TheUSSR in the Policy of the Government and President Wojciech Jaruzelski in 1989-1990

• Autorzy: Daria Nałęcz

Warianty tytułu

ZSRR w polityce rządu i prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego w latach 1989-1990

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article shows the attempts to overthrow the USSR's hegemony over Poland of the Solidarity camp which on 4 June 1989 won the first free post-war parliamentary elections in Poland. The author presents views and intentions of communists removed from power as a result of the elections from the camp of which the then Polish president, Wojciech Jaruzelski, came from. The amended constitution of the People's Republic of Poland equipped the president with enormous competences. The article reports the history of the president-communist in times of nascent democracy in Poland and his relations with the USSR, who, however, did not take any steps to hinder Poland's accession to the European Union and NATO. The study argues with the thesis that the government pursued the policy of Finlandisation. The author reached for the files from the Presidential Archives and the PPR Historical Records Archive Foundation, not used so far in analyses of international relations. (original abstract)

Artykuł ukazuje historię próby obalenia hegemonii ZSRR nad Polską przez obóz "Solidarności", który 4 czerwca 1989 roku wygrał pierwsze wolne powojenne wybory parlamentarne w Polsce. Autorka przybliża poglądy i zamiary odsuniętych od władzy w wyniku wyborów komunistów, z obozu których wywodził się ówczesny prezydent Polski, Wojciech Jaruzelski. Znowelizowana konstytucja PRL wyposażyła prezydenta kraju w ogromne kompetencje. Artykuł relacjonuje historię prezydenta-komunisty w czasach rodzącej się demokracji w Polsce i jego relacje z ZSRR, który jednak nie wykonał żadnego ruchu, aby utrudnić Polsce wstąpienie do Unii Europejskiej i NATO. Artykuł podejmuje polemikę z tezą o uprawianiu przez rząd polityki finlandyzacji. Autorka sięgnęła do niewykorzystanych dotąd dla analizy stosunków międzynarodowych źródeł - akt Archiwum Prezydenta i Fundacji Archiwum Dokumentacji Historycznej PRL. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

