Zastosowanie terapii reminiscencyjnej u osób starszych w turystyce medycznej

• Autorzy: Rafał Orzechowski

Warianty tytułu

Apllying Reminiscence Therapy among Seniors in Medical Tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Ocena możliwości wykorzystania terapii reminiscencyjnej w ramach turystyki zdrowotnej. Metoda. Analiza danych wtórnych dotyczących efektywności stosowania terapii reminiscencyjnej u osób starszych. Zaprezentowanie wniosków wyciągniętych z analizy porównawczej artykułów omawiających możliwości poprawienia sytuacji osób starszych: zarówno cierpiących na choroby pogarszające ich zdolności kognitywne, jak i odczuwających dyskomfort psychiczny.
Wyniki. Rezultaty terapii reminiscencyjnych wykorzystujących wizualną stymulację pamięci osób starszych sugerują możliwość wywoływania "efektu reminiscencji" u osób starszych nie tylko za pomocą fotografii, ale także wyjazdów zorganizowanych bezpośrednio w miejsca mogące wywołać taki efekt.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Brak badań analizujących skuteczność terapii reminiscencyjnej prowadzonych w terenie, uniemożliwia stwierdzenie czy byłaby ona bardziej skuteczna niż terapie organizowane w placówkach terapeutycznych.
Implikacje praktyczne. Prognozowany wzrost liczby osób starszych może stanowi podstawę do szerszego zainteresowania się tworzeniem produktów turystycznych ukierunkowanych na zaspokojenie potrzeb osób uskarżających się na problemy z pamięcią.
Oryginalność. Przedstawienie możliwości zastosowania efektu reminiscencji nie tylko w kontekście czynnika wywołującego wspomnienia osobiste zachęcające do odbywania podróży, ale także jako metody pozwalającej poprawić jakość życia ludzi starszych, poprzez zastosowanie terapii reminiscencyjnej poza obszarem placówek terapeutycznych.
Rodzaj pracy. Artykuł ma charakter przeglądowy. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. Evaluation of the possibility of using reminiscence therapy as part of health tourism.
Method. Secondary data analysis on the effectiveness of reminiscence therapy in seniors. Presenting the conclusions extracted from a comparative analysis of articles discussing the possibilities of improving the situation of elder people: both suffering from diseases that aggravate their cognitive skills and those experiencing psychological discomfort.
Results. The results of reminiscence therapy using visual stimulation of memory in seniors suggest the possibility of inducing the "reminiscence effect" in the elderly, not only with the help of photographs, but also trips organised directly to places that can cause such an effect.
Research and conclusion limitations. Lack of research analysing the effectiveness of reminiscence therapy conducted in the field makes it impossible to ascertain whether it would be more effective than therapy organised at therapeutic facilities.
Practical implications. The forecast of the increase in the number of elder people may be the basis for broader interest in the creation of tourist products aimed at meeting the needs of people complaining of memory problems.
Originality. Presentation of the possibility of applying the effect of reminiscence therapy not only within the context of the factor evoking personal memories that encourage travelling, but also as a method to improve the quality of life of seniors through the use of reminiscence therapy outside therapeutic facilities.
Type of work. The article is of review type. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka zdrowotna; Ludzie starsi

