Przyczyny, okoliczności i skutki nowelizacji art. 829 § 2 k.c. z 2009 r.

• Autorzy: Anna Dąbrowska

Warianty tytułu

Causes and Circumstances of the Amendment to Article 829 § 2 of the Civil Code

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na mocy ustawy z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 42, poz. 341) w dniu 19 czerwca 2009 r. weszła w życie nowelizacja brzmienia art. 829 § 2 kodeksu cywilnego nadanego ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. Szybka, dokonana po niespełna dwóch latach obowiązywania nowelizacja przepisu wynikła z sygnalizowanych przez rynek ubezpieczeniowy problemów z jego stosowaniem w odniesieniu do tzw. grupowych ubezpieczeń na życie. Przypomnieć należy, że nowelizacja kodeksu cywilnego z dnia 13 kwietnia 2007 r., która weszła w życie 10 sierpnia 2007 r. wprowadziła wiele ważnych dla dalszego rozwoju oraz usprawnienia funkcjonowania ubezpieczeń gospodarczych zmian. Wśród nich znalazła się także jedna, która jak już zapowiadano przed uchwaleniem ustawy, mogła hamować rozwój grupowych ubezpieczeń na życie. Warto bowiem nadmienić, iż w wielu europejskich krajach, w tym także w Polsce, więcej osób ubezpieczanych jest w ramach grupy niż indywidualnie. Składka z ubezpieczeń grupowych w 2002 r. stanowiła ponad 50 % łącznej składki za ubezpieczenia życiowe, a obecnie udział ten jest jeszcze wyższy. Systematycznie następuje dynamiczny wzrost zawierania grupowych umów ubezpieczenia na życie, co odzwierciedla się w strukturze zbioru składki. Zmianą, która zdaniem wielu stała się przeszkodą w zawieraniu tych umów było nowe brzmienie art. 829 k.c., a ściślej - dodany w nim § 2. (fragment tekstu)

EN

Pursuant to the Act of February 13, 2009 on the amendment of the Act on insurance business and certain other acts (Journal of Laws No. 42, item 341), on June 19, 2009 the amendment of the content of Article 829 § 2 of the Civil Code enacted by the Act of April 13, 2007 on the amendment of the Act - the Civil Code and the amendment of certain other acts (Journal of Laws No. 82, item 557) entered into force. A prompt amendment of the provision, made after less than two years following the day on which the provision entered into force, resulted from problems in applying the provision concerned to the group life insurance reported by the insurance market. A fundamental objection which recurred in discussions and publications devoted to the regulation in question was that it has not taken into account a specific character of group life insurances, which, as results from a long-standing practice, required separate conduct procedures, different than those referring to personal insurances. The amendment to Article 829 of the Civil Code made with the Act of April 13, 2007, in accordance with the justification to the draft act, aimed at formulating the principle saying that life insurance guaranteed in the agreement for the other person's account requires a prior consent made by an insured person, as well as the necessity to deprive such an insurance of any elements referring to the fact of betting other person's life or to speculations in which other person's life might become an object of such a speculation. Pursuant to the provision concerned, the lack of consent before reaching a compromise resulted in the nullity of such an agreement. Thus, it was a special regulation in relation to a general rule provided for in the civil law, pursuant to which if the consent of a third party is required to perform a legal act, the third party may also give his or her consent before or after the persons who perform such a legal act have made a statement, whereas the consent given after a statement has been made has retroactive force from the date on which the statement was made (Article 63 § 1 of the Civil Code). In principle, without the consent of a third party on behalf of whom a life insurance agreement has been concluded, no amendment to the content of the insurance agreement concerned can be made. The amendment to the agreement without the consent of an insured person is possible only if these amendments do not violate the rights of an insured person and the rights of the person entitled to receive the amount covered by the insurance. The members of the Civil Law Codification Commission at the Ministry of Justice suggested, in the view of difficulties in applying Article 829 § 2 of the Civil Code when concluding and performing group life insurance agreements, an amendment to the regulation in question, which was made by the Act of February 13, 2009. From the point of view of group insurances and the guarantee of proper protection of insured persons, this amendment, although it undoubtedly constitutes a step forward, ,is, unfortunately, insufficient to solve numerous other problems which appear in the real life. In the context of the functioning of group insurances other problematic issues arise, such as selling insurance products via a bank sales channel (bancassurance). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Działalność ubezpieczeniowa; Ubezpieczenia; Prawo ubezpieczeniowe

EN

Insurance activity; Insurances; Insurance law

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 1(6)
• Strony: 113--124

Twórcy

autor

Anna Dąbrowska

• Biuro Rzecznika Ubezpieczonych

Bibliografia

• 1. A. Chróścicki, Umowa ubezpieczenia po nowelizacji kodeksu cywilnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 149.
• 2. D. Fuchs, Art. 829 k.c. w grupówkach, Miesięcznik Ubezpieczeniowy, nr 2, 2008.
• 3. J. Handschke, B. Kęszycka, E. Kowalewski, Problematyka grupowych ubezpieczeń na życie w świetle znowelizowanych przepisów k.c. o umowie ubezpieczenia. Spór o intencje ustawodawcy, "Wiadomości Ubezpieczeniowe", nr 7/8, 2007
• 4. K. Malinowska, Ubezpieczenia grupowe na życie - niebyt w majestacie prawa?, "Prawo Asekuracyjne", nr 2, 2008
• 5. M. Orlicki, J. Pokrzywniak, Umowa ubezpieczenia. Komentarz do nowelizacji kodeksu cywilnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 41.
• 6. E. Stroiński, Ubezpieczenia na życie. Teoria i praktyka, Poltext, Warszawa 2003, s. 277.
• 7. M. Szczepańska, Wpływ zmian w kodeksie cywilnym na ubezpieczenia na życie, Prawo Asekuracyjne, nr 3/2007.
• 8. A. Wąsiewicz, Z rozważań nad funkcjonowaniem przepisów kodeksu cywilnego normujących umowę ubezpieczenia (w:) Rozprawy z prawa cywilnego, Warszawa 1985, s. 345.