Private Farming Development in the Context of Preservation of Soil Ecosystem Services

• Autorzy: Wioletta Wrzaszcz , Konrad Prandecki

Warianty tytułu

Rozwój rolnictwa indywidualnego w kontekście zachowania usług ekosystemowych gleby

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The issue of ecosystem services is a relatively new concept in economic theory. This is the concept considered problematic, due to the difficulty of defining the benefits provided to people by ecosystems and their measurement and valuation. Some of these services are strongly associated with soil. Soil is one of the basic environmental resources necessary to conduct agricultural production. It fulfills many of non-production functions and provides services that are essential to human existence. Based on the crucial classification developed by the United Nations, we attribute providing the following ecosystem services to soil: basic/supporting, provisioning, regulating and cultural. Variety of services which are produced by soil causes the need to pay more attention to its quality, which is to a large extent derived from agricultural practices. The assessment of agriculture in the context of the farms' organization allows to determine whether the present profile of agricultural production is conducive to maintaining environmental services or whether it destabilizes environmental processes. What seems especially important from this perspective is highlighting the changes in agriculture over the years, in the context of their impact on the condition of the natural environment. The aim of the paper is to indicate changes taking place in agriculture in Poland relevant to soil ecosystem services. The study was based on public data of 2005, 2007, 2016 from the Statistics Poland (GUS), gathered in the Farms Structure Survey. The research covered all private farms in Poland from 1 ha of agricultural land in good agricultural and environmental conditions. The results have shown the dynamic development of agriculture in Poland after accession to the EU, although many of the observed changes can threaten soil ecosystem services. The progressive crop diversification, including the cultivation of winter species, nitrogen fixing crops and catch crops were assessed positively. Problematic issues were, on the one hand, the process of farms' withdrawal from livestock production, on the other hand, increasing livestock production concentration. (original abstract)

Zagadnienie usług ekosystemowych jest względnie nowym pojęciem w teorii ekonomii. Jest to pojęcie uznawane za problematyczne ze względu na trudność w definiowaniu świadczeń dostarczanych człowiekowi przez ekosystemy, a dalej na ich pomiar i wycenę. Część tych usług jest silnie powiązana z glebą. Gleba jest jednym z podstawowych zasobów środowiska przyrodniczego niezbędnym do prowadzania produkcji rolnej. Pełni ona wiele funkcji pozaprodukcyjnych oraz dostarcza szeregu usług, które są niezbędne do egzystencji człowieka. Opierając się na podstawowej klasyfikacji opracowanej przez Organizację Narodów Zjednoczonych, gleba dostarcza następujące usługi ekosystemowe: podstawowe, regenerujące, zaopatrujące oraz kulturowe. Z powodu różnorodności usług wytwarzanych przez glebę konieczne jest zwrócenie większej uwagi na jej jakość, która w znacznej mierze jest pochodną praktyk rolniczych. Ocena rolnictwa przez pryzmat organizacji gospodarstw rolnych pozwala na ustalenie, czy sposób gospodarowania sprzyja zachowaniu usług środowiskowych, czy też może naruszać procesy środowiskowe. W tym świetle szczególnego znaczenia nabiera przedstawienie zmian w rolnictwie na przestrzeni lat, w kontekście ich wpływu na stan środowiska przyrodniczego. Celem artykułu jest wskazanie zmian zachodzących w rolnictwie w Polsce istotnych dla usług ekosystemowych gleby. W badaniu posłużono się danymi statystyki publicznej GUS z lat 2005, 2007 oraz 2016, pochodzącymi z badania struktury gospodarstw rolnych. Badanie obejmowało wszystkie gospodarstwa indywidualne prowadzące działalność rolniczą od 1 ha użytków rolnych utrzymanych w dobrej kulturze rolnej. Wyniki badań wskazały na dynamiczny rozwój rolnictwa w Polsce po przystąpieniu do UE, aczkolwiek wiele zmian obserwowanych może zagrażać zapewnieniu części usług ekosystemowych gleby. Pozytywnie oceniono postępującą dywersyfikację roślin polowych, uwzględniającą uprawę gatunków ozimych oraz roślin strukturotwórczych, także w formie poplonów. Za kwestie problematyczne uznano z jednej strony postępujący proces wycofywania się gospodarstw z produkcji zwierzęcej, z drugiej zaś rosnącą koncentrację produkcji zwierzęcej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Arable farm; Agriculture development; Individual arable farms; Ecosystem

