Rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym w kontekście zrzeczenia się wierzytelności hipotecznej

• Autorzy: Mateusz Mickiewicz

Warianty tytułu

Disposal of Emptied Mortgage Entry in the Context of Mortgage Claim Waiver

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł wskazuje, że w kontekście zrzeczenia się wierzytelności hipotecznej oraz rozporządzenia prawem powstałym z tytułu opróżnienia zabezpieczenia rzeczowego determinujące znaczenie ma chwila wykreślenia hipoteki. W tym przedmiocie ukazuje to istotę szczególnej konstrukcji prawnej wiążącej się z potrzebą (a) zakończenia bytu prawnego dotychczas wiążącego ograniczonego prawa rzeczowego, z którym wiązało się określone pierwszeństwo zaspokojenia; (b) powstania uprawnienia do rozporządzania przedmiotowym prawem na potrzeby zabezpieczenia innych stosunków prawnych oraz (c) skorzystania przez właściciela ze wskazanego dobrodziejstwa. Powyższe powoduje, że art. 101 u.k.w.h. należy uznać za lex specialis względem 101 § 1 u.k.w.h. i to on wyznacza kierunek postępowania podmiotu dążącego do zachowania prawa rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym. Praktyczny wymiar poczynionych rozważań wiąże się z odkodowaniem sekwencyjności aktów staranności wymaganych dla "umiejscowienia" hipoteki na miejsce opróżnione celem zapobiegnięcia zastosowania tzw. sukcesji hipotecznej. Równocześnie podkreślić należy, że potrzeba dokonania powyższej oceny aktualizuje się wyłącznie w przypadku wpisów wieczystoksięgowych prawnokształtujących, jako że deklaratoryjne wpisy rozróżniają na gruncie czasowym "wygaśnięcie" oraz "wykreślenie" hipoteki.(abstrakt oryginalny)

EN

The article indicates that in the context of waiver of a mortgage claim and disposal of the right arising from emptying a mortgage entry, the crucial factor is the exact time when a mortgage is deleted. In this regard, the author analyses the essence of this specific legal construction, taking into consideration the following issues (a) cessation of a limited property right that has been given a certain priority of satisfaction; (b) the arising of a privilege to dispose which is aimed to secure other legal relationships; and (c) the eligible person taking advantage of a benefit thus defined. The abovementioned means that Article 101 of the Act on Land and Mortgage Registers and on Mortgages should be regarded as a lex specialis in respect of Article 101(1) of the Act and that the former is the legal grounds for one who seeks to keep the right to dispose of an emptied mortgage entry. The practical dimension of these considerations involves the decoding of the sequence of acts of due diligence required to 'place' a mortgage in the empty entry to prevent the application of the so-called mortgage succession. At the same time, it should be emphasized that the need to make this assessment is actual only in the case of land and mortgage register entries which create rights, as the declarative entries distinguish between 'expiration' and 'deletion' of a mortgage.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Hipoteka; Obciążenia hipoteczne; Kredyt hipoteczny; Rynek hipoteczny; Zabezpieczenie hipoteczne; Wierzytelności; Zabezpieczenie wierzytelności

EN

Mortgage; Mortgages; Mortgage credit; Mortgage market; Mortgage security; Liability; Liability security

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 7
• Strony: 44--48

Twórcy

autor

Mateusz Mickiewicz

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bałan-Gonciarz E., Ciepła H., Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz po nowelizacji prawa hipotecznego. Wzory wniosków o wpis. Wzory wpisów do księgi wieczystej, LEX 2011.
• Bednarek M., Jamka M., Kordasiewicz B., Hipoteka, Warszawa 1991.
• Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, Warszawa 2014, LEX 2014.
• Deneka M., Księgi wieczyste. Zasady materialnoprawne, Warszawa 2012.
• Gołębiowski K. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2017.
• Heropolitańska I. [w:] I. Heropolitańska, A. Drewicz-Tułodziecka, K. Hryćków-Mycka, P. Kuglarz, Ustawa o księgach wieczystych i hipotece oraz przepisy związane. Komentarz, Legalis 2017.
• Kuropatwiński J., Księgi wieczyste. Komentarz do art. 1-58 u.k.w.h. oraz art. 626 k.p.c., t. 1, Komentarz do art. 1-10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, Warszawa 2013.
• Łopalewski B., Charakter prawny dyspozycji właściciela o nierozporządzaniu opróżnionym miejscem hipotecznym - uwagi dla praktyki notarialnej, "Rejent" 2012/22.
• Morek R. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2017.
• Piestrak A., Granice uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym, PWSZ, IPiA, Studia Lubuskie, t. 11, Sulechów 2015; tekst dostępny również na http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/70662/02_Piestrak_A_%20Granice_uprawnienia_do_rozporzadzania_oproznionym_miejscem_hipotecznym.pdf (dostęp: 7.05.2019 r.).
• Pisuliński J. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 4, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2007.
• Rudnicki G. [w:] G. Rudnicki, S. Rudnicki, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe, LEX 2011.
• Sokołowski T., Hipoteka gospodarcza? Najnowsze tendencje ewolucji hipoteki [w:] Współczesne tendencje zabezpieczenia wierzytelności, red. T. Sokołowski, Poznań 2013.
• Stangret-Smoczyńska A., Granice uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym, "Przegląd Sądowy" 2011/7-8.
• Stangret-Smoczyńska A., Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym - uwagi wybrane, "Rejent" 2012/2.
• Stopka M., Oświadczenie właściciela wymagane przepisem art. 101 ust. 2 u.k.w.h. do wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej, Wyższa Szkoła Prawa i Administracji Rzeszów-Przemyśl, "Studenckie Konferencje Naukowe" 2012/2.
• Swaczyna B., Hipoteka umowna, Warszawa 2007.
• Swaczyna B., Komentarz do ustawy o księgach wieczystych i hipotece [w:] Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Przepisy o postępowaniu wieczystoksięgowym. Komentarz, red. J. Pisuliński, LEX 2014.
• Swaczyna B., Rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym i hipoteka właściciela (uwagi na tle projektu Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego), "Kwartalnik Prawa Prywatnego" 2003/1.
• Zaradkiewicz K. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1-44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2018.