Ocena elit politycznych w wystąpieniach w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji

• Autorzy: Małgorzata Stefaniuk

Warianty tytułu

The Assessment of Political Elites in the Speeches of the 8^th Term Sejm of the Republic of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka podjęta w niniejszym opracowaniu dotyczy sposobu, w jaki są postrzegane elity polityczne w niższej izbie polskiego parlamentu, przy czym materiał empiryczny (przedmiot badań) stanowią wystąpienia na forum Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji. Obraz elit politycznych jest zdecydowanie krytyczny, gdyż pozytywnie oceniano jedynie elity historyczne (od czasów Konstytucji 3 Maja po postawę elit w czasie II wojny światowej), z wyjątkiem "tak zwanej" elity komunistycznej. Wiele zarzutów przedstawiciele aktualnej elity rządzącej podnoszą w stosunku do elit Unii Europejskiej (tzw. elit brukselskich) oraz elit III Rzeczypospolitej Polskiej. Elita rządząca po 2015 r., uznając siebie (choć niezbyt chętnie) za elitę polityczną, wyjątkowo mocno podkreśla, iż nie jest rządem elit i nie działa w ich interesie, lecz dla dobra zwykłych obywateli. Dotychczasowa elita polityczna powinna zostać zastąpiona elitą narodową. Nie jest to jedynie zmiana pojęciowa, lecz podkreślenie, iż władzę powinni sprawować ludzie, którzy właściwie rozpoznają potrzeby narodu. Jest to reakcja na politykę prowadzoną przez rządy III Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy - zdaniem obecnie sprawujących władzę - nie dbano o interesy ogółu społeczeństwa, a wyłącznie elit. Ze strony przedstawicieli elity opozycyjnej niewiele jest wypowiedzi dających odpór krytycznej ocenie elit politycznych, które rządziły po 1989 r. Wyjątkiem są głosy biorące w obronę elity sędziowskie jako autorytety, które jako jedyne mogą przeciwstawić się działaniom aktualnej władzy. Dostrzegany jest proces wymiany elit we wszystkich dziedzinach życia społecznego. (abstrakt oryginalny)

EN

The problems investigated in the present study concern the way of how political elites are perceived in the lower chamber of the Polish Parliament, the empirical material (the subject of research) being the speeches delivered in the 8th term Sejm of the Republic of Poland. The image of political elites is definitely critical because only the historical elites were positively assessed (from the Constitution of the 3rd of May to the attitude of the elites during the Second World War), except for the "so-called" communist elites. Many accusations are leveled by representatives of the current ruling elite against the European Union elites (the so-called Brussels elites) and the elites of the Third Republic of Poland. The ruling elite after 2015, recognizing themselves (although reluctantly) as a political elite, very strongly emphasise that they are not the government of the elites and do not act in the interest of the latter but for the sake of ordinary citizens. The previous political elite should be replaced by the national elite. It is not merely a conceptual change but this emphasises that power should be exercised by people who correctly identify the needs of the nation. It is a reaction against the policies conducted by the governments of the Third Republic of Poland when, according to those now in power, the interest of the whole of society was not properly looked after, but only that of the elites. There are few statements by representatives of the opposition that would counter the critical assessment of the political elites which governed after 1989. The exception is the statements defending the judicial elites as authorities who are the only ones capable of opposing the actions of the current government. The process of replacement of elites is noticeable in all the spheres of social life. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Elita; Elita władzy; Polityka

EN

Elite; Power elite; Politics

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2019
• Tom: 66
• Numer: nr 1 Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi Dubelowi
• Strony: 379--398

