Uwarunkowania i postawa Chin wobec programu nuklearnego Korei Północnej po zimnej wojnie

• Autorzy: Łukasz Jureńczyk

Warianty tytułu

Conditions and Attitude of China towards North Korea's Nuclear Programme after the Cold War

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza oraz ocena uwarunkowań i postawy Chin wobec programu nuklearnego Korei Północnej po zimnej wojnie. Kwestie te rozpatrywane są w płaszczyźnie polityczno-ideologicznej, polityczno-wojskowej i strategicznej oraz gospodarczej. Główną tezą artykułu jest stwierdzenie, że po zimnej wojnie Chiny, jako protektor i patron Korei Północnej, ułatwiły jej rozwój programu nuklearnego. Wspieranie sąsiada wynikało głównie z wartości strategicznej Korei Północnej dla Chin jako państwa buforowego. Czynnik ideologiczny miał z kolei niewielkie znaczenie i wykorzystywany był instrumentalnie. Nuklearne ambicje Pjongjangu z czasem zaczęły szkodzić interesom Państwa Środka. W związku z tym w ostatnich latach Chiny nakładały na Koreę Północną coraz bardziej dotkliwe sankcje gospodarcze. Mimo dużego znaczenia Chin dla Korei Północnej, Pekin jak dotąd nie był w stanie skutecznie wpłynąć na Pjongjang w kwestii zahamowania jego programu nuklearnego. Pytanie o kierunek i zasięg dalszych zmian polityki Chin wobec Korei Północnej pozostaje otwarte.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to analyse and evaluate the conditions and attitude of China towards the North Korean nuclear programme after the Cold War. These issues are considered on the political-ideological, political-military, strategic, and economic levels. The main thesis of the article is that after the Cold War, China, as the protector and patron of North Korea, facilitated the development of its nuclear programme. Support for the neighbour resulted mainly from the strategic value of North Korea for China as a buffer state. The ideological factor, in turn, was of little importance and was used instrumentally. Pyongyang's nuclear ambitions have begun to damage the interests of the Middle Kingdom. Therefore, in recent years, China has imposed increasingly severe economic sanctions on North Korea. Despite the importance of China for North Korea, Beijing has so far not been able to influence Pyongyang on the suppression of its nuclear programme. The question about the direction and scope of further changes in China's policy towards North Korea remains open.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Broń nuklearna; Bezpieczeństwo międzynarodowe; Sankcje gospodarcze; Międzynarodowe stosunki polityczne; Polityka bezpieczeństwa; Polityka międzynarodowa; Program nuklearny

EN

Nuclear weapon; International security; Economic sanctions; International political relations; Security policy; International politics; Nuclear programme

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2017
• Tom: 53
• Numer: nr 4
• Strony: 69--85

