Bliskowschodni proces pokojowy 25 lat po porozumieniu z Oslo - rola Unii Europejskiej

• Autorzy: Anna Diawoł-Sitko

Warianty tytułu

The Middle East Peace Process 25 Years after the Oslo Accord - the Role of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem poniższego opracowania jest syntetyczne przedstawienie zaangażowania Unii Europejskiej w rozwiązanie konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Rok 2018 jest dobrym momentem na podsumowanie roli Unii Europejskiej oraz innych aktorów regionalnych i międzynarodowych w rozwiązaniu kwestii palestyńskiej. Obecnie mija 25 lat od podpisania porozumienia z Oslo i 30 lat od deklaracji niepodległości ogłoszonej przez Organizację Wyzwolenia Palestyny. Z kolei w 2017 r. minęło 50 lat od zajęcia przez Izrael Strefy Gazy oraz Zachodniego Brzegu Jordanu.
W artykule autorka zdecydowała się przyjąć tezę, iż konflikt izraelsko-palestyński stanowi jedno z głównych wyzwań dla polityki zagranicznej UE oraz jest nieodłączną cechą regionalnego układu sił i bez jego uregulowania nie można myśleć o trwałym pokoju na Bliskim Wschodzie. Implikacje konfliktu dla Unii Europejskiej są wielowymiarowe oraz dotyczą bezpieczeństwa, dialogu politycznego, kwestii gospodarczych i społecznych. Mają również wpływ na całościową politykę prowadzoną przez Unię wobec regionu śródziemnomorskiego. Powyższe zagadnienie stanowi ponadto ważny przyczynek do pogłębienia badań nad ewolucją Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii.
Artykuł podzielony jest na pięć części. Pierwsza przedstawia źródło, ewolucję oraz poszczególne etapy konfl iktu od końca drugiej wojny światowej. W drugiej części wskazane zostały implikacje zapisów porozumienia z Oslo dla procesu negocjacji pokojowych. W trzeciej zawarto zidentyfikowane najważniejsze problemy, które uniemożliwiają osiągnięcie trwałego pokoju między Izraelem a Palestyną. W czwartej części przedstawiono stanowisko Unii Europejskiej wobec konfliktu i rozwiązania dwupaństwowego oraz współpracy dwustronnej z Izraelem i Palestyną. Ostatnia, piąta część stanowi omówienie problemów związanych z zaangażowaniem Unii Europejskiej na rzecz zakończenia konfliktu.
Analiza przeprowadzona w niniejszym artykule oparta została na zróżnicowanych źródłach i literaturze przedmiotu, w szczególności z lat 2015-2018 oraz badaniach własnych autorki. W opracowaniu zastosowano ujęcie krytyczne i problemowe, uwzględniające zachowanie podstawowych aktorów, ważnych z punktu widzenia omawianego tematu oraz wykorzystano następujące metody badawcze: czynnikową, instytucjonalno-prawną, analizy zawartości oraz elementy metody decyzyjnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to present the European Union's commitment to resolve the Israeli-Palestinian conflict. 2018 is a good time to take stock of the role of the European Union and other regional and international actors in resolving the Palestinian issue. Currently, it is 25 years since the signing of the Oslo Agreement, 30 years after the declaration of independence announced by the PLO. A year earlier, 50 years have passed since Israel seized the Gaza Strip and the West Bank. The article assumes the thesis that the Israeli-Palestinian conflict is one of the main challenges for the EU's foreign policy, is an inherent feature of the regional balance of power and without its regulation it is impossible to think about a lasting peace in the Middle East. Its implications are multidimensional and concern security, political dialogue, economic and social issues. The conflict also has an impact on the overall policy pursued by the Union towards the Mediterranean.
The article is divided into five parts. The first presents the source, evolution and individual stages of the conflict from the end of the Second World War. In the second part, the implications of the provisions of the Oslo Agreement for the negotiation process were indicated. The third identifies the most important problems that prevent a lasting peace between Israel and Palestine. In the fourth part author shows the position of the European Union towards the conflict and a two-state solution, and bilateral cooperation with Israel and Palestine. The fifth part discusses the problems related to the involvement of the European Union in ending the conflict.
The analysis carried out in this article is based on diversified sources, literature on the subject, in particular from 2015-2018, and the author's own research. The study uses a critical, problematic approach, taking into account the behavior of the basic actors, important from the point of view of the discussed topic, and the following research methods were used: factor analysis, institutional and legal, content analysis and elements of the decision method. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo; Partnerstwo dla Pokoju

EN

Security; Partnership for Peace (PfP)

• Czasopismo: Krakowskie Studia Międzynarodowe
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 4 Współpraca międzynarodowa - uwarunkowania globalne i regionalne
• Strony: 121--138

