Preferencje młodych użytkowników przestrzeni miejskiej Krakowa w zakresie wyboru alternatywnych form transportu

• Autorzy: Monika Płaziak , Anna Irena Szymańska

Warianty tytułu

Alternative Forms of Transport Preferences Exhibited by Young Users of Krakow Urban Space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W dużych miastach obserwujemy rozwój transportu alternatywnego, towarzyszącego indywidualnemu transportowi samochodowemu, motocyklowemu, motorowerowemu i rowerowemu oraz zbiorowej komunikacji miejskiej i tradycyjnym przedsiębiorstwom taksówkowym. Do alternatywnych form transportu zaliczamy następujące usługi transportowe: zbliżone do usług taksówkowych, jednakże tańsze i odmienne w porównaniu z tradycyjnymi formami w sposobie realizacji zamówienia, które odbywają się przez aplikację, wynajem samochodów (będących własnością danego przedsiębiorstwa lub prywatnych właścicieli) na minuty lub godziny, co określamy mianem carsharingu, oraz wypożyczanie rowerów w ramach publicznego systemu wynajmu. Ze względu na specyfikę realizacji zamówienia, do czego potrzebny jest dostęp do komputera lub mobilnego urządzenia oraz internetu lub specjalnej aplikacji, z oferty firm świadczących usługi w ramach transportu alternatywnego korzystają najczęściej ludzie młodzi. Popularności tego transportu wśród przedstawicieli tego pokolenia sprzyja również wiele cech charakteryzujących młode pokolenie cyfrowe (sieci, Y). Przykładowe z tych cech to: pragnienie wolności, personalizacja, uważna obserwacja, czułość na wiarygodność i otwartość (wrażliwość?), pragnienie rozrywki, wspólne działania i nawiązywanie kontaktów, potrzeba prędkości, innowacyjność. Przytoczone badania zostały przeprowadzone wśród przedstawicieli młodszego pokolenia Y, czyli osób w wieku 19-24 lata. Ankietowani bardzo chętnie korzystają z transportu alternatywnego, w przyszłości również planują z niego korzystać i będą do tego zachęcać innych. Najważniejszymi powodami, które nimi kierują przy wyborze tego rodzaju transportu, są: dowolność w czasowym i przestrzennym korzystaniu z transportu, czyli fakt, że można z pojazdu skorzystać właściwie o dowolnej porze i w dowolnym miejscu. Natomiast czynnik finansowy ma dla nich pewne znaczenie, jednakże nie jest on decydujący wobec innych korzyści. Także czynniki ekologizacji i współpracy kolaboratywnej w kontekście wyboru transportu alternatywnego, na podstawie wypowiedzi badanych osób, nie zostały potwierdzone.(abstrakt oryginalny)

EN

In large cities, we witness the development of alternative transport which accompanies the alternative car, motorcycle, scooter and bicycle transport and public transport, as well as traditional taxi transport. Such alternative forms of transport include the following transportation services: services similar to taxi services (however in lower price and offering alternative order placement methods when, i.e. ordering via a car rental application); rental of cars (owned by an enterprise or private owners) for minutes or hours, known as car sharing; and bicycle rental offered in a public rental system. Because of the specificity of order realisation, which requires access to the computer or a mobile device and the Internet and/or special app, alternative transport services are typically used by young people. In addition, a number of features characteristic for the younger digital generation (network generation, Y generation) supports a growing popularity of the transportation among the generation. Some of the features include: desire of freedom, personalisation, close observation, sensitivity to credibility and openness, desire of entertainment, joint actions, networking, a need for speed, innovation. The above-mentioned research was conducted on a pool of younger Y generation representatives, aged 19-24. Respondents are very happy to use alternative transport, they also plan to use it in the future and encourage others to do so. The key reason for their choosing such a type of transport is the freedom of choice of time and place, i.e. a vehicle is available any time and any place. On the other hand, they place some importance on the financial factor, but it is not decisive when compared to other advantages. Similarly, environment-friendly and collaborative aspects in the context of alternative transport choices have not been confirmed by the respondents' opinion.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Transport miejski; Ekonomia współdzielenia; Aplikacje mobilne; Pokolenie Y

EN

City transport; Sharing economy; Mobile applications; Generation Y

• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Rocznik: 2019
• Tom: 33
• Numer: nr 3 Przemiany sektora usług transportowych i turystycznych = Transformations in the Sector of Transport and Tourism Services
• Strony: 36--57

