Optymalne obciążenia poznawcze pracownika

• Autorzy: Grażyna Wieczorkowska , Magdalena Sieradzka

Warianty tytułu

The Optimum Cognitive Load of the Employee

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest próba syntezy wiedzy dotyczącej przeciążenia/niedociążenia poznawczego pracowników, które ma wymierne konsekwencje dla efektów ich pracy. Tok wywodu zorganizowano w postaci 4 tez. (1) Efektywność wykonywania zadań zależy krzywoliniowo od PAO (poziomu aktywacji organizmu) pracownika (Yerkes i Dodson, 1908). Zależność ta jest efektem wpływu PAO na wielkość aktualnie dostępnych zasobów poznawczych. Wpływ emocji na poziom pobudzenia organizmu zależy od ich typu. (2) Wielkość pobudzenia tonicznego wyznaczają przede wszystkim cechy temperamentalne. Moderatorem związku PAO z temperamentem mogą być zarówno stałe cechy osobowościowe czy sytuacja socjodemograficzna, jak i cechy zmienne, takie jak poziom zmęczenia (niewyspanie, przeziębienie...). (3) Pobudzenie fazowe pracownika zależy nie tylko od obiektywnej sytuacji bodźcowej i wykonywanej aktywności, ale jest także moderowane przez automatycznie działające filtry percepcyjne, schematy poznawcze i celową aktywność poznawczą przypisującą znaczenie bodźcom. (4) Pracownik zazwyczaj aktywnie wpływa na PAO podejmując działania o określonej wartości stymulacyjnej. Widoczne są duże różnice w preferencjach co do typu stymulacji (intelektualna, fizyczna, społeczna...). (abstrakt oryginalny)

EN

The goal of the current article is an attempt to synthesize the knowledge on the consequences of cognitive overload/underload of the employees on their work outcomes. The course of the argument has been organized in the form of 4 theses. (1) Employee performance depends curvilinearly on the level of arousal (Yerkes i Dodson, 1908). This relationship is affected by the size of the available cognitive resources. The effect of emotions on the level of arousal depends on their type. (2) The magnitude of tonic arousal is primarily defined by the temperamental traits. The relationship between the arousal level and the temperament can be moderated by permanent personality traits, sociodemographic situation, as well as variable features, such as the level of fatigue (lack of sleep, cold...). (3). Employee's phasic arousal depends not only on the objective stimuli and performed activity, but can also be moderated by the automatically operating perceptual filters, cognitive schemas, and a deliberate cognitive activity aimed at assigning meaning to the stimuli. (4). An employee can actively influence his/her arousal level by undertaking activities of a certain stimulative value. There are large differences regarding the type of preferred stimulation (intellectual, physical, social...). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pobudzanie aktywności; Aktywizacja pracowników; Psychologia poznawcza; Efektywność pracy

EN

Activity stimulation; Employee activation; Cognitive psychology; Work effectiveness

• Czasopismo: Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 2, cz. 1
• Strony: 167--177

Twórcy

autor

Grażyna Wieczorkowska

• Uniwersytet Warszawski

autor

Magdalena Sieradzka

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bodenhausen, G.V. (1990). Stereotypes as Judgmental Heuristics: Evidence of Circadian Variations in Discrimination. Psychological Science, 1(5), 319-322, https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.1990.tb00226.x
• Duch, W. (2018). Materiały do wykładów z neurokognitywistyki. Dostępne na stronie http://www.is.umk.pl/~duch/Wyklady/Kog1/01-wstep.htm
• Eliasz, A. i Klonowicz, T. (2003). System regulacji stymulacji. Teoretyczne znaczenie pojęcia. W: M. Marszał-Wiśniewska, T. Klonowicz, M. Fajkowska-Stanik (red.), Psychologia różnic indywidualnych (s. 88-103). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Goleman, D. (2014). Focus. Sztuka koncentracji jako ukryte dążenie do doskonałości. Poznań: Media Rodzina.
• Król, G. (2017). Individual differences in dealing with overflow. European Management Journal, 35(6), 794-802, https://doi.org/10.1016/j.emj.2017.07.003
• Jarymowicz, M. i Imbir, K. (2010). Próba taksonomii ludzkich emocji. Przegląd Psychologiczny, 53(4), 439-461.
• Marody, M. (2015). Jednostka po nowoczesności: perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Strelau, J. (2006). Temperament jako regulator zachowania z perspektywy półwiecza badań. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Thayer, R.E. (1989). The biopsychology of mood and arousal. New York, US: Oxford University Press.
• Wieczorkowska-Nejtardt, G. (1998). Inteligencja motywacyjna: mądre strategie wyboru. Warszawa: Wydawnictwa Instytutu Studiów Społecznych.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2011). Psychologiczne ograniczenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2011a). System Regulacji Stymulacji: styl działania, poziom i typ aktywności oraz temperament. W: J. Strelau i M. Marszał-Wiśniewska (red.), Uwikłany temperament: osobowość , temperament, środowisko (s. 71-92). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2017). Dealing with too much. European Management Journal, 35(6), 803-805, https://doi.org/10.1016/j.emj.2017.10.002
• Yerkes, R.M. i Dodson, J.D. (1908). The relation of strength of stimulus to rapidity of habitformation. Journal of Comparative Neurology and Psychology, 18(5), 459-482, https://doi.org/10.1002/cne.920180503
• Ziomek, M. i Brola, W. (2006). Przemijająca niepamięć ogólna (tom 4). Kielce: Studia Medyczne Akademii Świętokrzyskiej.

Identyfikatory

DOI

10.7172/1733-9758.2018.28.14