Twórcy

autor

Anna Diawoł-Sitko

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Bibliografia

• Ali Jamsheer H., Pogońska-Pol M., Wprowadzenie do arabsko-izraelskiego konfliktu, Toruń 2016.
• al-Omari G., Israel, the Palestinians, and the Administration's Peace Plan, Testimony submitted to the Subcommittee on the Middle East and North Africa, 14.02.2018, https://docs.house.gov/meetings/FA/FA13/20180214/106859/HHRG-115-FA13-Wstate-al-OmariG-20180214.pdf [dostęp: 15.06.2018]
• Asseburg M., The Fatah-Hamas Reconciliation Agreement of October 2017: An Opportunity to end Gaza's Humanitarian Crisis and Permanently Overcome the Blockade, SWP Comment 2017/C 44, November 2017, s. 1-7.
• Beck M., The EU and Different Paths to Walk the Talk of Promoting Palestinian Self-Determination, News Analysis, April 2017, s. 1-4, https://www.sdu.dk/-/media/.../c.../beck+article+april+17.pdf [dostęp: 10.07.2018].
• Ben-Meir A., The Israeli-Palestinian Conflict: Time for a New Strategy, 2016, s. 19, http://www.socialistsanddemocrats.eu/sites/default/files/Proposal%20Full%20Document_EU_final_saving_jordan_river_160303.pdf [dostęp: 10.06.2018].
• Blažek J., 50 Years Since the Six-day War and the Third Decade of the Oslo Accords. Why Does EU Policy in the Middle East Fail?, European Values Think-Tank Policy Paper, 7.06.2017, s. 5.
• Bolborici A.-M., Current Perspectives on Israeli-Palestinian Conflict, "Sfera Politicii" 2017, Vol. 25, No. 1-2 (191-192), s. 56-60.
• Bouris D., Huber D., Imposing Middle East Peace: Why EU Member States Should Recognise Palestine, "IAI Commentaries", No. 17/25, s. 1-6, http://www.iai.it/sites/default/files/iaicom1725.pdf [dostęp: 7.07.2018].
• Bouris D., Kyris G., Europeanisation, Sovereignty and Contested States: The EU in Northern Cyprus and Palestine, "The British Journal of Politics and International Relations" 2017, Vol. 19, No. 4, s. 763.
• Bouris D., The European Union and Occupied Palestinian Territories: State-Building Without a State, London-New York, 2014.
• Dajani O., Lovatt H., Rethinking Oslo: How Europe Can Promote Peace in Israel-Palestine, Policy Brief, European Council on Foreign Relations, July 2017, s. 2.
• Dessì A., Europe and the Israel-Palestine Confl ict: A Call for Coherence, "IAI Commentaries" 2017, No. 17/24, s. 1-4, http://www.iai.it/sites/default/fi les/iaicom1724.pdf [dostęp: 6.08.2018].
• Feldman Sh., Shikaki K., Trump's Jerusalem Declaration and "The Ultimate Deal", Middle East Brief, No. 114, January 2018, s. 3-8, https://www.brandeis.edu/crown/publications/meb/MEB114.pdf [dostęp: 10.06.2018].
• Gianniou M., The European Parliament and the Israeli-Palestinian Conflict, [w:] The European Parliament and Its International Relations, eds. S. Stavridis, D. Irrera, Abingdon-New York 2015.
• Godziński M., Konflikt izraelsko-palestyński w latach 2006-2014 - analiza i bilans, "Zbliżenia Cywilizacyjne" 2016, nr 12 (2), s. 40-52.
• Gordon N., Pardo Sh., Normative Power Europe Meets the Israeli-Palestinian Conflict, "Asia Europe Journal", 2015, Vol. 13, No. 3, s. 266-268.
• Hirah A., Pinfari M., Israel-Palestine: The Mediterranean Paradox, [w:] The EU, Promoting Regional Integration, and Conflict Resolution, eds. T. Diez, N. Tocci,, Cham, 2017, s. 57-81.
• Hollis R., The Israeli-Palestinian Road Block: Can Europeans Make a Difference?, Royal Institute of International Affairs, March 2004.
• Huber D., Kamel L., The Multilateralisation of the Israeli-Palestinian Conflict: A Call for an EU Initiative, "IAI Working Papers" 2015, No. 15/2, http://www.iai.it/sites/default/files/iaiwp1502.pdf [dostęp: 10.07.2018].
• Khader B., The Palestinian Question and the Arabs (1917-2017): Popular Support, Government Stakes, IEMed, Mediterranean Yearbook, 2017, s. 31-32.
• Laborce R., Malcolm J., Morrison M., Norstrom M., Osman M., Palestinian Territories: West Bank and Gaza Strip, Conflict Risks Assessment Report, The Norman Paterson School of International Affairs - Carleton University, 2018, s. 1-9, https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/1548_0.pdf [dostęp: 10.07.2018].
• Lietz A., Toward a Progressive EU Agenda for a Two-State Solution, "Palestine-Israel Journal of Politics, Economics and Culture" 2017, Vol. 22, No. 2-3, http://www.pij.org/details.php?id=1774 [dostęp: 10.06.2018].
