Skutki finansowe władztwa podatkowego gmin

• Autorzy: Iwona Kowalska , Daniel Jurewicz , Mirosław Legutko

Warianty tytułu

Financial Consequences of Municipalities' Taxing Authority

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest ocena skali władztwa podatkowego gmin poprzez udzielanie ulg, zwolnień oraz odroczeń podatkowych, a także ocena wpływu udzielanych przez gminę ulg i zwolnień podatkowych na wysokość otrzymywanej części wyrównawczej subwencji ogólnej. Zastosowano metodę analizy danych pochodzących z programu Besti@. Zawiera on dane ze sprawozdań sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego (JST). Przyjęty do analiz okres to lata 2006 - 2017 roku. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż: Działania z zakresu władztwa podatkowego są przede wszystkim podejmowane przez organy stanowiące gmin. W zakresie władztwa podatkowego gminy preferują przede wszystkim obniżanie stawek podatków poniżej maksymalnych poziomów określanych przez władze centralne. W najmniejszym zakresie ulg i zwolnień podatkowych udzielają miasta na prawach powiatu, a w największym zakresie gminy wiejskie. Gminy stosując z własnej inicjatywy zwolnienia podatkowe mogą doprowadzić do sytuacji w której zostaną przyporządkowane do wyższej kategorii dochodowej gmin i skutkować to będzie uzyskaniem niższej kwoty części wyrównawczej subwencji ogólnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to assess the scale of taxing authority exercised by municipalities (gmina) by granting tax reliefs, tax exemptions and tax deferrals. Additionally the paper assesses the impact of tax concessions and exemptions granted by the municipality on the amount of compensatory part of the general subvention received from the state government budget. The data analysis was conducted with the application of Besti@ software which contains data from reports prepared by local governments. The analyses cover the years 2006 - 2017. The study concludes that: The power of taxing authority is primarily exercised by municipal councils (the legislative and controlling body). When exercising their taxing authority, municipalities prefer primarily to lower tax rates below the maximum levels set by the central authorities. Tax concessions and exemptions are granted least often by the cities with poviat rights and most often by rural municipalities. By granting tax concessions on their own initiative, municipalities may lead to a situation in which they will be assigned to a higher income category of municipalities and this will result in obtaining a lower amount of the compensatory part of the general subvention. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finanse samorządu terytorialnego; Gmina; Subwencjonowanie samorządu terytorialnego; Podatki; System podatkowy; Dochody gminy; Zwolnienia podatkowe

EN

Local government finance; District; Local government subsidies; Taxes; Tax system; Local revenues; Tax exemption

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 21 (70)
• Strony: 118--131

Twórcy

autor

Iwona Kowalska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Daniel Jurewicz

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku

autor

Mirosław Legutko

• Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie

Bibliografia

• Borodo A.: Samorząd terytorialny, System prawno- finansowy, Wyd. LexixNexis, Warszawa 2006
• Czempas J.: Nierówności sytuacji dochodowej miast na prawach powiatu w województwie śląskim, Wiadomości statystyczne nr 9/2018
• Europejska karta samorządu lokalnego (Dz.U. 1994 r. nr 124, poz. 607 ze zm.)
• Europejska Karta Samorządu Lokalnego (Dz.U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607)
• Filipiak B.: Skutki udzielania ulg, umorzeń i zwolnień przez organy podatkowe gmin, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 5/2016 (83), cz. 1
• Filipiak B.: Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego?, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 864, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 76, t. 1 (2015)
• Gliniecka J.: Opłaty publiczne w Polsce. Analiza prawna i funkcjonalna, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Gdańsk 2007
• Gornowicz M., Wichowska A.: Struktura demograficzna a dochody gmin województwa warmińsko - mazurskiego w latach 2010 - 2014, Społeczeństwo i Ekonomia 1(7)/2017
• Hanusz A., Niezgoda A., Czerski P.: Dochody budżetu gminy, Wolters Kluwer, Warszawa 2006
• Izdebski H.: Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2011
• Jurewicz D.: Refinansowanie długu polskich gmin, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny nr 2/2017
• Kańduła S.: Mechanizmy wyrównywania fiskalnego. Studium empiryczne gmin w Polsce w latach 2004-2014, Wydawnictwo UEP, Poznań 2017
• Kornberger - Sokołowska E.: Rola jednostek samorządu terytorialnego w kształtowaniu i poborze podatków stanowiących ich dochody. W: H. Dzwonkowski, J. .Kulicki (red.): Dylematy reformy stanowienia podatków i kształtowania systemu podatkowego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016
• Kulicki J.: Zakres władztwa podatkowego w obecnym systemie prawnym w Polsce, seria "Analizy BAS" nr 16(41)/2010
• Mastalski R.: Ulgi i zwolnienia w prawie podatkowym, ODDK, Gdańsk 2003
• Miemiec W.: Finanse samorządu terytorialnego w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Finanse Komunalne, nr 5/1997
• Ofiarski Z.: Prawo podatkowe, Wyd. Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2008
• Podstawka M.: Podstawy finansów. Teoria i praktyka, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2005
• Presnarowicz S.: Ulgi i zwolnienia uznaniowe w ordynacji podatkowej, Warszawa 2002
• Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2018, poz. 109)
• Skica T., Kiebała A., Wołowiec T.: Stymulowanie lokalnej konkurencyjności gmin na przykładzie podatku od środków transportowych, Studia Regionalne i Lokalne Nr 2(44)/2011
• Stanowisko Unii Metropolii Polskich z dnia 21 marca 2018 r. w sprawie zmian w systemie podatków i opłat lokalnych oraz w ustawie o finansach publicznych
• Strąk T.: Analiza i ocena skuteczności realizacji dochodów podatkowych z VAT w Polsce w okresie od stycznia 2005 r. do kwietnia 2017 r., Problemy Zarządzania 15/2 (1)/2017
• Ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 ze zm.)
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1530)
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz.483 ze zm.)
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 nr 137 poz. 926, ze zm.)
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, ze zm.)
• Wyrok NSA z 16 listopada 1994 r., sygn. SA/Łd 1352/94, "Prawo Gospodarcze" 1995, nr 5
• Wyrok NSA z 21 grudnia 1993 r., sygn. SA/Kr 2394/93, "Wspólnota" 1994, nr 18
• Wyrok SN z dnia 10 listopada 2004 r. sygn II CK 199/04 - LEX 197643
• Wyrok WSA we Wrocławiu z 22 listopada 1995 r., sygn. SA/Wr 622/95
• Wyszkowska D.: Jakość lokalnych usług publicznych jako czynnik kształtowania wybranych źródeł dochodów gmin w Polsce, (w: )Zarządzanie finansami publicznymi. Planowanie wieloletnie, efektywność zadań publicznych, benchmarking, red. S. Franek, M. Będziszak, Difin, Warszawa 2014

Identyfikatory

DOI

10.22630/PEFIM.2019.21.70.10