Zorganizowanie producentów owoców i warzyw po 2004 roku. Stan i perspektywy

• Autorzy: Anna Matuszczak , Maryla Bieniek-Majka

Warianty tytułu

Self-organization of Fruit and Vegetable Producers after 2004. Overview and Prospects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja stanu zorganizowania producentów owoców i warzyw oraz determinant tego procesu w ujęciu dynamicznym, tj. po akcesji Polski do Unii Europejskiej (2004-2017). Zmiana zachowań konsumentów i konieczność dostosowania oferty adekwatnej do coraz to wyższych wymagań rynku spowodowała konieczność podjęcia działań zwiększających konkurencyjność ogrodników. Jednym z nich jest integracja producentów. Autorki przedstawiły zmiany stanu zorganizowania producentów owoców i warzyw w Polsce w latach 2004-2017. Zauważyły, że przez polskich ogrodników preferowany jest południowoeuropej-ski model zorganizowania rynku polegający na istnieniu wielu małych grup/organizacji producenckich. W Pol-sce po 2012 r. liczba grup/organizacji producentów owoców i warzyw oraz liczba zrzeszonych w nich członków zmniejszała się. Producenci owoców i warzyw, zawiązując grupę, najczęściej wskazywali neutralną możliwość wyboru kategorii produktów włączając do swojej oferty zarówno owoce, jak i warzywa. Zauważono, że grupy, które zostały zlikwidowane, były najczęściej homogeniczne - oferowały albo owoce, albo warzywa. Zwrócono uwagę na wzrost popularności integracji wśród producentów grzybów (pieczarek), które są jednym z ważniej-szych produktów eksportowych. Mimo zmniejszania się liczby organizacji producentów te pozostające na rynku charakteryzują się stosunkowo stabilną siłą rynkową. Zmiany w liczebności organizacji producentów były większe niż zmiany w udziale w rynku.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article was to present changes on the domestic fruit and vegetable mar-ket, which were observed after Poland's accession to the European Union. The change in consumer behaviour and the need to adapt the offer to the increasing market require-ments caused the need to take measures enhancing the competitiveness of horticultu-rists. One of them is the integration of producers. The authors presented changes in the organization of fruit and vegetable producers in Poland in 2004-2017. It was noticed that the Polish horticulturists prefer the southern European model of market organization, consisting in the existence of many small producer groups/organizations. In Poland after 2012, the number of fruit and vegetable producer groups/organizations and the number of members associated in them decreased. Fruit and vegetable producers by establishing the group most often indicated a neutral possibility of selecting the product category, in-cluding both fruits and vegetables in their offer. It was noticed that the groups that were liquidated were mostly homogeneous - they offered either fruits or vegetables. Attention is paid to the increase in of integration among mushroom producers. Mushrooms became one of the most important export products. Despite the shrinking number of producer organizations, those remaining on the market are characterized by a relatively stable mar-ket power. Changes in the number of producer organizations were larger than changes in the market share.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Owoce; Produkcja owoców; Rynek przetworów owocowo-warzywnych; Integracja pozioma; Warzywa

EN

Fruit; Production of fruits; Fruit and vegetable products market; Horizontal integration; Vegetables

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2018
• Tom: 52
• Strony: 177--187

Twórcy

autor

Anna Matuszczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Maryla Bieniek-Majka

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

Bibliografia

• Analizy Rynkowe. Rynek Owoców i Warzyw. Stan i perspektywy, 2014, 44, IERiGŻ.
• Analizy Rynkowe. Rynek Owoców i Warzyw. Stan i perspektywy, 2017, 51, IERiGŻ.
• Bieniek-Majka M., Matuszczak A., 2017, Integracja pozioma na rynku owoców i warzyw na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego, Wydawnictwo KPSW, Bydgoszcz.
• Bieniek-Majka M., 2015, Zamiany na rynku owoców i warzyw w Polsce po akcesji Unii Europejskiej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 857, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych Zarządzania, 41, 2, s. 109-119.
• Camanzi L., Malorgio G., Azcarate T.G., 2009, The Role of Producer Organizations in Supply Concentration and Marketing: A Comparison between European Countries in the Fruit and Vegetable Sector, Journal of Food Products Marketing 17, 2-3, s. 327-354. DOI: 10.1080/10454446.201 1.548706.
• Chlebicka A., 2013, Diagnoza rozwoju i perspektywy wsparcia grup producenckich w Polsce, Economic and Regional Studies, 6, 4, s.31-26.
• Copa Cogeca, Fruit and Vegetable Producer Organisations in the EU: Overview and Prospects, file-:///C:/Users/OPUS/Downloads/FRUIT%20AND%20VEGETABLE%20PRODUCER%20ORGANISA-TIONS%20IN%20THE%20EU_%20%20OVERVIEW%20AND%20PROSPECTS%20%20 (1).pdf.
• Czyżewski A., Czakowski D., 2016, Selected economic relationships on the fruit and vegetable market in Poland (1994-2013), Journal of Agribusiness and Rural Development, 4 (42), s. 511-519.
• Dacko M., Płonka A., 2011, Grupy producentów - szansa na zwiększenie konkurencyjności rozproszonego rolnictwa, Wieś i Doradztwo, 1-2/65-66, s. 5-12.
• Kopiński Ł., Czernyszewicz E., 2014, Grupy o organizacje producentów w ogrodnictwie w Polsce w latach 2004-2014, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 24, (4), s. 51-60.
• Krzyżanowska K., 2011, Stan zorganizowania rolników w grupy producentów owoców i warzyw w Polsce, Roczniki Naukowe SERiA, 13, 2, s. 256-260.
• Mroczek R., 2013, Wzrost produktywności i efektywności głównym wyzwaniem przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, Materiały z referatu wygłoszonego w Jachrance 09-11.12.2013, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Paszko D., Pawlak J., 2014, Rentowność ogrodniczych grup producentów elementem kształtowania przewagi konkurencyjnej, Roczniki Naukowe SERiA, 14, 2, s. 206-210.
• Rejestr wstępnie uznanych grup producentów, uznanych organizacji producentów i ich zrzeszeń oraz ponadnarodowych organizacji producentów i ich zrzeszeń ARiMR.-www.armir.gov.pl - data dostępu 04.05.2018
• Sobczak W., Jabłońska L., Olewnicki D., 2013, Stopień zorganizowania producentów owoców i warzyw w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW. Problemy Rolnictwa Światowego, 13 (28), 1, s. 119-127.
• Walczak W., 2010, Analiza czynników wpływających na konkurencyjność przedsiębiorstw, e-mentor, 5/37, s. 5-12.
• Zielińska-Szczepkowska J., Kisiel R., 2016, Zrzeszanie się producentów rolnych jako przykład współdziałania w sektorze rolnictwa - doświadczenia wybranych krajów członkowskich Unii Europejskiej, Zeszyty Naukowe SGGW. Problemy Rolnictwa Światowego, 16 (31), 2, s. 372-386.
• www.portalspozywczy.pl, Polska największym eksporterem pieczarek na świecie (data dostępu 10.04.2018).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.7163/SOW.52.13