PL

Gospodarstwa rolne; Rozwój rolnictwa; Indywidualne gospodarstwa rolne; Ekosystem

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3
• Strony: 54--88

Twórcy

autor

Wioletta Wrzaszcz

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

autor

Konrad Prandecki

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Auleytner, J., Kleer, J. (ed.). (2015). Rewolucja informacyjna a kryzys intelektualny. Warszawa: Polska Akademia Nauk Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus".
• Barrios, E. (2007). Soil biota, ecosystem services and land productivity. Ecological Economics, 64, pp. 269-285.
• Baveye, P.C., Baveye, J., Gowdy, J. (2016). Soil "Ecosystem" Services and Natural Capital: Critical Appraisal of Research on Uncertain Ground. Frontiers in Environmental Science, 4(41). Retrieved from: https://doi.org/10.3389/fenvs.2016.00041.
• Becla, A., Czaja, S., Zielińska, A. (2012). Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego. Warszawa: Difin.
• Bieńkowski, J., Jankowiak, J. (2006). Zawartość węgla organicznego w glebie i jego zmiany pod wpływem różnych systemów produkcji. Fragmenta Agronomica, No. 2, pp. 216-225.
• Blum, W.E.H. (2005). Functions of soil for society and envirinment. Reviews in Environmental Science and Bio/Technology, 4(3), pp. 75-79.
• Bocian, M., Cholewa, I., Tarasiuk, R. (2017). Współczynniki Standardowej Produkcji "2013" dla celów Wspólnotowej Typologii Gospodarstw Rolnych. Warszawa: IERiGŻ-PIB, FADN.
• Buks, J., Prandecki, K. (2015). Usługi środowiska w rolnictwie. Europa Regionum, 21, pp. 127-137.
• Carson, R. (1962). Silent Spring. Hamish Hamilton.
• Ciriacy-Wantrup, S.V. (1947). Capital returns from soil conservation practices. J. Farm Econ. 29, pp. 1181-1202. Doi: 10.2307/1232747.
• Clawson, M. (1959). Methods of Measuring the Demand for and Value of Outdoor Recreation. Washington, DC: Resources for the Future.
• Costanza, R., d'Arge, R., de Groot, R., Farber, S., Grasso, M., Hannon, B., Limburg, K. Naeem, S., O'Neill, R.V., Paruelo, J., Raskin, R.G., Sutton, P., Van Den Belt, M. (1997). The Value of the World's Ecosystem Services and Natural Capital. Nature, No. 387, pp. 253-260.
• Costanza, R., Kubiszewski, I. (2012). The authorship structure of "ecosystem services" as a transdisciplinary field of scholarship. Ecosystem Services, 1(1), pp. 16-25.
• Czubak, W. (2012). Use of European agricultural funds supporting investments in agricultural holdings in Poland. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(25), pp. 57-67.
• Daily, G.C. (1997). Nature's Services Societal Dependence on Natural Ecosystems. Covelo: Island Press.
• Dudek, M. (2016). Sukcesja indywidualnych gospodarstw rolnych jako czynnik przeobrażeń strukturalnych w polskim rolnictwie. Studia i monografie, No. 170. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• EC (2006). Thematic Strategy for Soil Protection, 2006 Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of Regions - Commission of the European Communities (COM 2006/231). Brussels: European Commission.
• Ehrlich, P.R., Ehrlich, A.H. (1981). Extinction: The Causes and Consequences of the Disapperance of Species. New York: Random House.
• Faber, A. (2001). Wskaźniki proponowane do badań równowagi rozwoju rolnictwa. Fragmenta Agronomica, No. 1/69, pp. 31-44.
• Famielec, J. (2010). Korzyści i straty ekologiczne w ekonomii sektora publicznego. Ekonomia i Środowisko, 1(37), pp. 46-63.
• FAO (2015). Soil Functions. Retrieved from: http://www.fao.org/3/a-ax374e.pdf.
• Fiedor, B., Czaja, S., Graczyk, A., Jakubczyk, Z. (2002). Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Warszawa: C.H. Beck.