Twórcy

autor

Monika Płaziak

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Polska

autor

Anna Irena Szymańska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• 4mobility (2019, 3 kwietnia). Pozyskano z https://4mobility.pl/
• Banaszek, M. (2016). Ekonomia współdzielenia jako alternatywny kierunek rozwoju miast. Ekonomia Społeczna, 1, 51-59. doi: 10.15678/ES.2016.1.04
• Bikeu (2019, 4 kwietnia). Pozyskano z http://bikeu.pl/
• Bolt (2019, 3 kwietnia). Pozyskano z https://bolt.eu/pl/business/
• Brychcy, M., Przybyłowski, A. (2018). Funkcjonowanie i rola carsharingu w równoważeniu mobilności na przykładzie Trójmiasta. Kolegium Zarządzania i Finansów. Zeszyt Naukowy, 169, 43-56.
• Dorda, K. (2015). Sharing economy - wspólnotowa strategia rozwoju miast. Magazyn Miasta, 1(9).
• Gajewski, P. (2018). Transport towarów w mieście z wykorzystaniem założeń ekonomii współdzielenia. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i zarządzanie, 117, 144-153.
• Górska, K., Kisielewski, P. (2017). Analiza porównawcza nowych systemów miejskiego transportu indywidualnego. Autobusy, 6, 1203-1207.
• Hulaj (2019, 24 września). Pozyskano z https://hulaj.eu/
• Jabłońska, M.R. (2018). Człowiek w cyberprzestrzeni. Wprowadzenie do psychologii Internetu. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Jaroszyński, J., Chłąd, M. (2015). Koncepcje logistyki miejskiej w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 249, 164-171.
• Jastrzębska, E., Legutko-Kobus, P. (2017). Ekonomia współpracy - definicje, klasyfikacje i dobre praktyki. Zarządzanie Publiczne, 4(40), 443-461. doi: 10.4467/20843968ZP.17.034.8018
• Kamińska, M. (2017). Gospodarka współdzielenia w Polsce - rezygnacja z posiadania na rzecz konsumpcji opartej na dostępie. Quarterly Journal, 3(22), 165-177.
• Kauf, S. (2018). Ekonomia współdzielenia (sharing economy) jako narzędzie kreowania smart city. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i zarządzanie, 120, 141-151.
• Korneć, R. (2018). System transportu miejskiego wobec zrównoważonego rozwoju. Studia Miejskie, 30, 71-84. doi: 10.25167/sm2018.030.05
• Kozłowska, M., Abramowicz, A. (2017). Transport pasażerski w Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Autobusy - Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, 7-8, 22-30.
• Lu, X., Pas, E.I. (1999). Socio-demographics, activity participation and travel behavior, Transportation. Transportation Research. Part A: Policy and Practice, 33(1).
• Mitręga, M., Witczak, O. (2012). Prosumpcja jako przejaw przedsiębiorczości konsumenckiej. Ekonomiczne Problemy Usług, 97(724), 432-444.
• Panekcs (2019, 3 kwietnia). Pozyskano z https://panekcs.pl/
• Parysek, J. (2016). Dla kogo miasto? Dla ludzi czy dla samochodów. Studia Miejskie, 23, 9-27.
• Plechawska-Wójcik, M., Miłosz, M., Michalczyk, M. (2014). Opracowanie modeli biznesowych i budowa prototypu usługi CarSharingu. Logistyka, 3, 5156-5164.
• Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2015). Postawy ludzi młodych wobec innowacji a prosumeryzm. Na przykładzie studentów uczelni krakowskich. Logistyka, 2, 1028-1038.
• Radzimski, A. (2011). Transport zbiorowy oraz car sharing jako elementy systemu zrównoważonego transportu miejskiego w Kopenhadze. Transport Miejski i Regionalny, 12, 18-26.
• Sierpiński, G. (2012). Zachowania komunikacyjne osób podróżujących a wybór środka transportu w mieście. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport, 84, 93-106.
• Słownik pojęć strategii rozwoju transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku) (2019, 3 kwietnia). Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Pozyskano z https://www.gov.pl/documents/905843/1047987/Strategia_Rozwoju_Transportu_ do_2020_roku.pdf/ead3114a-aac7-3cdd-c71d-7f88267ce596
• Słupińska M. (2015) (2019, 29 czerwca). Ekonomia dzielenia się? Między racjonalnym wyborem a towarzyskością. Próby socjologicznych interpretacji zjawiska "wspólnych przejazdów". Studia Socjologiczne, 3. Pozyskano z http://www.studiasocjologiczne.pl/pliki/m.slupinska_ ekonomia_dzielenia
• Stangel, M. (2013). Kształtowanie współczesnych obszarów miejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
• Szołtysek, J. (2011). Kreowanie mobilności mieszkańców miast. Warszawa: Wolters Kluwer Business.
• Szołtysek, J. (2016). Ekonomia współdzielenia a logistyka miasta - rozważania o związkach. Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 11, 2-9.
• Szul, E. (2013). Prosumpcja jako aktywność współczesnych konsumentów - uwarunkowania i przejawy. W: M.G. Woźniak (red.). Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski, 347-358.
• Szymańska, A.I. (2017). Sharing economy jako nowy trend w zachowaniach konsumentów. Marketing i Rynek, 9, 417-425.
• Tapscott, D. (2010). Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Toffler, A. (2006). Trzecia fala. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.
• Traficar (2019, 4 kwietnia). Pozyskano z https://www.traficar.pl/
• Tundys, B. (2013). Logistyka miejska. Teoria i praktyka. Warszawa: Difin.
• Uber (2019, 3 kwietnia). Pozyskano z https://www.uber.com/pl/pl/
• Wavelo (2019, 4 kwietnia). Pozyskano z https://wavelo.pl/
• Wesołowski, J. (2008). Miasto w ruchu. Dobre praktyki w organizowaniu transportu miejskiego. Łódź: Instytut Praw Obywatelskich.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20801653.333.3