History; Political and systemic transformations; Communism

PL

Historia; Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Komunizm

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3 (66)
• Strony: 116--138

Twórcy

autor

Daria Nałęcz

• Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Anon. (1989) 'W prasie hiszpańskiej. Wywiady prezydenta i premiera PRL' ['In the Spanish Press. Interviews of the President and Prime Minister of the PPR'] Rzeczpospolita 4 October.
• Archiwum Prezydenta RP [Archive of the President of the Republic of Poland].
• Balcerowicz, L. (2014) Trzeba się bić [You Need to Fight]. Warszawa: Wydawnictwo Czerwone i Czarne.
• Bereś, W., Burnetko, K., and Romanowski, A. (1994) 'Prof. Krzysztof Skubiszewski, pierwszy minister spraw zagranicznych odrodzonej Rzeczypospolitej: Budowaliśmy od podstaw politykę zagraniczną Polski' ['Professor Krzysztof Skubiszewski, the First Minister of Foreign Affairs of Reborn Poland: We Have Built Poland's Foreign Policy from Scratch']. Tygodnik Powszechny 17 April.
• Brzeziński, Z. (2002) O Polsce, Europie i świecie, przedmowa Roman Kuźniar [On Poland, Europe and the World, a preface by Roman Kuźniar]. Warszawa: Wydawnictwo Bellona.
• Ceranka, P. (ed.) (2013) Exposé ministrów spraw zagranicznych [Foreign Ministers' Speeches 1990-2013]. Warszawa: MSZ.
• Ciosek, S. (2014) Wspomnienia (niekoniecznie) dyplomatyczne. Opowiastki z Polski i Rosji [Memories (Not Necessarily) Diplomatic. Stories from Poland and Russia]. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Dudek, A. (2010) Zmierzch dyktatury, Polska lat 1986-1989 w świetle dokumentów [The Twilight of the Dictatorship, Poland of 1986-1989 in the Light of Documents]. vol. II. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
• Dybicz, P., and Sołtysiak, G. (eds) (2008) Rozmowy dyplomatyczne Prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego 1989-1990. T. I, rok 1989 [Diplomatic Talks of President Wojciech Jaruzelski 1989-1990]. vol. 1 - Year 1989. Warszawa: Wydawnictwo Comandor.
• Fundacja Archiwum Dokumentacji Historycznej PRL (FADH) [PPR Historical Records Archive Foundation].
• Geremek, B., and Żakowski, J. (1990) Geremek opowiada. Żakowski pyta. Rok 1989 [Żakowski is Asking. Geremek is Answering]. Warszawa: Polityka, Agora.
• Górnicki, W. (1994) Teraz już można. Ze wspomnień kulawego Szerpy [Now We Can. From the Memories of the Lame Sherpa]. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Jaruzelski, W. (2001) Przemówienia [Speeches]. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
• Jaruzelski, W. (2011) Starsi o 30 lat [30 Years Older]. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
• Jaruzelski, W. (2013) Pisma wybrane. Listy [Selected Writings. Letters]. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
• Koseski, A., Szaflik, J. R., and Turkowski, R. (eds.) (2004) Historia XIX i XX wieku, 1956-1989. Wybór tekstów źródłowych [History of the Nineteenth and Twentieth Centuries, 1956-1989, Selection of Source Texts]. vol. VI, part 2. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku.
• Kowal, P., and Cieślik, M. (2015) Jaruzelski. Życie paradoksalne [Jaruzelski. Paradoxical Life]. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kuczyński, W. (1992) Zwierzenia zausznika [Confession of the Confident]. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW.
• Kuźniar, R. (ed.) (2011) Krzysztof Skubiszewski - dyplomata i mąż stanu [Krzysztof Skubiszewski - Diplomat and Statesman]. Warszawa: PISM.
• Kuźniar, R. (2012) Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej [Foreign Policy of the Third Republic of Poland]. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Leszczyński, Z., and Koseski, A. (eds.) (2001) Stosunki międzynarodowe. Dokumenty i materiały 1989-2000 [International Relations. Documents and Materials 1989-2000]. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku.
• Maciszewski, J. (2010) Wydrzeć prawdę [Extort the Truth]. Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora.
• Malewicz, P. (2008) Polska polityka wschodnia w latach 1989-1991 [Polish Eastern Policy in 1989-1991]. Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne.
• Mazowiecki, T. (2012) Rok 1989 i lata następne [1989 and the Following Years]. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Nałęcz, T. (2017) Strażnicy Rzeczypospolitej. Prezydenci Polski w latach 1989-2017 [Guards of the Polish Republic. Presidents of Poland in 1989-2017]. Warszawa: Polityka.
• Poprzeczko, J. (1990) 'Wyższe sfery europejskie. Z prezydentem w Szwajcarii' ['European High Society. With the President in Switzerland']. Polityka 17 February.
• Public Opinion Research Center CBOS (1989) Opinie Polaków o Związku Radzieckim. Analiza głównych tendencji zmian [Opinions of Poles about the Soviet Union. Analysis of the Main Change Trends]. Warszawa 10 May.
• Rakowski, M. F. (2005) Dzienniki polityczne 1987-1990 [Political Diaries 1987-1990]. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
• Reitter, J. (1990) 'Po co te wojska' ['What Are These Troops for?']. Gazeta Wyborcza 14 February.
• Skubiszewski, K. (1994) Pozycja Polski w Europie [Position of Poland in Europe]. ed., by Popławski, D. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Skubiszewski, K. (1997) Polityka zagraniczna i odzyskanie niepodległości. Przemówienia, oświadczenia, wywiady 1989-1993 [Foreign Policy and Regaining Independence. Speeches, Statements, Interviews 1989-1993]. Warszawa: Polityka, Interpress.
• Skubiszewski, K. (1999) 'Polska i Sojusz Północnoatlantycki w latach 1989- 1991' ['Poland and the North Atlantic Alliance in 1989-1991']. Sprawy Międzynarodowe 1, 9-50.
• Skubiszewski, K. (n.d.) Stosunki między Polską a NATO w latach 1989-1993 - przyczynek do historii dyplomacji w III Rzeczypospolitej [Relations Between Poland and NATO in 1989-1993 - Contribution to the History of Diplomacy in the Third Polish Republic] [online] available from .
• Sprawozdania Stenograficzne z posiedzeń Sejmu PRL, 1989 r. [Shorthand reports from meetings of the Sejm of the Polish People's Republic, 1989]. Warszawa 1989.
• Sprawozdania Stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 1990 r. [Shorthand reports from meetings of the Sejm of the Polish Republic, 1990].
• Strzelczyk, J. (2002) Ucieczka ze Wschodu. Rosja w polskiej polityce 1989-1993 [Escape from the East. Russia in Polish Politics 1989-1993]. Warszawa: Rytm.
• Torańska, T. (2004) 'Tadeusz Mazowiecki: Wiedziałem, że się uda' ['Tadeusz Mazowiecki: I Knew that We Can Make It'] Gazeta Wyborcza 11-12 September.
• Ustawa o zmianie Konstytucji PRL z 29 grudnia 1989 r. [Act of 29 December 1989 on Amending the Constitution of the Polish People's Republic]. Dziennik Ustaw z 1989, poz. 444 (Journal of Laws of 1989, item 444).
• Wieliński, B. T., and Wroński, P. (2013) 'Nic o Polsce bez Polski, wywiad z Radosławem Sikorskim' ['Nothing about Poland without Poland, an Interview with Radosław Sikorski']. Gazeta Wyborcza 17 May.
• Żurawski vel Grajewski, P. (2016) Polska polityka wschodnia 1989-2015. Wymiar narodowy i unijny [Polish Eastern Policy 1989-2015. National and EU Dimension]. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.3(66).2019.31/d.nalecz