• Filipek, T., Fotyma, M., Lipiński, W. (2006). Stan, przyczyny i skutki zakwaszenia gleb ornych w Polsce. Nawozy i Nawożenie, No. 27, pp. 7-38.
• Floriańczyk, Z., Osuch, D., Płonka, R. (2018). Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN. Część I. Warszawa: IERiGŻ-PIB, FADN.
• Fotyma, M., Igras, J., Kopiński, J. (2009). Produkcyjne i środowiskowe uwarunkowania gospodarki nawozowej w Polsce. In: Kierunki zmian w produkcji roślinnej w Polsce do roku 2020. Studia i raporty IUNG-PIB, No. 14, Puławy, pp. 187-206.
• Georgescu-Roegen, N. (1971). The Entropy Law and the Economic Process. Harvard: Harvard.
• Groot de, R.S., Wilson, M.A., Boumans, R.M.J. (2002). A typology for the classification, description and valuation of ecosystem functions, goods and services. Ecological Economics, 41(2002), pp. 393-408.
• Harasim, A. (2006). Przewodnik ekonomiczno-rolniczy w zarysie. Puławy: IUNG-PIB.
• Hołubowicz-Kliza, G. (2006). Wapnowanie gleb w Polsce. Instrukcja upowszechniona, No. 128. Puławy: IUNG-PIB.
• Hotteling, H. (1949). Letter to the director of national park service. In: R.A. Prewitt (ed.) The Economics of Public Recreation: The Prewitt Report. Washington D.C.: Department of Interior.
• Hubbert, M.K. (1956). Nuclear Energy and The Fossil Fuels (No. Publication No. 95). Houston: Shell Development Company.
• Igras, J., Kopiński, J., Matyka M., Ochal, P. (2010). Zużycie nawozów mineralnych w Polsce w układzie regionalnym. In: Stan obecny i perspektywy nawożenia roślin w Polsce w aspekcie regulacji prawnych. Studia i raporty IUNG-PIB, Vol. 25, pp. 9-19.
• Józefaciuk, A., Józefaciuk, C. (1996). Ochrona gruntów przed erozją. Warszawa: Bibl. Monitoringu Środowiska.
• Kleer, J., Kleiber, M. (2015). Zagrożenia globalne barierami rozwoju. Warszawa: Polska Akademia Nauk Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus".
• Kleer, J., Prandecki, K. (ed.). (2018). Bezpieczeństwo Europy w globalnym świecie. Warszawa: Polska Akademia Nauk Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus".
• Kopiński, J. (2017). Metoda określania sald bilansów NPK oraz zakresu ich bezpieczeństwa dla środowiska przyrodniczego. Puławy: IUNG-PIB.
• Kopiński, J., Kuś, J. (2011). Wpływ zmian organizacyjnych w rolnictwie na gospodarkę glebową materią organiczną. Problemy Inżynierii Rolniczej, No. 2(72), pp. 9-29.
• Kośmicki, E. (2005). Zrównoważony rozwój w warunkach globalnych zagrożeń i integracji europejskiej. In: B. Czaja (ed.), Zrównoważony rozwój - doświadczenia polskie i europejskie. Warszawa: Wyd. I-BiS.
• Krasowicz, S. (2005). Cechy rolnictwa zrównoważonego. In: Koncepcja badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym, No. 11, Warszawa: IERiGŻ-PIB, pp. 23-35.
• Krasowicz, S., Oleszek, W., Horabik, J., Dębicki, R., Jankowiak, J., Stuczyński, T., Jadczyszyn, J. (2011). Racjonalne gospodarowanie środowiskiem glebowym Polski. Polish Journal of Agronomy, No. 7, pp. 44-58.
• Kuś, J., Matyka, M. (2014). Organisational changes in polish agriculture in the last 10 years on the background of the EU agriculture. Problems of Agricultural Economics, No. 4(341)217, pp. 50-67.
• Kusz, D. (2012). Znaczenie funduszy strukturalnych UE w finansowaniu inwestycji w gospodarstwach rolnych w Polsce w latach 2007-2011. Nierówności Społeczne a wzrost gospodarczy, No. 29, pp. 77-85.
• Kutkowska, B., Berbeka T., Pilawka, T. (2015). CAP instruments impact on the economic situation of individual farms in the opinion of farmers. Roczniki Naukowe SERIA, Vol. XVII, Issue 3, pp. 243-248.
• Loon, G.W. van, Patil, S.G., Hugar, L.B. (2005). Agricultural Sustainability. Strategies for Assessment. SAGE Publications, New Delhi/Thousand Oaks/London.
• Malthus, T.R. (1798). An Essay on the Principle of Population. Retrieved from: http://www. econlib.org/library/Malthus/malPopCover.html.
