Refleksje o dopuszczalności umownego wprowadzania klauzul determinujących odpowiedzialność ubezpieczyciela w ubezpieczeniu OC w świetle przepisów o przedawnieniu roszczeń majątkowych

• Autorzy: Dariusz Fuchs

Warianty tytułu

Reflections on Admissibility of Contractual Introduction of Clauses Determining the Insurer Responsibility in Third Party Liability Insurance in the Light of Regulations of Prescription of Property Claims

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Coraz częściej w rodzimej praktyce ubezpieczeniowej ubezpieczyciel proponuje potencjalnym klientom w odniesieniu do ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej wydłużone poza okres obowiązywania umowy ubezpieczenia terminy, w ciągu których istniej możliwość zgłaszania szkód. Jest to spowodowane przez trojakiego rodzaju czynniki, zresztą ściśle ze sobą zespolone. Po pierwsze takie postanowienia pojawiły się przede wszystkim początkowo jako odzwierciedlenie tradycji anglosaskiej instytucji - trigger tj. tzw. zapadki; (domyśl.: związanej z upływem czasu) i powiązania w ubezpieczeniu OC trzech zasadniczych elementów: zdarzenia losowego, szkody oraz zgłoszenia roszczenia przez poszkodowanego ubezpieczycielowi . Po drugie obecnie skłania ku takim rozwiązaniom w praktyce polski prawodawca, gdyż w art. 822 § 3 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) stwierdzono, iż Strony mogą postanowić, iż umowa będzie obejmować szkody powstałe, ujawnione lub zgłoszone w okresie ubezpieczenia. Wreszcie trzecią i chyba najbardziej istotną przyczyną (poza oczywiście dopuszczalnością normatywną takiego rozwiązania) stanowi natura (istota) ryzyk ubezpieczanych w ramach OC, gdzie np. szczególnie przy okazji ryzyk ekologicznych czy też ryzyk związanych z odpowiedzialnością zawodową, gdyby pominąć w praktyce możliwość ochrony, jaką zapewnia się w ten sposób, byłyby takie ubezpieczenia nieefektywne zarówno dla ubezpieczonego - odpowiedzialnego za szkodę jak i dla potencjalnych poszkodowanych. Niewątpliwie stadialność tego zjawiska spowodowała wprowadzenie do obrotu, za zgodą prawodawcy postanowień przywołanego na wstępie rodzaju.(fragment tekstu)

EN

The paper defines consequences of introducing to the text of insurance contract the clauses characteristic of third party liability insurance but referring to temporal aspect of insurance protection. A special emphasis has been put on the question of prescription of property claims, which was presented in the light of regulations of book I of the Civil Code, but above all by taking into consideration Article 819 and consequences resulting from the construction of third party liability insurance in Article 822. In conclusion, it was emphasized that the current legal condition is far from being unequivocal, which gives rise to further legislative work on the institution of prescription of claims from the insurance contract. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Odpowiedzialność; Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Roszczenia

EN

Responsibility; Motor insurance; Claims

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 2(5)
• Strony: 5--12

Twórcy

autor

Dariusz Fuchs

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

• 1. Z. Brodecki, Prawo ubezpieczeń morskich, Sopot 1999, s. 96 i nn.
• 2. A. Brzozowski (w:) K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Warszawa 2002, s. 321 i nn.
• 3. S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 1999, s. 333- 334.
• 4. D. Fuchs, Regulacja koasekuracji w prawodawstwie Unii Europejskiej, Radca Prawny nr 2/1999, s. 18 i nn.
• 5. D. Fuchs, Z. Łabno, Umowa ubezpieczenia. Zarys wykładu (w:) H. Ogrodnik, Teoria i praktyka ubezpieczeń gospodarczych, Katowice 2000, s. 50 i nn.
• 6. A. Koch (w:) Umowa ubezpieczenia. Aktualne problemy prawne, Bydgoszcz-Poznań 2005, s. 32 i nn.
• 7. E. Kowalewski (w:) E. Kowalewski, D. Fuchs, W. W. Mogilski, M. Serwach, op. cit., s. 326.
• 8. D. Fuchs, Konsekwencje nowelizacji art. 805 § 1 kodeksu cywilnego dla umowy ubezpieczenia (w:) A. Koch (red.), op. cit., s. 48-49
• 9. B. Kordasiewicz (w:) Z. Radwański (red.) System Prawa Prywatnego. Prawo Cywilne część ogólna, t. 2, Warszawa 2002, s. 650 i nn.
• 10. E. Kowalewski , Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Bydgoszcz 2002, s. 232.
• 11. E. Kowalewski, Umowa ubezpieczenia, Bydgoszcz 2002, s. 122
• 12. J. Łopuski (w:) Prawo morskie, t. II, Bydgoszcz-Toruń 2000, s. 415-416
• 13. J. Łopuski, W sprawie ważności niektórych klauzul umowy ubezpieczenia, Prawo Asekuracyjne nr 1/ 1995, s. 22 i nn.
• 14. P. Machnikowski (w:) E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2006, s. 263.
• 15. K. Malinowska (w:) Z. Brodecki (red.), Prawo o kontraktach w ubezpieczeniach, Zakamycze 2003, s. 232-233.
• 16. Z. Radwański, Zobowiązania - część szczegółowa, Warszawa 1995, s. 305 i nn.
• 17. W. W. Ronka-Chmielowiec, Ubezpieczenia wobec wyzwań XXI wieku, Prace naukowe Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu nr 1197, s. 474 i nn.
• 18. S. Reps, J. Reps, Ubezpieczenia majątkowe przedsiębiorców, Warszawa 2000, s. 230-231.
• 19. M. Serwach (w:) E. Kowalski, D. Fuchs, W. W. Mogilski, M. Serwach, Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Bydgoszcz-Toruń 2006, s. 396 i nn.
• 20. M. Serwach, Nowelizacja przepisów kodeksu cywilnego o umowie ubezpieczenia-zagadnienia wybrane (w:) A. Nowak, D. Fuchs, S. Nowak (red.) Umowa ubezpieczenia. Dyskusja nad formą prawną i treścią unormowań, Warszawa 2007, s. 92-93.
• 21. S. Wieteska, Pojęcie zdarzenia w obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej zawodowej