Twórcy

autor

Małgorzata Stefaniuk

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Bauman Z., Elita, [w:] Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 3, Warszawa 1964.
• Dubel L., Niemczyk M., O "wieczności" koncepcji elit władzy. Historia doktryn polityczno-prawnych w retrospekcji teorii elit, [w:] Czas a trwanie idei politycznych i prawnych, red. K. Chojnicka, A. Citkowska-Kimla, W. Kozub-Ciembroniewicz, Warszawa 2008.
• Dutkiewicz G., O pojęciu i istocie zjawiska elit, "Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych" 2012, nr 3.
• Elity w Polsce, w Rosji i na Węgrzech. Wymiana czy reprodukcja?, red. I. Szelenyi, D. Treiman, E. Wnuk-Lipiński, Warszawa 1995.
• Grell J., Wyłanianie elity władzy w Polsce Ludowej a kultura polityczna, Poznań 1989.
• Janicki M., Elita znika, "Polityka", 4.07.2017, www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1710972,1,kto- w-polsce-nalezy-do-elity.read [dostęp: 26.05.2018].
• Keller S., Elite, [w:] International Encyclopedia of the Social Sciences, ed. D.L. Sills, Vol. 5, New York 1968.
• Nocoń J., Elity polityczne. Studium interpretacji funkcjonalnej, Toruń 2004.
• Pareto V., Uczucia i działania. Fragmenty socjologiczne, wyb., wstęp i red. A. Kojder, Warszawa 1994.
• Początki parlamentarnej elity. Posłowie kontraktowego Sejmu, red. J. Wasilewski, W. Wesołowski, Warszawa 1992.
• Potulski J., Socjologia polityki, Gdańsk 2008.
• Raciborski J., Wprowadzenie. Elity rządowe jako przedmiot badań, [w:] Elity rządowe III RP 1997- 2004. Portret socjologiczny, red. J. Raciborski, Warszawa 2006.
• Społeczne oceny uczciwości i rzetelności zawodowej, "CBOS. Komunikat z Badań" 2016, nr 34, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_034_16.PDF [dostęp: 26.05.2018].
• Spraw. sten. z 2. pos. Sejmu RP w dniu 25 listopada 2015 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2015.
• Spraw. sten. z 4. pos. Sejmu RP w dniu 10 grudnia 2015 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2015.
• Spraw. sten. z 6. pos. Sejmu RP w dniu 22 grudnia 2015 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2015.
• Spraw. sten. z 8. pos. Sejmu RP w dniu 13 stycznia 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 9. pos. Sejmu RP w dniu 28 stycznia 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 10. pos. Sejmu RP w dniu 29 stycznia 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 11. pos. Sejmu RP w dniu 10 lutego 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 14. pos. Sejmu RP w dniu 18 marca 2016 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 17. pos. Sejmu RP w dniu 29 kwietnia 2016 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 18. pos. Sejmu RP w dniu 11 maja 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 19. pos. Sejmu RP w dniu 20 maja 2016 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 20. pos. Sejmu RP w dniu 9 czerwca 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 23. pos. Sejmu RP w dniu 20 lipca 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 23. pos. Sejmu RP w dniu 20 lipca 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 23. pos. Sejmu RP w dniu 21 lipca 2016 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 25. pos. Sejmu RP w dniu 14 grudnia 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 27. pos. Sejmu RP w dniu 4 października 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 28. pos. Sejmu RP w dniu 19 października 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 29. pos. Sejmu RP w dniu 3 listopada 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 29. pos. Sejmu RP w dniu 4 listopada 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 30. pos. Sejmu RP w dniu 16 listopada 2016 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 31. pos. Sejmu RP w dniu 2 grudnia 2016 r. (czwarty dzień obrad), Warszawa 2016.
• Spraw. sten. z 35. pos. Sejmu RP w dniu 9 lutego 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 36. pos. Sejmu RP w dniu 23 lutego 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 36. pos. Sejmu RP w dniu 24 lutego 2017 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 37. pos. Sejmu RP w dniu 8 marca 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 38. pos. Sejmu RP w dniu 23 marca 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 39. pos. Sejmu RP w dniu 7 kwietnia 2017 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 42. pos. Sejmu RP w dniu 24 maja 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 43. pos. Sejmu RP w dniu 7 czerwca 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 43. pos. Sejmu RP w dniu 8 czerwca 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 44. pos. Sejmu RP w dniu 22 czerwca 2017 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 45. pos. Sejmu RP w dniu 5 lipca 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 46. pos. Sejmu RP w dniu 19 lipca 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 46. pos. Sejmu RP w dniu 20 lipca 2017 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 47. pos. Sejmu RP w dniu 15 września 2017 r. (czwarty dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 48. pos. Sejmu RP w dniu 28 września 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 49. pos. Sejmu RP w dniu 10 października 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 51. pos. Sejmu RP w dniu 9 listopada 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 53. pos. Sejmu RP w dniu 6 grudnia 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 53. pos. Sejmu RP w dniu 7 grudnia 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 54. pos. Sejmu RP w dniu 12 grudnia 2017 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 57. pos. Sejmu RP w dniu 19 lipca 2017 r. (drugi dzień obrad), Warszawa 2017.
• Spraw. sten. z 58. pos. Sejmu RP w dniu 6 lutego 2018 r. (pierwszy dzień obrad), Warszawa 2018.
• Spraw. sten. z 59. pos. Sejmu RP w dniu 6 marca 2018 r. (czwarty dzień obrad), Warszawa 2018.
• Spraw. sten. z 60. pos. Sejmu RP w dniu 22 marca 2018 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2018.
• Spraw. sten. z 61. pos. Sejmu RP w dniu 13 kwietnia 2018 r. (trzeci dzień obrad), Warszawa 2018.
• Spraw. sten. z pos. Zgromadzenia Narodowego w dniu 5 grudnia 2017 r., Warszawa 2017.
• Stefaniuk M., Teoria elit Vilfreda Pareta, Lublin 2001.
• Sztumski J., Elity - ich miejsce i rola w społeczeństwie, Katowice 1997.
• Wasilewski J., Elita, [w:] Encyklopedia socjologii, red. Z. Bokszański, A. Kojder, t. 1, Warszawa 1998.
• Wesołowski W., Wprowadzenie, [w:] Polityka i Sejm. Formowanie się elity politycznej, red. W. Wesołowski, B. Post, Warszawa 1998.
• Żakowski J., Kwit na elity, "Polityka" 2016, nr 35.
• Żyromski M., Socjologiczna teoria elity, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1984, nr 3.

Identyfikatory

DOI

10.17951/g.2019.66.1.379-398