• Lovatt H., EU Differentiation and the Push for Peace in Israel-Palestine, Policy Brief, European Council on Foreign Relations, October 2016, s. 10.
• Lovatt H., EU Member State Business Advisories on Israeli Settlements, European Council on Foreign Relations, 2.11.2016, http://www.ecfr.eu/article/eu_member_state_business_advisories_on_israel_settlements [dostęp: 6.08.2018].
• Lovatt H., Occupation and Sovereignty: Renewing EU Policy in Israel-Palestine, Policy Brief, European Council on Foreign Relations, December 2017, s. 10.
• Macintyre D., Israeli Settlements: EU Fails to Act on Its Diplomats' Report, Guardian, 12.07.2016, https://www.theguardian.com/world/2016/jul/12/israeli-settlements-eu-fails-to-acton-its-diplomats-report [dostęp: 10.06.2018].
• Miller Z., Perils of Parity: Palestine's Permanent Transition, "Cornell International Law Journal" 2014, Vol. 47, No. 2, s. 382-412.
• Nathanson R., Stocktaking EU Israeli Relations and the Changing Dynamics of the Middle East, [w:] EU-Israel Relations in Light of the New Middle East, eds. R. Nathanson, I. Gazala, V. Ntousas, The Macro Center for Political Economics - Foundation for European Progressive Studies, Tel Aviv 2017, s. 10-19.
• Newman D., Yacobi H., The Role of the EU in the Israel\Palestine Conflict: An Ambivalent Relationship, "Working Papers Series in EU Border Conflicts Studies" 2004, No. 4, s. 4-5, https://www.birmingham.ac.uk/Documents/college-social-sciences/government-society/polsis/research/2006/eu-border-conflict/wp04-eu-and-the-israel-palestine-conflict.pdf [dostęp: 10.06.2018].
• Niedziela Sz., Kwestia palestyńska: eskalacja konfliktu 2008-2009, "Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej" 2009, nr 3, s. 69-88.
• Pace M., The EU and Its Trickster Practices: The Case of the Israeli-Palestinian Conflict, "Global Affairs" 2016, Vol. 2, No. 4, s. 405-407.
• Pardo Sh., Normative Power Europe Meets Israel: Perceptions and Realities, Lanham 2015.
• Pardo Sh., Two Vignettes on Israeli-European Economic Community Relations in the Late 1950s, "Israel Journal of Foreign Affairs" 2014, Vol. 8, No. 1, s. 92-93.
• Persson A., "EU differentiation" as a Case of "Normative Power Europe" (NPE) in the Israeli-Palestinian Conflict, "Journal of European Integration" 2018, Vol. 40, No. 2, s. 196.
• Scazzieri L., Trump, Europe and the Middle East Peace Process. A Path Out of the Quicksand, Policy Brief, Center for European Reform, 23.06. 2017, s. 2-11.
• Stavridis S., Gianniou M., Cofelice A., EU National Parliaments and the Recognition of Palestine: "Really" Breaking New Ground or "Just" Adding Further Support?, "Comillas Journal of International Relations" 2016, No. 6, s. 43.
• Tocci N., Firm in Rhetoric, Compromising in Reality: The EU in the Israeli-Palestinian Conflict, "Ethnopolitics" 2009, Vol. 8, No. 3-4, s. 387-401.
• Tocci N., The Widening Gap Between Rhetoric and Reality in EU Policy Towards the Israeli-Palestinian Conflict, "CEPS Working Document", 2005, No. 217.
• Tzimas T., Can Conflict-Management Be Effective in the Israeli-Palestinian Conflict? The Inaccurate Comparison With the Protracted Conflict of Cyprus, "Arts and Humanities Open Access Journal" 2017, Vol. 1, Issue 4, s. 2-12.
• Wildangel R., The European Union and the Israeli-Palestinian Conflict: From Declaration to Action?, [w:] P. Lintl (ed.), Actors in the Israeli-Palestinian Conflict. Interests, Narratives and the Reciprocal Effects of the Occupation, SWP Research Paper 3, June 2018, s. 33.
• Wildeman J., Tartir A., Can Oslo's Failed Aid Model Be Laid to Rest?, Al-Shabaka. The Palestinian Policy Network, 18.09.2013, https://al-shabaka.org/briefs/can-oslosfailed-aid-model-be-laid-rest [dostęp: 6.08.2018].
• Zając J., Role Unii Europejskiej w regionie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, Warszawa 2010.
• Zając J., Unia Europejska wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego w latach 2009-2017, "Rocznik Integracji Europejskiej" 2017, nr 11, s. 250-259.
• Zanotti J., Israel: Background and U.S. Relations in Brief, CRS Report, 21.05.2018, s. 8-12, https://fas.org/sgp/crs/mideast/R44245.pdf [dostęp: 10.06.2018].