• Russell M.A., Walling D.E., Webb B.W., Bearne R., 1998, The composition of nutrient fluxes from contrasting UK river basins, Hydrological Processes, 12, 1461-1482.
• Sidoruk M., Koc J., Szarek J., Skibniewska K., Guziur J., Zakrzewski J., 2013, Wpływ produkcji pstrąga w stawach betonowych z kaskadowym przepływem wody na właściwości fizyczne i chemiczne wód powierzchniowych, Inżynieria Ekologiczna, 34, 206-213.
• Wojda R., Zygmunt G., 2012, Wpływ stawów karpiowych na jakość, retencję i bilans wodny zlewni Komunikaty Rybackie, 3 (128), 1-3.
• http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ [dostęp: 06.07.2017].
• http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/ [dostęp: 06.07.2017].

Identyfikatory

DOI

10.4467/20833113PG.19.009.10625