Twórcy

autor

Łukasz Jureńczyk

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Bibliografia

• E. Haliżak, Regionalny kompleks bezpieczeństwa Azji Północno-Wschodniej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Fundacja Studiów Międzynarodowych, Warszawa 2004, s. 48.
• M. Lanteigne, Chinese Foreign Policy. An Introduction, Routledge, London-New York 2016, 166 s.
• M. Burdelski, Czynniki warunkujące proces podziału i zjednoczenia Korei, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004, s. 13-32.
• J. Buczyński (red.), Chiny. Ewolucja polityki bezpieczeństwa, Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji, Warszawa 2012, s. 161.
• B. Gill, Rising Star: China's New Security Diplomacy, Brookings Institution Press, Washington 2007, s. 74.
• J. Glaubitz, The China Threat - A European Perspective, [w:] H. Yee, I. Storey (red.), The China Threat: Perceptions, Myths and Reality, Routledge, London-New York 2002, s. 120.
• W.J. Dziak, Korea: pokój czy wojna?, Świat Książki, Warszawa 2003, s. 179.
• J. Bayer, W.J. Dziak, Korea & Chiny, t. 1: Strategia i polityka, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2006, s. 224.
• Q. Zhao, Chinese North Korea policy: a secondary role for Japan, [w:] L. Hagstrom, M. Soderberg (red.), North Korea Policy. Japan and the Great Powers, Routledge, London-New York 2006, s. 100.
• H. Akutsu, The changing security dynamics in Northeast Asia and the US alliances with Japan and South Korea, [w:] M. Li, K.M. Kemburi (red.), China's Power and Asian Security, Routledge, London-New York 2015, s. 266.
• L. Dimittmer, China and Obama: What lies ahead?, [w:] Y Hao (red.), Sino-American Relations. Challenges Ahead, Routledge, London-New York 2016, s. 203.
• J.-M.F. Blanchard, A primer on China-US relations, 1949-2008: A friend in need is a friend indeed, [w:] J.-M.F. Blanchard, S. Shen (red.), Conflict and Cooperation in Sino-US Relations. Change and Continuity, Causes and Cure, Routledge, London-New York 2015, s. 32-33.
• G. Roberts, US Foreign Policy and China. Bush's First Term, Routledge, London-New York 2015, s. 176.
• R.S. Ross, O. Tunsjo, Z. Tuosheng, US-China-EU relations: Towards a new world order?, [w:] R.S. Ross, 0. Tunsjo, Z. Tuosheng (red.), US-China-EU Relations. Managing the New World Order, Routledge, London, New York 2010, s. 292.
• X. Liang, The Six-Party Talks at a Glance, 18 lipca 2017, https://www.armscontrol.org/facts- heets/6partytalks (data dostępu: 12.02.2018).
• R.J. Art, The United States and the future global order, [w:] R.S. Ross, 0. Tunsjo, Z. Tuosheng (red.), US-China-EU Relations. Managing the New World Order, Routledge, London, New York 2010, s. 17.
• E. Hyer, Z. Qingmin, J. Hamzawi, Analyzing China S foreign policy: Domestic politics, public opinion and leaders, [w:] J.H. Ping, B. McCormick (red.), China's Strategic Priorities, Routledge, London-New York 2016, s. 45-46.
• M. Raska, China's strategic imprint on the Korean Peninsula: Implications for the US-ROK alliance, [w:] L. Mingjiang, K.M. Kemburi (red.), New Dynamics in US-China Relations Contending for the Asia- Pacific, Routledge, London-New York 2015, s. 229.
• H. Feng, K. He, China under Xi Jinping: Operational code beliefs, foreign policy, and the rise of China, [w:] H.T. Boon (red.), Chinese Foreign Policy Under Xi, Routledge, London-New York 2017, s. 19.
• J. Bayer, W.J. Dziak, Korea & Chiny, t. 2: Gospodarka i granice, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2006, s. 19-20.
• T. Kim, South Korea and a rising China: Perceptions, policies and prospects, [w:] H. Yee, I. Storey (red.), The China Threat: Perceptions, Myths and Reality, Routledge, London-New York 2002, s.172.
• C.P. Freeman, Introduction: Continuity and change in Chinese expert views of North Korea, [w:] C.P. Freeman (red.), China and North Korea. Strategic and Policy Perspectives from a Changing China, Palgrave Macmillan, New York 2015, s. 3-4.
• O. Pietrewicz, Korea Północna w dyskursie akademicko-eksperckim w Chinach, "Stosunki Między-narodowe - International Relations" 2016, nr 1, s. 305.
• Ch. Jaewoo, China's challenges in accommodating both Koreas, [w:] M. Li, K.M. Kemburi (red.), China's Power and Asian Security, Routledge, London-New York 2015, s. 238.
• B.S. Glaser, China's Reaction to North Korea's Nuclear Test, 6 stycznia 2016, https://www.csis.org/ analysis/chinas-reaction-north-koreas-nuclear-test (data dostępu: 19.02.2018).
