Institutional Changes in Polish Landscape Parks and their Influence on the Efficiency of Governance

• Autorzy: Mariusz Kistowski

Warianty tytułu

Zmiany instytucjonalne w polskich parkach krajobrazowych i ich wpływ na skuteczność zarządzania parkami

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the effects of the changes in the legal regulations, introduced in 2008 and 2009, on the efficiency of administering environmental protection of landscape parks in Poland. These changes concerned the transfer of some human resources and parks' properties to Regional Directorates for Environmental protection (RDOŚ) as well as handing the responsibilities for these parks by the Voivodeship governors over to the voivodeship self-governments. The analysis of the documents and the questionnaire research was carried out in 49 park boards, RDOŚ as well as Marshall Offices and enabled the evaluation of the effects in the scope of: structure of park administration, number and scope of responsibilities of park workers, condition of accomplishment of park protection plans, functioning and members of park councils as well as property and finances of their boards. Evaluation - confirmed by the respondents' answers - shows that there are much more negative effects than positive ones, which lead towards lower efficiency of parks' protection and gradual degradation of their values.(original abstract)

Artykuł przedstawia skutki zmian w przepisach prawnych wprowadzonych w 2008 i 2009 r. dla skuteczności zarządzania ochroną środowiska parków krajobrazowych w Polsce. Zmiany te dotyczyły przeniesienia części pracowników i majątku parków do RDOŚ oraz przejęcia odpowiedzialności za parki przez samorządy województw od wojewodów. Analiza dokumentów i badanie kwestionariuszowe przeprowadzone w 49 zarządach parków, RDOŚ i urzędach marszałkowskich, pozwoliły na ocenę skutków w zakresie: struktury administrowania parkami, liczebności i zakresu obowiązków pracowników parków, stanu wykonania planów ochrony parków, funkcjonowania i składu rad parków oraz majątku i finansów ich zarządów. Ocena - potwierdzona przez opinie respondentów - wskazuje na zdecydowaną przewagę skutków negatywnych nad pozytywnymi, które prowadzą do spadku skuteczności ochrony parków i stopniowej degradacji ich walorów.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Landscape parks; Nature protection; Law; Management

PL

Parki krajobrazowe; Ochrona przyrody; Prawo; Zarządzanie

• Czasopismo: Economic and Environmental Studies
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1
• Strony: 24--46

Twórcy

autor

Mariusz Kistowski

• University of Gdańsk, Poland

Bibliografia

• Ustawa o samorządzie województwa (1998). (Dz.U. Nr 91, poz. 576). (Act of 5 June 1998 on Voivodeship Self-government (Official Journal of Laws 1998 No. 91, Item 576)).
• Ustawa o ochronie przyrody (2004). (Dz.U. Nr 92, poz. 880). (Act of 16 April 2004 on nature protection (Official Journal of Laws No. 92, item 880)).
• Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (2008). (Dz.U. Nr 199, poz. 1227). (Act on Access to Environmental Information and its Protection, Public Participation in Environmental Protection and Environmental Impact Assessments (Official Journal of Laws No. 199, item 1227)).
• Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie (2009). (Dz.U. Nr 92, poz. 753). (Act on amending certain acts regarding reorganization and redistribution of competences of the public administration at the provincial level (Official Journal of Laws No. 92, item 753).
• Badora, K. (2008). Problemy ochrony krajobrazów wiejskich na przykładzie Opolskich Parków Krajobrazowych. In: Krajobrazy Polski - nasze dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe na przykładzie opolskich parków krajobrazowych. Góra Świętej Anny: Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych.
• Broda, M. (2008). Wybrane konflikty w parku krajobrazowym "Orlich Gniazd" oraz w obrębie jego otuliny przejawem antropopresji na obszarach prawnie chronionych. In: Hibszer, A.; Partyka, J. (eds.). Między ochroną przyrody a gospodarką - bliżej ochrony: 153-163. PTG. Sosnowiec-Ojców: Ojcowski Park Narodowy.
• European Communities (1992). Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992 on the conservation of natural habitats and of wild fauna and flora.
• European Union (2009). Directive 2009/147/EC of the European Parliament and of the Council of 30 November 2009 on the conservation of wild birds.
• InE (2008). Stanowisko nt. przyszłości parków krajobrazowych w Polsce. Warszawa: Instytut na Rzecz Ekorozwoju.
• Kistowski, M. (2002). Znaczenie przepływów informacji i zastosowania technik komputerowych w ochronie i popularyzacji parków krajobrazowych w Polsce. In: Kurowski, J.K.; Witosławski, P. (eds.). Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kistowski, M. (2004). Wybrane aspekty zarządzania ochroną przyrody w parkach krajobrazowych. Gdańsk-Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Kistowski, M. (2009). Wpływ istniejącego i planowanego zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze i krajobraz Mierzei Wiślanej. In: Turek, M. (ed.). Problemy turystyki morskiej i regionów nadmorskich: 41-65. Sopot: Europejska Szkoła Hotelarstwa, Turystyki i Przedsiębiorczości, Szkoła Wyższa w Sopocie.
• Kistowski, M.; Kowalczyk J. (2011). Wpływ transformacji modelu zarządzania parkami krajobrazowymi na skuteczność realizacji ich funkcji w przestrzeni Polski. Biuletyn KPZK PAN 247: 1-164.
• Kistowski, M.; Majchrowska, A. (2002). Optymalizacja obiegu informacji w parkach krajobrazowych. In: Zimniewicz K. (ed.). Zarządzania parkiem krajobrazowym w warunkach zrównoważonego rozwoju. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• KMWRP (2010). Stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP z 15 września 2010 r. w sprawie finansowania z budżetu państwa zadań przyjętych od administracji rządowej dotyczących parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. Warszawa: Konwent Marszałków RP.
• KP (2011). Rozwój krajowego systemu obszarów chronionej przyrody w latach 2007-2011 - ocena realizacji zadania 30 "Krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Programu działań na lata 2007-2013". Świebodzin: Klub Przyrodników.
• Kurowski, J.K.; Witosławski, P. (2002). Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Mika, M. (2004). Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Śląskiego. Kraków: IGIGP Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Mizgajski, A. (2003). Finansowanie ochrony przyrody. Doświadczenia i perspektywy. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Mizgajski, A. (2003). Problemy finansowania ochrony przyrody w Polsce. In: Mizgajski A. (ed.). Finansowanie ochrony przyrody. Doświadczenia i perspektywy. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Zimniewicz, K. (2002). Zarządzania parkiem krajobrazowym w warunkach zrównoważonego rozwoju. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.