• MEA (2005). Millenium Ecosystem Assessment, 2005. Ecosystems and Human Well-being; A Framework for Assessment. Retrieved from: Island Press website: http://www.millenniumassessment. org/en/Framework.html.
• Meadows, D.H., Meadows, D.L., Randers, J., Behrens III, W.W. (1972). The Limits to Growth. New York: Universe Book.
• Michałowski, A. (2012). Efektywność gospodarowania w świetle usług środowiska. Optimum Studia ekonomiczne, 1(55)/2012, pp. 99-118.
• Ministerstwo Środowiska (2019). Komunikat: Informacja nt. "Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie". Access date: 16.07.2019.
• Mizgajski, A. (2010). Świadczenia ekosystemów jako rozwijające się pole badawcze i aplikacyjne. Ekonomia i Środowisko, 1(37), pp. 10-13.
• Mizgajski, A., Stępniewska, M. (2009). Koncepcja świadczeń ekosystemów a wdrażanie zrównoważonego rozwoju. In: D. Kiełczewski, B. Dobrzańska (ed.), Ekologiczne problemy zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• MRiRW (2019). https://www.gov.pl/web/rolnictwo/rolnictwo-ekologiczne1. Access date: 25.06.2019.
• Odum, H.T. (1983). Systems ecology: an introduction. New York: Wiley.
• Odum, H.T. (1995). Environmental Accounting: Emergy and Environmental Decision Making. Retrieved from: http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-0471114421.html OECD (2006). Environmental indicators for agriculture: OECD Publication Service. Paris, vol. 4, Chapter 3.
• Official Journal of the European Union (2013). Regulation (EU) No 1307/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 establishing rules for direct payments to farmers under support schemes within the framework of the common agricultural policy and repealing Council Regulation (EC) No 637/2008 and Council Regulation (EC) No. 73/2009. L 347/608.
• Official Journal of the European Union (2014). Regulation (EU) No 639/2014 of 11 March 2014 supplementing Regulation (EU) No 1307/2013 of the European Parliament and of the Council establishing rules for direct payments to farmers under support schemes within the framework of the common agricultural policy and amending Annex X to that Regulation. L 181/1.
• Olko-Bagieńska, T., Ziętara, W. (1986). Z analizy działalności gospodarczej i planowania w gospodarstwie rolnym. Warszawa: PWRiL.
• Parlament Europejski, Strategia tematyczna w dziedzinie ochrony gleby, Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie strategii tematycznej w dziedzinie ochrony gleby (2006/2293(INI)), P6_TA(2007)0504. Dz.U. UE C 282 E/138, 6.11.2008.
• Poskrobko, B. (2010). Usługi środowiska jako kategoria ekonomii zrównoważonego rozwoju. Ekonomia i Środowisko, 1(37), pp. 20-30.
• Prandecki, K. (ed.). (2016). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [36]. Internalizacja efektów zewnętrznych w rolnictwie - europejskie doświadczenia. Monografie Programu Wieloletniego 2015-2019, No. 42. Warszawa: IEiGŻ-PIB.
• Prandecki, K., Gajos, E., Buks, J. (2015). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [32]. Efekty zewnętrzne i dobra wspólne w rolnictwie - identyfikacja problemu. Monografie Programu Wieloletniego 2015-2019, No. 7. Warszawa: IEiGŻ-PIB.
• Prandecki, K., Gajos, E. (ed.). (2018). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [46] Teoria i praktyka internalizacji efektów zewnętrznych. Monografie Programu Wieloletniego 2015-2019, No. 82. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Prandecki, K., Gajos, E. (ed.). (2017). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [40] Rynkowe i instytucjonalne metody internalizacji efektów zewnętrznych. Monografie Programu Wieloletniego 2015-2019, No. 62. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Runowski, H. (2012). Rolnictwo ekologiczne w Polsce, In: Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [15]. Program Wieloletni 2011-2014, No. 50. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Ryszkowski, L. (1995). Managing ecosystem services in agricultural landscapes. Natural Resources, 31, pp. 27-36.
