Uwagi na tle niektórych przepisów dotyczących tzw. postępowania likwidacyjnego w ubezpieczeniach obowiązkowych

• Autorzy: Bartosz Wojno

Warianty tytułu

Comments in the Context of Provisions Concerning the Date of Completing the Liquidation Proceedings in Compulsory Insurance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Termin wypłaty należnego świadczenia przez ubezpieczyciela jest jednym z istotnych kryteriów oceny jakości oferowanej przezeń usługi polegającej na świadczeniu ochrony ubezpieczeniowej. Z aksjologicznych względów pożądane jest, aby osoby, które doznały szkód w mieniu bądź - co gorsza - na osobie jak najszybciej przestały odczuwać skutki zaistniałych uszczerbków i otrzymały przysługujące im wyrównanie. Postulat w kwestii szybkiego naprawiania szkód formułować można przede wszystkim pod adresem zakładów ubezpieczeń, które profesjonalnie zajmują się wykonywaniem czynności polegających m.in. na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych (których konsekwencją bywają szkody) oraz ustalaniu wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (zob. art. 3 ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, dalej: udu). Uwzględniając ten postulat ustawodawca ujął w ramy prawne aktywność zakładu ubezpieczeń w zakresie rozpatrywania roszczeń zgłaszanych doń w związku z wystąpieniem zdarzeń losowych, a w szczególności zakreślił interwały czasowe na wykonywanie poszczególnych czynności. Owe ramy prawne mają jednak postać przepisów rozproszonych w różnych aktach prawnych, a co więcej, dla zobrazowania stanu normatywnego nie wystarczy proste skompletowanie tych przepisów, gdyż zachodzą pomiędzy nimi pewne interakcje. Stąd też wynika potrzeba omówienia tego zagadnienia. W niniejszym opracowaniu uwaga zostanie skupiona na ubezpieczeniach obowiązkowych, po pierwsze dlatego, że mają one szczególnie doniosłe znaczenie w życiu społecznym i gospodarczym, po drugie zaś dlatego, że unormowania dotyczące tych właśnie ubezpieczeń odznaczają się szczególnym stopniem złożoności. (fragment tekstu)

EN

The author of the article discusses regulations concerning the date of completing the liquidation proceedings in compulsory insurance by an insurance company. The aim of regulations concerning this domain is to discipline insurance companies so that they determine their liability and pay benefits as quickly as possible. Legislator's intention in this area is that aggrieved persons do not have to wait too long in order to receive benefits compensating damages that they suffered. The starting point for a discussion presented in the article is the nature of liquidation proceedings as an insurer's obligation to undertake various activities which aim at determining whether an insurance company is liable for a given incident, and if such is the case, then what kind of benefits an aggrieved party should receive and what the amount of such benefits should be. Due to his professional status, it is a debtor-insurer who is obliged to be active, while a creditor-aggrieved party is released from this obligation, as the only steps that he should undertake is to notify an insurance company about a random event and to cooperate with an insurer throughout the process of liquidation of damages. One can thus observe a reversal of roles in a typical system functioning in commitment relations, where it is a creditor who is obliged to be an active party in pursuing his/her claims. In some cases, existing regulations point to the fact that an aggrieved party who notifies about the occurrence of an event covered by the insurance should also specify the range of the claims, however, it would then be a misleading application and the above-mentioned provisions should refer to actual states in which such claims have been formulated, on an optional basis. A legislator, inspired to some extent by the Community law, has specified a tight schedule for an insurance company for paying benefits to an aggrieved party or for providing a justified answer to claims about which an insurer has been notified, if they have not been accepted either entirely or patrially. Obligations of an insurance company referring to this issue are quite complicated and their specific scope depends on given factual circumstances. As a consequence, the staff of a given insurance company responsible for the liquidation of damages should be skilled in applying relevant legal regulations, the more so as the failure to provide aggrieved parties with relevant information on time results in a double liability of an insurance company: at the civil and legal level (in the case of a delay in the payment of benefits) and at the public and civil level. There are two institutions which play a crucial role as far as the regulations concerning the dates specified for the liquidation of damages are concerned: one refers to an incontestable part of the benefit and the other one to the influence of possible penal or civil proceedings on the course of liquidation proceedings. The article presents these institutions with more detail. Special attention should be paid to the importance of legal civil proceedings for the liquidation of damages, since in the literature this issue, unlike the importance of penal proceedings, has not so far been discussed in more detail. Yet, the issue of relations between legal proceedings and liquidation proceedings from a compulsory insurance is inasmuch important as civil or penal proceedings which are in process constitute the only prerequisite which may, in some cases, entitle an insurance company to refrain from completing liquidation proceedings within 90 days following the date of notification about the damages. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia obowiązkowe; Postępowanie naprawcze; Odszkodowania

EN

Compulsory insurance; Reorganisation proceedings; Compensation

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 1(6)
• Strony: 69--87

Twórcy

autor

Bartosz Wojno

• Urząd Komisji Nadzoru Finansowego

Bibliografia

• 1. G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2007, s. 206
• 2. E. Kowalewski, Umowa ubezpieczenia, Bydgoszcz-Toruń 2002, s. 115
• 3. K. Ludwichowska, Odpowiedzialność cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki samochodowe, Toruń 2008, s. 322-323.
• 4. M. Orlicki, J. Pokrzywniak, Umowa ubezpieczenia. Komentarz do nowelizacji kodeksu cywilnego, Warszawa 2008, s. 86-87
• 5. M. Orlicki, K. Przewalska, Nowe prawo ubezpieczeń gospodarczych, Bydgoszcz-Warszawa-Poznań 2004, s. 251.
• 6. S. Reps, Dochodzenie roszczeń z tytułu ubezpieczenia w postępowaniu przedsądowym (w:) Prawo Asekuracyjne 2/2009, s. 42-57
• 7. A. Wąsiewicz, opracowanie: M. Orlicki, M. Wąsiewicz, Ubezpieczenia komunikacyjne, Bydgoszcz-Poznań 2001, s. 195-196.
• 8. B. Wojno, Ubezpieczenie komunikacyjne z perspektywy nadzorczej (w:) Ubezpieczenia komunikacyjne OC w Europie i w Polsce, Warszawa 2009, s. 126-128.