"A Vindication of the Rights of Woman" - Activity of Watchdog Organisations in the Area of Reproductive Rights in Poland

• Autorzy: Krystyna Dzwonkowska-Godula

Warianty tytułu

"Wołanie o prawa kobiety" - działalność organizacji strażniczych w kwestii praw reprodukcyjnych w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article discusses watchdog activities in the area of reproductive rights undertaken by non-governmental organisations (NGOs) in Poland. This analysis covered the activity of two organisations: Childbirth with Dignity Foundation and Federation for Women, and Family Planning, which were selected for the study due to both of the history and scope of their activity. The different types of watchdog actions undertaken by both NGOs were identified and examples of observation and monitoring, whistleblowing, interventions, legal and political actions and activity in field of education and social activisation are presented. Both watchdog organisations are active on the macrostructural level influencing the politics, legal regulations and social awareness as well as the mezzo- and microstructural level by controlling public institutions in the local communities and supporting and empowering individuals. They not only vindicate women's rights, but also encourage and prepare women to react to violations of their reproductive rights.(original abstract)

W artykule omówiono działania strażnicze w zakresie praw reprodukcyjnych podejmowane przez organizacje pozarządowe w Polsce. Analiza objęła działalność dwóch organizacji: Fundacji "Rodzić po Ludzku" oraz Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, które zostały wybrane do badania zarówno ze względu na historię, jak i zakres ich działalności. Zidentyfikowano różne rodzaje działań strażniczych podejmowanych przez obie organizacje pozarządowe oraz przedstawiono przykłady obserwacji i monitoringu, alarmowania (whistleblowing), interwencji, działań prawnych i politycznych oraz działalności w obszarze edukacji i aktywizacji społecznej. Obie organizacje strażnicze działają na poziomie makrostrukturalnym, wpływając na politykę, regulacje prawne i świadomość społeczną, a także na poziomie mezo- i mikrostrukturalnym poprzez kontrolowanie instytucji publicznych w społecznościach lokalnych oraz wspieranie i wzmacnianie jednostek. Nie tylko same walczą o prawa kobiet, ale także zachęcają i przygotowują kobiety do reagowania na łamanie ich praw reprodukcyjnych.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Women's fertility; Women's rights; Non-governmental organisation

PL

Dzietność kobiet; Prawa kobiet; Organizacje pozarządowe

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 69 Społeczeństwo a płeć - wybrane aspekty i konteksty
• Strony: 53--70

Twórcy

autor

Krystyna Dzwonkowska-Godula

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Struktur i Zmian Społecznych

