PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2019 | 66 | nr 1 Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi Dubelowi | 87--99
Tytuł artykułu

Godność człowieka jako podstawa sprawiedliwości

Warianty tytułu
Human Dignity as the Fundamental of Justice
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W artykule podjęto zagadnienie podstaw sprawiedliwości. Pomimo dominujących narracji o konwencjonalnym charakterze tej kategorii przyjęto, że podstawą sprawiedliwości jest przyrodzona godność człowieka. Sprawiedliwość znajduje swą realną, bytową podstawę w godności człowieka. Tak zatem wiążąca się z samą istotą człowieka przyrodzona (wrodzona), niezbywalna, nieutracalna godność jest podstawą sprawiedliwości i jej wymogów nakazujących "oddać każdemu to, co mu się należy" (suum cuique tribuere), oddać "każdemu, co jest jego", co jest własne, co jest należne. A chodzi o naturalne uprawnienia, prawa człowieka, z których najbardziej elementarne to prawo do życia i prawo do osobowego rozwoju. Zagwarantowanie/urealnienie tych uprawnień, podstawowych praw człowieka, nie jest kwestią jakiejś konwencji, uzgodnień, umowy, woli prawodawcy czy gier politycznych, lecz kwestią sprawiedliwości - naturalnej sprawiedliwości. (abstrakt oryginalny)
EN
The article discusses the issue of the fundamentals of justice. Despite the dominant narratives about the conventional nature of this category, it is claimed that the fundamental of justice is the inherent human dignity. Justice finds its his real and substantial foundation in the dignity of the human person. Therefore, the inherent (innate), non-transferable, inalienable dignity, which is associated with the essence of man, is the foundation of justice and its requirements requiring to "give to each what he deserves" (suum cuique tribuere), to give "to each his own" or his due, which means the natural human rights, the most rudimentary of which is the right to life and the right to personal development. The assertion of those basic human rights is not a matter of any convention, agreements, contracts or the will of the legislator, or any political games, but a matter of justice, natural justice. (original abstract)
Twórcy
  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Bibliografia
  • Bołoz W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007.
  • Bosek L., Gwarancje godności ludzkiej i ich wpływ na polskie prawo cywilne, Warszawa 2012.
  • Bronk A., Kategoria godności człowieka, "Annales UMCS. Sectio I" 2010, t. 35.
  • Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 1957.
  • Chauvin T., Homo iuridicus. Człowiek jako podmiot prawa publicznego, Warszawa 2014.
  • Complak K., Godność człowieka, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
  • Czerkawski J., Renesansowe koncepcje godności człowieka, [w:] Zagadnienie godności człowieka, red. J. Czerkawski, Lublin 1994.
  • Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998.
  • Dziedziak W., O prawie słusznym (perspektywa systemu prawa stanowionego), Lublin 2015.
  • Garlicki L., Rozdział II. Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela. Zasady ogólne. Artykuł 30, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, t. 3, Warszawa 2003.
  • Guz T., O naturze wrodzonej godności człowieka, [w:] Normatywny wymiar godności człowieka, red. W. Lis, A. Balicki, Lublin 2012.
  • Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, Warszawa 1972.
  • Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, Kęty 2013.
  • Konstytucja Hiszpanii z 1978 r.
  • Konstytucja Portugalii z 1976 r.
  • Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
  • Konstytucja Szwajcarii z 1999 r.
  • Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. 1991, nr 120, poz. 526 z późn. zm.).
  • Mazurek F.J., Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, Lublin 2001.
  • Mazurek F.J., Pojęcie godności człowieka. Historia i miejsce w projektach Konstytucji III Rzeczypospolitej, "Roczniki Nauk Prawnych" 1996, t. 6.
  • Messner J., Was ist Menschenwürde?, "Internationale katholische Zeitschrift" 1977, Nr. 6.
  • Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. 1977, nr 38, poz. 169).
  • Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. 1977, nr 38, poz. 167).
  • Motyka K., Prawa człowieka. Wprowadzenie. Wybór źródeł, Lublin 2001.
  • Perelman Ch., O sprawiedliwości, Warszawa 1959.
  • Piechowiak M., Do Platona po naukę o prawach człowieka, [w:] Księga jubileuszowa profesora Tadeusza Jasudowicza, red. J. Białocerkiewicz, M. Balcerzak, A. Czeczko-Durlak, Toruń 2004.
  • Piechowiak M., Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony, Lublin 1999.
  • Platon, Państwo, Kęty 2009.
  • Potrzeszcz J., Immanuela Kanta i Matthiasa Mahlmanna próba humanistycznego uzasadnienia godności człowieka, [w:] Abiit, non obiit. Księga poświęcona pamięci Księdza Profesora Antoniego Kościa SVD, red. A. Dębiński, P. Stanisz, T. Barankiewicz, J. Potrzeszcz, W.S. Staszewski, A. Szarek-Zwijacz, M. Wójcik, Lublin 2013.
  • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona 10 grudnia 1948 r. w Paryżu przez Ogólne Zgromadzenie Organizacji Narodów Zjednoczonych.
  • Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
  • Soto Kloss E., Starotestamentowe podstawy godności człowieka, [w:] Godność człowieka jako kategoria prawna, red. K. Complak, Wrocław 2001.
  • Stelmach J., Sarkowicz R., Filozofia prawa XIX i XX wieku, Kraków 1998.
  • Styczeń T., Wprowadzenie do etyki, Warszawa 1993.
  • Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z 1949 r.
  • Waśkiewicz H., Prawo naturalne - prawo czy norma moralna, "Roczniki Filozoficzne" 1970, nr 2.
  • Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2008.
  • Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 1997.
  • Wyrok TK z dnia 4 kwietnia 2001 r., K 11/00, OTK ZU 2001, nr 3, poz. 54.
  • Wyrok TK z dnia 5 marca 2003 r., K 7/01, OTK ZU 2003, Seria A, nr 3, poz. 19.
  • Zoll A., Godność człowieka jako źródło wolności i praw, [w:] Hominum causa omne ius constitutum est. Księga jubileuszowa ku czci Profesor Alicji Grześkowiak, red. A. Dębiński, M. Gałązka, R.G. Hałas, K. Wiak, Lublin 2006.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171565700

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.