Czy jednostki pomocnicze staną się nowym stopniem samorządu terytorialnego? Uwagi na tle projektowanych zmian

• Autorzy: Kazimierz Bandarzewski

Warianty tytułu

Can Auxiliary Units Become a New Level of Territorial Self-Government? Comments in the Light of the Planned Changes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ewolucja samorządu terytorialnego wymaga jego zmian. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie projektowanej istotnej zmiany w zakresie obejmującym jednostki pomocnicze gmin. Ustawodawca zmierza do ich umocnienia, traktując je jako coraz bardziej istotny element samorządu terytorialnego. Zamierza się przyznać jednostkom pomocniczym niepełną (ułomną) postać podmiotowości prywatnoprawnej, wyposażyć je w zadania publiczne i przyznać coraz więcej możliwości uzyskiwania środków finansowych. Dotychczasowe atrybuty gminy jako jednostki samorządu stają się przynajmniej w części udziałem także jednostek pomocniczych gminy. Zwiększeniu ma ulec zakres ustawowej regulacji, co ogranicza możliwości swobodnego kształtowania pozycji tych jednostek w obrębie gmin.
Projektuje się dalsze zróżnicowanie sołectw w odniesieniu do pozostałych jednostek pomocniczych, co wydaje się także nie mieć dostatecznego uzasadnienia. Zaprezentowane zmiany wymagają jednak głębszej dyskusji i wyeliminowania przedstawionych mankamentów. (abstrakt oryginalny)

EN

The evolution of territorial self-government requires its amendment. The objective of this article is to present the planned significant change regarding auxiliary units of municipalities. The lawmakers intend to strengthen them, treating them as an increasingly important element of territorial self-government. The intention is to award the auxiliary units an imperfect form of private law subjectivity, give it public tasks and award it increasingly more opportunities to obtain financial resources. The attributes of municipalities to date as local authority units are becoming at least partly also auxiliary municipal units. The extent of the statutory regulation is expected to increase, which reduces the ability to freely form the position of these entities within the municipalities.
Further differentiation of parishes with respect to other auxiliary units is planned, which also appears not to be sufficiently justified. However, the changes presented require further discussion and the drawbacks presented need to be eliminated. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Gmina; Jednostki pomocnicze przedsiębiorstwa; Zasada subsydiarności

EN

Local government; District; Company auxiliary units; Principle of subsidiarity

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 9
• Strony: 7--19

Twórcy

autor

Kazimierz Bandarzewski

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Augustyniak M., Jednostki pomocnicze gminy, Warszawa 2010.
• Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2017.
• Bandarzewski K., Uczestniczenie jednostek pomocniczych gmin w postępowaniach sądowych i administracyjnych [w:] K. Bandarzewski (i in.), Jednostki pomocnicze gminy, Kraków 2002.
• Bidziński M., Aparat administracyjny samorządu terytorialnego i jednostki pomocnicze gmin [w:] Prawo samorządu terytorialnego, red. M. Chmaj, Warszawa 2013.
• Błażejczyk M., Jurcewicz A., Kozłowska B., Stróżczyk K., Samorząd mieszkańców wsi w systemie samorządu terytorialnego, "Państwo i Prawo" 1990/3.
• Chmielnicki P., Jednostki pomocnicze w gminie [w:] Administracja publiczna. Ustrój administracji samorządowej. Komentarz, red. B. Szmulik, K. Miaskowska-Daszkiewicz, Warszawa 2012.
• Chmielnicki P., Ustrój i organizacja jednostek pomocniczych gminy [w:] K. Bandarzewski (i in.), Jednostki pomocnicze gminy, Kraków 2002.
• Czechowski P., Prawo samorządu terytorialnego. Przepisy z komentarzem. Komentarz do ustawy o samorządzie terytorialnym, Warszawa 1994.
• Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Warszawa 2016.
• Fleszer D., Samorząd terytorialny jako wspólnota obywatelska, "Roczniki Administracji i Prawa" 2016/1.
• Jaworska-Dębska B., Komentarz do art. 35 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013.
• Jaworska-Dębska B., Komentarz do art. 36 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013.
• Kisiel W., Zagadnienia ogólne [w:] Prawo samorządu terytorialnego w Polsce, red. W. Kisiel, Warszawa 2006.
• Niewiadomski Z., Niczyporuk J., Organizacja samorządu terytorialnego [w:] Samorząd terytorialny - zagadnienia prawne i administracyjne, red. Z. Niewiadomski, A. Piekara, Warszawa 1998.
• Nowacka E.J., Polski samorząd terytorialny, Warszawa 2006.
• Ostrowska A., Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2018.
• Stewart J., Greenwood R., Cel i charakter samorządu terytorialnego [w:] Wartości podstawowe samorządu terytorialnego i demokracji bezpośredniej, red. P. Swianiewicz, Warszawa 1997.
• Trykozko R., Model uprawnień jednostki pomocniczej w procesach planowania i wykonywania budżetu gminy, Warszawa 2014.
• Ustawa, która uwalnia społeczną energię, http://www.kss.org.pl/2-uncategorised/361-ustawa-ktora-uwalnia-spoleczna-energie (dostęp 20.06.2019 r.).