Bibliografia

• Bassa B. (2012), Prawa reprodukcyjne i seksualne jako "nowe prawa" człowieka, "Studia nad Rodziną", no. 16/1-2 (30-31), pp. 363-377.
• Batko-Tołuć K., Izdebski K. (2012), Organizacje strażnicze w Polsce. Stan obecny, wyzwania, perspektywy, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Beijing Declaration and Platform for Action (1995), United Nations, http://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/pdf/BDPfA E.pdf [accessed 1.02.2019].
• CEDAW - The Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (1979), United Nations, http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/ [accessed 1.02.2019].
• Council of Europe (2017), Women's sexual and reproductive health and rights in Europe, https://rm.coe.int/women-s-sexual-and-reproductive-health-and-rights-in-europe-issue-pape/168076dead [accessed 10.01.2019].
• Declaration of Mexico on the Equality of Women and Their Contribution to Development and Peace (1975), World Conference of the International Women's Year, United Nations, http://www.un-documents.net/mex-dec.htm [accessed 1.02.2019].
• Dobrowolska K. (2016), Prawa reprodukcyjne i seksualne w ONZ i ich doktrynalne uwarunkowania, "Zeszyty Prawnicze", no. 16(2), pp. 163-181.
• Frączak P. (2008), Rzecznictwo, czyli co?, The Website of Non-Governmental Organisations ngo. pl, https://publicystyka.ngo.pl/rzecznictwo-czyli-co [accessed 16.02.2019].
• Gliński P. (2005), Organizacje pozarządowe, [in:] Encyklopedia socjologii, vol. 5, Oficyna Naukowa, Warszawa, pp. 170-178.
• Goldberg M. (2011), Wojny reprodukcyjne. Płeć, władza a przyszłość świata [The Means of Reproduction. Sex, Power, and the Future of the World], Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
• Grzymkowska M. (2014), Watchdog, czyli pies wartowniczy. O roli organizacji strażniczych w demokracji, http://www.watchdogpfron.pl/watchdog-czyli-pies-wartowniczy-o-roli-organizacji-strazniczych-w-demokracji/ [accessed 16.02.2019].
• ICPD Programme of Action - International Conference on Population and Development, Cairo, Programme of Action (1994), United Nations, https://www.unfpa.org/sites/default/files/event-pdf/PoA_en.pdf [accessed 1.02.2019].
• Malinowska E. (1999), Organizacje kobiece w Polsce, "Studia Socjologiczne", no. 1, pp. 69-100.
• Moroń D. (2012), Organizacje pozarządowe - fundament społeczeństwa obywatelskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Muižnieks N. (2016), Raport Nilsa Muižnieksa Komisarza Praw Człowieka Rady Europy po wizycie w Polsce w dniach 9-12 lutego 2016, https://www.msz.gov.pl/resource/1328d245-54b7-4bce-83f9-6100437c40da:JCR [accessed 20.01.2019].
• Nowicka W. (2001), Komentarz, [in:] Piekło kobiet. Historie współczesne, Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa, pp. 61-65.
• Nowicki M., Fialova Z. (2001), Human Rights Monitoring, Helsinki Foundation for Human Rights, Warszawa.
• Radačić I., Upreti M. (2018), Polska - wstępne ustalenia niezależnej grupy ekspertek Rady Praw Człowieka ONZ ds. dyskryminacji kobiet w prawie i praktyce, http://www.unic.un.org.pl/prawa-czlowieka/polska:-grupa-ekspertek-rady-praw-czlowieka-onz-ds-dyskryminacji-kobiet---wstepne-ustalenia/3251 [accessed 20.01.2019].
• Różyńska J. (2016), Rozwój i ochrona praw reprodukcyjnych jako praw człowieka, [in:] B. Namysłowska-Gabrysiak, K. Syroka-Marczewska, A. Walczak-Żochowska (eds.), Prawo wobec problemów społecznych. Księga Jubileuszowa Profesor Eleonory Zielińskiej, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa, pp. 801-812.
• Solinger R. (2013), Reproductive Politics. What Everyone Needs To Know, Oxford University Press, New York.
• Sowa K. Z. (1988), Wstęp do socjologicznej teorii zrzeszeń, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Stempień J. R. (2008), Organizacje strażnicze - biała plama trzeciego sektora w Polsce?, [in:] A. Kościański, W. Misztal (eds.), Społeczeństwo obywatelskie. Między ideą a praktyką, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, pp. 288-304.
• Stempień J. R. (2012), Use of the "Principal-Agent" model in the process of investigating and analyzing representative democratic systems, "Przegląd Socjologiczny", no. 61(4), pp. 99-121.
• Stempień J. R. (2012-2013), Media masowe i instytucje kontroli państwowej jako watchdogi - misja i ograniczenia. Analiza z wykorzystaniem modelu Principal-Agent, "Media, Kultura, Społeczeństwo", no. 7-8, pp. 21-37.
• Stempień J. R. (2014), Obywatelska kontrola administracji samorządowej - rola i doświadczenia polskich organizacji strażniczych, "Samorząd Terytorialny", no. 1-2, pp. 33-44.
• VDPA - Vienna Declaration and Programme of Action (1993), World Conference on Human Rights in Vienna, http://www.un.org/documents/ga/res/49/a49r208.htm [accessed 1.02.2019].
• Wnuk-Lipiński E. (2005), Socjologia życia publicznego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Wojciechowska-Nowak A. (2008), Jak zdemaskować szwindel. Czyli krótki przewodnik po whistle-blowingu, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
• Wollstonecraft M. (2013), A Vindication of the Rights of Woman, Penguin Books, London, England.
• Załęski P. S. (2012), Neoliberalizm i społeczeństwo obywatelskie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Zielińska E. 2008, Review of Polish legal regulations on reproductive rights, [in:] W. Nowicka (ed.), Reproductive Rights in Poland. The Effects of the Anti-Abortion Law. Report, Federation for Women and Family Planning, Warsaw, pp. 9-16.

Identyfikatory

DOI

10.18778/0208-600X.69.04