EN

Health tourism; Elderly people

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 52
• Strony: 189--202

Twórcy

autor

Rafał Orzechowski

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Alqam B.M. (2018), The effects of Reminiscence Therapy on Depressive Symptoms among Elderly: An Evidence Based Review, "Trauma Acute Care", vol. 3, no.1, s. 1-4.
• Arean P.A., Perri M. G., Nezu A. M., Schein R. L., Christopher F., Joseph T. X. (1993), Comparative Effectiveness of Social Problem-Solving Therapy and Reminiscence Therapy as Treatments for Depression in Older Adults, "Journal of Consulting and Clinical Psychology", vol. 61, no. 6, s. 1003-1010.
• Arystoteles (1988) Retoryka, Poetyka, tłum. Podbielski H., Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Barzykowski K.J., Niedźwieńska A. (2012), Przegląd badań nad mimowolnymi wspomnieniami autobiograficznymi. Perspektywy badawcze, "Roczniki Psychologiczne", tom XV, nr 1, s. 55-74.
• Baumann K. (2005), Muzykoterapia i reminiscencja jako szansa rozwoju w okresie późnej dorosłości, "Gerontologia Polska", tom 13, nr 3, s. 170-176.
• Bron A. (2011), O starzeniu się i uczeniu się. Praca i miłość w jesieni życia, [w:] Edukacyjne, kulturowe i społeczne konteksty starości, red. Malec M., Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław, s. 29-48.
• Butler R.N. (1963), The life review: An interpretation of reminiscencje in the aged, "Psychiatry", nr 26, s. 265-280.
• Dorthe B., Hall N.M. (2004), The episodic nature of involuntary autobiographical memories, "Memory & Cognition", nr 32 (5), s. 789-803.
• Draaisma D. (2010), Fabryka nostalgii. O fenomenie pamięci wieku dojrzałego, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
• Exploring Health Tourism. Working Paper, 2016, UNWTO/ETC, [za:] Lubowiecki- Vikuk A. (2018), Trendy w turystyce zdrowotnej i aktywnej, "Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk", zeszyt 269, s. 9-26.
• Halbwachs M. (1969), Społeczne ramy pamięci, PWN, Warszawa.
• Kamaruzaman M.F., Anwar R., Azahari M.H.H. (2013), Role of Dynamic Visual as a Mode to Enrich Reminiscence Therapy for Patient with Dementia, "Procedia - Social and Behavioral Sciences", 105, s. 258-264.
• Lubowiecki-Vikuk A.P. (2011), Turystyka medyczna jako produkt eksportowy polskiej gospodarki, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług", nr 79, s. 125-135.
• Lubowiecki-Vikuk A.P. (2012), Turystyka medyczna przejawem współczesnych trendów i tendencji w turystyce, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług", nr 84, s. 553-568.
• Lubowiecki-Vikuk A.P. (2010), Turystyka medyczna jako forma globalnej opieki zdrowotnej w kontekście rekreacyjnej aktywności fizycznej obywateli krajów Unii Europejskiej, [w:] Rozwój usług turystyczno-rekreacyjnych i hotelarsko-gastronomicznych w warunkach globalizacji, red. Siwiński W., Tauber R.D., Mucha-Szajek E., Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii, Polskie Stowarzyszenie Naukowe Animacji Rekreacji i Turystyki, Poznań.
• Mace J. H., (2005), Priming involuntary autobiographical memory, "Memory", 13, s. 874-884.
• Mace, J. H. (2006), Episodic remembering creates access to involuntary conscious memory: Demonstrating involuntary recall on a voluntary recall task, "Memory", 14(8), s. 917-924.
• Maruszewski T. (2010), Pamięć autobiograficzna - nowe dane, "Neuropsychiatria i Neuropsychologia", nr 5, s. 1-8.
• Moss H. E., Kopelman M. D., Cappelletti M., De Mornay Davies P., Jaldow E. J. (2003), Lost for Words or Loss of Memories? Autobiographical Memory in Semantic Dementia, "Cognitive Neuropsychology", 20(8), 703-732.
• Rasińska R., Siwiński W. (2014), Turystyka medyczna - podróże w poszukiwaniu zdrowia według opinii kobiet w wieku 40-60 lat, "Rozprawy Naukowe", nr 45, s. 146-152.
• Refahi Z., Ghaforiyan A. (2016), The Effects of the Group Reminiscence on the self esteem and life satisfaction. Elders daily centers in Yazd, "International Journal of Pharmaceutical Research & Allied Sciences", vol. 5(3), s. 535-546.
• Ricoeur P. (2006), Pamięć, historia, zapomnienie, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
• Riley M., Ladkin A., Szivas E. (2002), Tourism Employment: Analysis and Planning, Clevedon, London.
• Rybak-Korneluk A., Wichowicz H. M., Żuk K., Dziurkowski M. (2016), Pamięć autobiograficzna i jej znaczenie w wybranych zaburzeniach psychicznych, "Psychiatria Polska", nr 50(5), s. 959-972.
• Saryusz-Wolska M., Traba R., red. (2014), Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Selby M. (2004), Understanding Urban Tourism. Image, Culture and Experience, I.B. Tauris & Co Ltd, London/New York.
• Thorgrimsdottir S.H., Bjornsdottir K. (2015), Reminiscence work with older people: the development of a historical reminiscence tool, "International Journal of Older People Nursing", vol. 11, no 1, s. 70-79.
• Tulving, E. (2007), Are there 256 kinds of memory?, [w:] J.S. Nairne (ed.), The Foundations of Remembering: Essays in Honor of Henry L. Roediger, III, NY: Psychology Press, New York, s. 39-52.
• Zając-Lamparska, L. (2011). Wspomaganie funkcjonowania ludzi starzejących się, [w:] J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, preprint w repozytorium UKW: http://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/176, s. 419-431.
• Life expectancy and Healthy life expectancy. Data by WHO region, http:// apps.who.int/gho/data/view.main.SDG2016LEXREGv?lang=en, (29.09.2018).
• Ryuta Kawashima: The devil who cracked the dementia code, http://www. independent.co.uk/news/science/ryuta-kawashima-the-devil-who-cracked-the-dementia-code-8633489.html (14.09.2018).
• SAIDO Learning®. Learning for a Healthy Brain Centers, http://www.kumongroup. com/eng/enterprise/lt/index.html (05.03.2019)
• World Population Prospects: The 2017 Revision. Volume II: Demographic Profiles, United Nations, New York 2017, https://population.un.org/wpp/Publications/ (29.09.2018).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0013.3005