• Siebielec, S., Siebielec, G. (2019). Egzogenne źródła materii organicznej w rolnictwie. In: Usługi ekosystemowe gleb - wskaźniki i metody oceny. IUNG-PIB, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, SGGW, pp. 51.
• Simpson, R.D., Christensen, N.L. (1997). Ecosystem Function and Human Activities. New York: Chapman and Hall, International Thomson Publishing.
• Stankiewicz, W. (1998). Historia myśli ekonomicznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Stolze, M., Lampkin, N. (2009). Policy for organic farming: rationale and concepts. Food Policy, No. 34, pp. 237-244.
• Szabolcs, I. (1994). The concept of soil resilience. In: D.J. Greenland, I. Szabolcs (ed.), Soil sesilience and sustainable land use (s. 33-39). CAB International and Willingford.
• TEEB (2010). The Economics of Ecosystems and Biodiversity Ecological and Economic Foundations. London and Washington: Earthscan.
• Toczyński, T., Wrzaszcz, W., Zegar, J.S. (2013). Zrównoważenie polskiego rolnictwa. Powszechny Spis Rolny 2010. Warszawa: GUS.
• Toman, M. (1998). Why not to calculate the value of the world's ecosystem services and natural capital. Ecological Economics (25), pp. 57-60.
• Tyburski, J., Żakowska-Biemans, S. (2007). Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego. Warszawa: SGGW.
• U'Thant (1969). Rezolucja ONZ pt. "The Problems of Human Environment" (No. 2390). New York: Zgromadzenie Ogólne ONZ.
• Westman, W.E. (1977). How much are nature's services worth. Science (197), pp. 960-964.
• Wilgen van, B.W., Cowling, R.M., Burgers, C.J. (1996). Valuation of ecosystem services. BioScience 46(3), pp. 184-189.
• Wrzaszcz, W. (2012). Poziom zrównoważenia indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce (na podstawie danych FADN), Studia i Monografie, No. 155, Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Wrzaszcz, W. (2017). The CAP greening effects - the Polish experience. Proceedings of the 8th International Scientific Conference Rural Development 2017. Edited by prof. Asta Raupelienė, pp. 1412-1419.
• Wrzaszcz, W. (2018a). Changes in farm' environmental sustainability in Poland - progress or regress?. Paper prepared for presentation for the 167nd EAAE Seminar European Agriculture and the Transition to Bioeconomy. IUNG-PIB, Puławy.
• Wrzaszcz, W. (2018b). Organic farms in Poland after accession to the European Union. In: Book of proceedings IX International Scientific Agriculture Symposium "Agrosym 2018". Jahorina 2018, pp. 1341-1349.
• Wrzaszcz, W., Kopiński, J. (2019). Gospodarka nawozowa gospodarstw indywidualnych w Polsce w kontekście ochrony środowiska. Maszynopis.
• Young, I.M., Crawford, J.W. (2004). Interactions and self-organisation in the soil-microbe complex. Science, 304(5677), pp. 1634-1637. Retrieved from z: https://doi.org/10.1126/science. 1097394.
• Zegar, J.S. (2012). Współczesne wyzwania rolnictwa. Warszawa: WN PWN.
• Zegar, J.S. (2009). Z badań nad rolnictwem zrównoważonym [10]. Raport końcowy, synteza i rekomendacje. Pogram Wieloletni 2005-2009, No. 175. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Ziętara, W. (2014). Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Problemy Rolnictwa Światowego, Vol. 14(29), No. 1, pp. 157-169.
• Żylicz, T. (2004). Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Identyfikatory

DOI

10.30858/zer/111996