• C. Wong, L. Zhen, China and Russia unite against North Korean nuclear test, "South China Morning Post", 3.09.2017, http://www.scmp.com/news/china/diplomacy-defence/article/2109533/china-condemns- -north-korean-nuclear-test (data dostępu: 19.02.2018).
• K. Huang, Chow China responded to previous North Korean nuclear tests, 4 września 2017, http://www.scmp.com/news/china/diplomacy-defence/article/2109692/ how-china-responded-previous-north-korean-nuclear-tests (data dostępu: 19.02.2018).
• Y. Chen, Philosophy, identity, and role theory with "Chinese characteristics", [w:] S. Harnisch, S. Bersick, J.-C. Gottwald (red.), China's International Roles, Routledge, London-New York 2016, s. 87.
• D. Mosher, North Korea is not building nuclear weapons to destroy the US - the real reasons are much more surprising, "Business Insider", 21.01.2018, http://www.businessinsider.com/reason-north-korea- -needs-nukes-deterrence-vs-expansion-2018-1?IR=T (data dostępu: 19.02.2018).
• J.H. Chung, M. Choi, Uncertain allies or uncomfortable neighbors? Making sense of China-North Korea relations, 1949-2010, "The Pacific Review" 2013, nr 26(3), s. 255.
• Treaty of Friendship, Co-operation and Mutual Assistance Between the People's Republic of China and the Democratic People's Republic of Korea, Beijing, 11 lipca 1961, https://www.marxists.org/subject/ china/documents/china_dprk.htm (data dostępu: 15.11.2017).
• E. Haliżak, Polityka i strategia Chin w kształtowaniu międzynarodowego bezpieczeństwa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008.
• L. Mingjiang, K.M. Kemburi (red.), New Dynamics in US-China Relations Contending for the Asia-Pacific, Routledge, London-New York 2015.
• S. Harnisch, S. Bersick, J.-C. Gottwald, China's role evaluation: Domestics imperatives andforeign expectations, [w:] S. Harnisch, S. Bersick, J.-C. Gottwald (red.), China's International Roles, Routledge, London-New York 2016, s. 254.
• C. Mortimer, North Korean images appear to show two new missile designs, "Independent", 23.08.2017, http://www.independent.co.uk/news/world/asia/north-korea-missile-images-new-designs-nuclear-weapons- -us-war-kim-jong-un-pukguksong-hwasong-a7908811.html (data dostępu: 20.02.2018).
• R.A. Cossa, Managing US-China relations: Taking the sour with the sweet, [w:] L. Mingjiang, K.M. Kemburi (red.), New Dynamics in US-China Relations Contending for the Asia-Pacific, Routledge, London-New York 2015, s. 38.
• E.-W. Tan, The US versus the North Korean Nuclear Threat. Mitigating the Nuclear Security Dilemma, Routledge, London-New York 2014, s. 150.
• J. Rowiński, Półwysep Koreański w polityce Chin: stosunki ChRL z KRL-D i Republiką Korei, Warszawa 2003, maszynopis, za: J. Bayer, W.J. Dziak, Korea & Chiny, t. 2, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2006, s. 15.
• Bilateral trade between China and Korea, Democratic People's Republic of in 2016, https://www. trademap.org/Bilateral.aspx?nvpm=1|156||408||TOTAL|||2|1|1|1|1||1|1| (data dostępu: 05.02.2018).
• Bilateral trade between Korea, Democratic People's Republic of and China in 2016, https://www. trademap.org/Bilateral.aspx?nvpm=1|408||156||TOTAL|||2|1|2|1|1||1|1| (data dostępu: 05.02.2018).
• N. Noesselt, China andsocialist countries: Role change and role continuity, [w:] S. Harnisch, S. Bersick, J.-C. Gottwald (red.), China's International Roles, Routledge, London-New York 2016, s. 179.
• J. Farnell, P.I. Crookes, The Politics of EU-China Economic Relations. An Uneasy Partnership, Palgrave Macmillan, London 2016, s. 109.
• 1718 Sanctions Committee (DPRK). Resolutions, https://www.un.org/sc/suborg/en/sanctions/1718/resolutions (data dostępu: 20.02.2018).
• V. Cha, The Impossible State: North Korea, Past and Future, Bodley Head, New York 2012, s. 344.
• P.C. Saunders, China's rising power and the U.S. rebalance to Asia: Implications for U.S.-China relations, [w:] M. Li, K.M. Kemburi (red.), China's Power and Asian Security, Routledge, London-New York 2015, s. 87.
• S. Bersick, China and the EU: Trade and national role conceptions, [w:] S. Harnisch, S. Bersick, J.-C. Gottwald (red.), China's International Roles, Routledge, London-New York 2016, s. 228.
• Y Deng, Zhongguo shifou yinggai fangqi chaoxian, "Liaowang Zhongguo" ("China Outlook") 03.2013, nr 199, http://www.21ccom.net/articles/qqsw/zlwj/article_2013032379684.html.
• Chinese Editor Fired Over Call to Abandon N. Korea, "Chosun Ilbo", 1.04.2013, http:// english.chosun.com/site/data/html_dir/2013/04/01/2013040101039.html (data dostępu: 12.02.2018).
• M.B. Liegl, China's Use of Military Force in Foreign Affairs. The Dragon Strikes, Taylor & Francis, London, New York 2017, s. 234.